Rau thì là không chỉ là gia vị quen thuộc trong bữa cơm Việt mà còn là vị thuốc quý trong Đông y. Với nhiều công dụng hỗ trợ tiêu hóa, giảm đau và tăng cường sức khỏe, thì là ngày càng được ứng dụng rộng rãi.
Rau thì là không chỉ là gia vị quen thuộc trong bữa cơm Việt mà còn là vị thuốc quý trong Đông y. Với nhiều công dụng hỗ trợ tiêu hóa, giảm đau và tăng cường sức khỏe, thì là ngày càng được ứng dụng rộng rãi.
Rau thì là là gì?
Thì là, tên khoa học Anethum graveolens, thuộc họ Hoa tán (Apiaceae), có nguồn gốc từ các nước châu Á và khu vực Địa Trung Hải. Đây là loại rau gia vị thường được sử dụng trong các món canh cá, lẩu hải sản, hoặc những món ăn cần khử mùi tanh. Lá thì là có vị ngọt nhẹ, thơm mát nên từ lâu đã trở thành thành phần không thể thiếu trong nhiều công thức nấu ăn.
Không chỉ dừng lại ở vai trò gia vị, rau thì là còn được xem là một vị thuốc quý trong Đông y và được nhiều nền y học hiện đại nghiên cứu, ứng dụng trong đời sống.
Công dụng của rau thì là theo Đông y
Theo Đông y, rau thì là có vị cay, tính ấm, quy vào các kinh Tỳ, Vị và Thận. Những công dụng nổi bật có thể kể đến như:
- Tiêu trướng, mạnh tỳ, bổ thận: Giúp tăng cường chức năng tiêu hóa, cải thiện tình trạng bụng đầy hơi, khó tiêu.
- Điều hòa khí âm dương: Cân bằng cơ thể, giảm căng thẳng và cải thiện giấc ngủ.
- Lợi sữa: Hạt thì là từ lâu đã được sử dụng để kích thích tiết sữa ở phụ nữ sau sinh.
- Chỉ thống (giảm đau): Giúp giảm đau bụng kinh, đau răng hoặc các chứng đau nhức khác.
Ngoài ra, quả thì là có tác dụng tương tự như tiểu hồi hương, thường được dùng trị các chứng rối loạn tiêu hóa, tiểu tiện khó, sỏi thận, viêm thận, viêm bàng quang, huyết áp cao hay xơ vữa động mạch.
Không chỉ trong Đông y, nhiều nghiên cứu dược lý hiện đại cũng chứng minh rau thì là chứa nhiều dưỡng chất tốt cho sức khỏe:
- Kích thích tiết sữa: Thành phần có cấu trúc tương tự estrogen trong hạt thì là giúp tăng cường tiết sữa, rất có lợi cho phụ nữ sau sinh.
- Giảm hội chứng quấy khóc ở trẻ sơ sinh: Dầu hạt thì là có tác dụng làm dịu và giảm thời gian khóc của trẻ.
- Tăng cường hệ hô hấp: Súc miệng bằng tinh dầu thì là giúp long đờm, giảm viêm họng, hỗ trợ điều trị ho có đờm.
- Giảm đau bụng kinh: Các nghiên cứu tại Iran cho thấy tinh chất thì là kết hợp vitamin E có tác dụng giảm đau bụng kinh hiệu quả.
- Làm lành vết thương và côn trùng cắn: Tinh dầu thì là có đặc tính kháng viêm, giúp da nhanh liền sẹo
- Chống viêm, ngừa nhiễm trùng: Các hoạt chất polyacetylenes trong lá thì là ức chế vi khuẩn và giảm viêm.
- Tốt cho tim mạch và xương khớp: Hạt thì là chứa axit folic, canxi, magie và kali, giúp bảo vệ tim mạch và phòng ngừa loãng xương.
Những bài thuốc y học cổ truyền từ cây thì là
Theo bác sĩ, giảng viên khoa Y học cổ truyền Trường Đại học Lương Thế Vinh cho biết, trong dân gian, thì là thường được chế biến thành nhiều bài thuốc chữa bệnh:
- Trị rối loạn tiêu hóa: Ăn lá thì là nấu chín hằng ngày hoặc cho trẻ uống nước sắc thì là giúp ngủ ngon và tránh táo bón.
- Chữa đầy trướng, khó tiêu: Uống nước sắc từ 10g hạt thì là.
- Giảm đau khớp: Dầu thì là nấu cùng dầu vừng, dùng xoa bóp lên vùng khớp sưng đau.
- Trị sỏi bàng quang, viêm thận: Sắc 5g hạt thì là uống nhiều lần trong ngày.
- Trị hôi miệng: Nhai trực tiếp hạt thì là để hơi thở thơm tho.
- Giúp lợi sữa: Sắc 10g hạt thì là uống hàng ngày cho phụ nữ sau sinh ít sữa.
- Giảm ho, viêm phế quản: Hạt thì là hãm với mật ong uống 3 lần/ngày.
Những bài thuốc này đã được áp dụng từ lâu đời trong dân gian và vẫn còn giá trị cho đến ngày nay.
Rau thì là không chỉ là một loại gia vị quen thuộc trong ẩm thực mà còn là vị thuốc quý trong Đông y với nhiều tác dụng chữa bệnh hữu ích. Từ hỗ trợ tiêu hóa, giảm đau, lợi sữa đến tăng cường hệ miễn dịch, thì là xứng đáng có mặt trong mỗi bữa ăn gia đình. Tuy nhiên, để an toàn và đạt hiệu quả cao nhất, bạn nên sử dụng đúng liều lượng và tham khảo ý kiến chuyên gia trước khi áp dụng các bài thuốc từ rau thì là.