Kỳ thi tốt nghiệp THPT 2025 có nhiều đổi mới, từ số môn thi, tổ hợp xét tuyển đến đề thi Ngữ văn dạng mở, yêu cầu tư duy phản biện. Đề mở, tăng khả năng tư duy phản biện, hạn chế học tủ, học vẹt sẽ là những yếu tố quyết định thành công của thí sinh. Vậy thí sinh cần chuẩn bị gì để thích ứng với những thay đổi này?
Năm 2025 đánh dấu một cột mốc quan trọng khi lứa thí sinh đầu tiên học theo chương trình giáo dục phổ thông mới bước vào kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông (THPT). Theo quy định hiện hành, thí sinh sẽ phải thi 4 môn, trong đó có 2 môn bắt buộc là Toán và Ngữ văn, cùng với 2 môn tự chọn từ danh sách gồm: Ngoại ngữ, Lịch sử, Vật lý, Hóa học, Sinh học, Địa lý, Giáo dục Kinh tế và Pháp luật, Tin học, Công nghệ.
Với số lượng môn thi đa dạng, kỳ thi năm 2025 sẽ mở ra 36 tổ hợp xét tuyển khác nhau, giúp các trường đại học có thêm lựa chọn trong công tác tuyển sinh. Điều này cũng đồng nghĩa với việc nhiều cơ sở giáo dục đại học điều chỉnh tổ hợp xét tuyển để phù hợp với hình thức thi mới.
Nhiều trường đại học lớn trên cả nước đã có những thay đổi đáng chú ý trong tổ hợp xét tuyển. Một số trường đã bổ sung tổ hợp có môn Tin học, Công nghệ, Giáo dục Kinh tế và Pháp luật nhằm bắt kịp xu hướng đào tạo mới. Chẳng hạn, một số trường đã thêm tổ hợp gồm Toán, Văn, Tin học hoặc Toán, Lý, Công nghệ vào danh sách xét tuyển. Ngoài ra, các tổ hợp truyền thống như A00 (Toán, Lý, Hóa), A01 (Toán, Lý, Anh), B00 (Toán, Hóa, Sinh), D01 (Toán, Văn, Anh) vẫn tiếp tục được duy trì.
Một trong những điểm mới đáng chú ý của kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2025 là sự thay đổi trong đề thi môn Ngữ văn. Theo thông tin từ Bộ Giáo dục và Đào tạo, đề thi năm nay sẽ theo dạng "đề mở", nghĩa là ngữ liệu sử dụng trong đề thi có thể bao gồm cả trong và ngoài sách giáo khoa. Điều này đòi hỏi thí sinh không chỉ học thuộc nội dung trong sách mà còn cần mở rộng kiến thức từ đời sống thực tế, các vấn đề xã hội và thời sự đang diễn ra.
Đề thi Ngữ văn năm 2025 sẽ không còn đi theo lối mòn của những năm trước, thay vào đó tập trung vào việc đánh giá khả năng tư duy, lập luận và diễn đạt của thí sinh. Đặc biệt, Bộ Giáo dục và Đào tạo khuyến khích học sinh không học tủ, học vẹt mà phải tự chủ động tìm hiểu kiến thức, mở rộng khả năng ngôn ngữ và tư duy phản biện. Điều này đồng nghĩa với việc học sinh cần đọc nhiều hơn, không chỉ là các tác phẩm văn học trong chương trình mà còn cả các bài viết phản ánh xã hội, thời sự, nghiên cứu khoa học để có nền tảng vững chắc cho phần nghị luận.
Một điểm quan trọng khác là tỷ lệ phân bố câu hỏi trong đề thi năm nay cũng có sự điều chỉnh. Theo Bộ Giáo dục và Đào tạo, đề thi Ngữ văn sẽ có sự phân hóa rõ ràng giữa các nhóm thí sinh với tỷ lệ câu hỏi thuộc các cấp độ tư duy khác nhau. Cụ thể, tỷ lệ câu hỏi ở mức độ biết và hiểu chiếm khoảng 70%, trong khi đó, các câu hỏi vận dụng và vận dụng cao chiếm khoảng 30%. Điều này giúp đảm bảo rằng kỳ thi vừa đáp ứng mục tiêu xét tốt nghiệp THPT, vừa có đủ sự phân hóa để làm cơ sở cho các trường đại học xét tuyển sinh.
Một thay đổi quan trọng nữa là trong cách tiếp cận nội dung đề thi. Thay vì chỉ giới hạn trong các tác phẩm văn học quen thuộc, đề thi năm nay có thể sử dụng ngữ liệu là những văn bản thời sự, văn bản khoa học hoặc các đoạn trích có tính ứng dụng cao trong đời sống. Điều này nhằm kiểm tra khả năng vận dụng kiến thức của thí sinh vào thực tế, giúp các em không chỉ học thuộc lòng mà còn rèn luyện kỹ năng phân tích, đánh giá và tổng hợp thông tin.
Kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2025 dự kiến diễn ra vào cuối tháng 6 với 3 buổi thi. Trong đó, một buổi dành cho môn Ngữ văn, một buổi dành cho môn Toán và buổi còn lại dành cho hai môn tự chọn. Kết quả của kỳ thi này không chỉ được sử dụng để xét công nhận tốt nghiệp THPT mà còn làm dữ liệu cho các cơ sở giáo dục đại học và giáo dục nghề nghiệp trong tuyển sinh.
Trong bối cảnh kỳ thi có nhiều thay đổi như vậy, thí sinh cần có kế hoạch ôn tập hiệu quả, không chỉ dừng lại ở việc học thuộc lòng mà cần rèn luyện kỹ năng tư duy, phân tích và phản biện. Đặc biệt, đối với môn Ngữ văn, thí sinh nên đọc nhiều tài liệu ngoài sách giáo khoa, theo dõi các vấn đề xã hội và tập viết các bài phân tích, bình luận về những sự kiện quan trọng để nâng cao khả năng diễn đạt.
Trường Đại học Lương Thế Vinh cũng đang có những điều chỉnh phù hợp để thích ứng với hình thức tuyển sinh mới, tạo điều kiện thuận lợi cho thí sinh. Với sự thay đổi trong tổ hợp môn thi và cách ra đề, các thí sinh cần nhanh chóng cập nhật thông tin, điều chỉnh phương pháp học tập để đạt kết quả tốt nhất trong kỳ thi quan trọng này.
