• Các phương pháp phục hồi chức năng cho trẻ bại não – Hy vọng từ sự kiên trì

• Chữa viêm khớp bằng Đông y: Giải pháp tự nhiên, an toàn và hiệu quả

Cơn đau sau đột quỵ là gì?

Sau khi trải qua cơn đột quỵ, nhiều bệnh nhân không chỉ gặp tình trạng yếu liệt, mất ngôn ngữ mà còn xuất hiện các cơn đau kéo dài. Đây là hậu quả của tổn thương hệ thần kinh trung ương do mạch máu não bị tắc nghẽn hoặc vỡ, làm gián đoạn đường dẫn truyền cảm giác đau. Khi các tế bào thần kinh ở não bị tổn thương, tín hiệu đau có thể bị biến dạng, khiến người bệnh cảm thấy đau ngay cả khi không có kích thích bên ngoài. Tình trạng này được gọi là đau sau đột quỵ (central post-stroke pain).

Nguyên nhân gây cơn đau sau đột quỵ

Đau sau đột quỵ thường xuất hiện ở vùng cơ thể bị liệt hoặc yếu cơ. Nguyên nhân chủ yếu là do:

Tổn thương thần kinh trung ương: Não bộ mất khả năng kiểm soát tín hiệu đau, dẫn đến cảm giác đau bất thường.

Căng cơ và co cứng: Khi cơ không vận động thường xuyên, tình trạng co cứng xảy ra gây đau nhức.

Thay đổi tư thế lâu dài: Bệnh nhân phải nằm hoặc ngồi lâu, dễ gây đau vai, gáy và lưng.

Ảnh hưởng tâm lý: Căng thẳng, lo lắng sau đột quỵ khiến cảm giác đau trở nên dữ dội hơn.

Theo các chuyên gia y học phục hồi từ Đại học Phục hồi chức năng, đau sau đột quỵ không chỉ ảnh hưởng thể chất mà còn làm giảm động lực phục hồi, khiến người bệnh ngại vận động và phụ thuộc nhiều hơn vào người chăm sóc.

Biểu hiện của đau sau đột quỵ

Cơn đau thường được mô tả là cảm giác bỏng rát, nhức, châm chích hoặc đau sâu trong cơ. Một số bệnh nhân chỉ đau nhẹ, nhưng nhiều người phải chịu cơn đau kéo dài suốt ngày, đặc biệt tăng khi thay đổi thời tiết hoặc vận động. Đôi khi, chỉ cần chạm nhẹ vào da, người bệnh cũng cảm thấy đau dữ dội – hiện tượng này được gọi là quá cảm giác đau.

Các phương pháp phục hồi chức năng giảm đau sau đột quỵ

1. Vật lý trị liệu

Đây là phương pháp phổ biến giúp cải thiện tuần hoàn máu, giảm co cứng cơ và giảm đau hiệu quả. Các bài tập co duỗi nhẹ, xoa bóp vùng bị liệt và vận động chủ động giúp tăng độ dẻo dai của cơ, giảm áp lực lên khớp. Kỹ thuật viên phục hồi chức năng sẽ hướng dẫn người bệnh tập luyện theo từng giai đoạn, đảm bảo an toàn và đúng kỹ thuật.

2. Điện trị liệu và nhiệt trị liệu

Dòng điện trị liệu tần số thấp hoặc trung bình giúp kích thích cơ, cải thiện dẫn truyền thần kinh và giảm đau nhanh. Trong khi đó, nhiệt trị liệu (chườm ấm, chiếu hồng ngoại) giúp thư giãn cơ, tăng lưu thông máu và giảm đau mỏi.

3. Hoạt động trị liệu

Người bệnh được hướng dẫn thực hiện các hoạt động sinh hoạt hàng ngày như cầm nắm đồ vật, ăn uống, viết, giúp khôi phục sự linh hoạt và cảm giác ở vùng bị tổn thương.

4. Liệu pháp thư giãn tinh thần

Âm nhạc trị liệu, thiền, hít thở sâu hoặc trò chuyện nhóm giúp người bệnh kiểm soát cảm xúc, giảm lo âu và căng thẳng – những yếu tố khiến cơn đau trở nên trầm trọng hơn.

Thời điểm nên bắt đầu phục hồi chức năng sau đột quỵ

Các chuyên gia khuyến nghị nên bắt đầu phục hồi chức năng càng sớm càng tốt, lý tưởng là trong vòng 48 giờ sau khi sức khỏe ổn định. Việc tập luyện sớm giúp ngăn ngừa teo cơ, co rút khớp và rút ngắn thời gian hồi phục. Ngoài ra, việc phối hợp nhiều phương pháp điều trị dưới sự hướng dẫn của đội ngũ chuyên viên được đào tạo từ Cao đẳng Phục hồi chức năng sẽ mang lại hiệu quả tối ưu và an toàn cho người bệnh.

Chăm sóc và phòng ngừa đau tái phát sau đột quỵ

Duy trì tập luyện hàng ngày: Ngay cả khi cơn đau đã giảm, người bệnh vẫn cần vận động nhẹ để giữ cơ linh hoạt.

Ăn uống lành mạnh: Tăng cường rau xanh, cá hồi, hạt óc chó, giảm muối và chất béo bão hòa để phòng ngừa tái phát đột quỵ.

Giữ tinh thần tích cực: Cảm xúc tích cực giúp giảm cảm giác đau và tăng hiệu quả phục hồi.

Tái khám định kỳ: Theo dõi tình trạng sức khỏe và điều chỉnh kế hoạch phục hồi phù hợp.

Cơn đau sau đột quỵ là biến chứng phổ biến nhưng hoàn toàn có thể kiểm soát được nếu người bệnh được điều trị và phục hồi đúng cách. Phục hồi chức năng không chỉ giúp giảm đau mà còn khôi phục vận động, cải thiện tâm lý và nâng cao chất lượng cuộc sống. Với sự đồng hành của bác sĩ, kỹ thuật viên và gia đình, người bệnh hoàn toàn có thể lấy lại niềm tin và sống khỏe mạnh sau biến cố đột quỵ.