Trong kho tàng Y học cổ truyền, Nội tiêu loa lịch hoàn là một phương thuốc nổi tiếng chuyên trị các chứng u bướu, tràng nhạc, đàm hạch, khối cứng lâu ngày.
Trong kho tàng Y học cổ truyền, Nội tiêu loa lịch hoàn là một phương thuốc nổi tiếng chuyên trị các chứng u bướu, tràng nhạc, đàm hạch, khối cứng lâu ngày.
Dưới góc nhìn của Bác sĩ Đông y, bài thuốc này thể hiện rõ triết lý “hóa đàm, nhuyễn kiên, tán kết, tiêu thũng” – vừa thanh nhiệt, vừa hoạt huyết, giúp làm mềm và tiêu tan các khối kết tụ do đàm, khí trệ hay huyết ứ.
Bài thuốc gồm nhiều vị thuốc quý như Hải táo, Chỉ xác, Kiết cánh, Bối mẫu, Liên kiều, Huyền sâm, Thiên hoa phấn, Thanh lam, Đương quy, Sinh địa, Bạc hà, Đại hoàng, Cam thảo, cùng một số dược liệu đặc biệt như Hải phấn (từ sứa biển) và Hạ khô thảo. Các vị được phối hợp theo tỷ lệ nghiêm ngặt, nghiền thành bột, luyện với mật hoặc đun sắc, dùng 8–12g mỗi lần, ngày uống 2 lần với nước ấm.
Theo Bác sĩ Y học cổ truyền, đây là bài thuốc có khả năng làm mềm chất rắn, tiêu đàm, hóa kết, phù hợp với các chứng bướu cổ, hạch cổ, tràng nhạc (lao hạch), đờm kết khối. Khi dùng đều đặn, thuốc giúp giảm sưng, tiêu khối, hỗ trợ lưu thông khí huyết, cải thiện chức năng chuyển hóa của cơ thể.
Theo lý luận Đông y, u bướu hình thành chủ yếu do đàm ngưng, khí trệ, huyết ứ lâu ngày. Vì vậy, nguyên tắc trị liệu là hóa đàm – hoạt huyết – tán kết – tiêu u.
Trong bài thuốc:
Hải táo, Hải phấn, Bối mẫu, Liên kiều, Kiết cánh là các vị thuốc chủ đạo giúp hóa đàm, làm mềm chất rắn và tiêu u.
Huyền sâm, Thiên hoa phấn, Thanh lam thanh nhiệt giải độc, tăng khả năng tiêu viêm.
Đương quy, Sinh địa dưỡng huyết, hoạt huyết, làm mềm và lưu thông huyết mạch.
Đại hoàng, Bạc hà hỗ trợ thanh nhiệt tả hỏa, giúp quá trình tiêu u nhanh hơn.
Cam thảo điều hòa các vị thuốc, giúp hệ tiêu hóa hấp thu tốt hơn.
Sự phối hợp chặt chẽ này cho thấy bài thuốc không chỉ tiêu u mà còn điều trị tận gốc căn nguyên – điều hòa khí huyết, hóa giải đàm thấp và khôi phục sự cân bằng âm dương của cơ thể.
Hiện nay, nhiều Bác sĩ Đông y và Bác sĩ Y học cổ truyền vẫn ứng dụng bài Nội tiêu loa lịch hoàn trong hỗ trợ điều trị bướu cổ, hạch cổ, tràng nhạc, u lành tính vùng đầu cổ. Tùy thể bệnh, có thể gia giảm thêm Hạ khô thảo, Côn bố, Hải tảo, Bạch hoa xà thiệt thảo để tăng tác dụng tiêu u, hoặc Hoàng kỳ, Bạch truật để bổ khí, nâng cao thể trạng người bệnh.
Đặc biệt, Hạ khô thảo cao – một bài thuốc phụ phương có nguồn gốc từ công thức này – được sử dụng rộng rãi để tiêu bướu, giảm viêm, làm mềm hạch cổ, giúp quá trình điều trị đạt hiệu quả cao hơn.
Theo Tiến sĩ Nguyễn Xuân Xã – giảng viên Trường Đại học Lương Thế Vinh, việc sử dụng Nội tiêu loa lịch hoàn cần được hướng dẫn bởi Bác sĩ Đông y có chuyên môn, bởi dược tính của bài thuốc mạnh, liên quan đến quá trình chuyển hóa đàm, khí, huyết trong cơ thể.
Ông nhấn mạnh: “Bài thuốc này không chỉ là một phương pháp hóa đàm tiêu u đơn thuần, mà còn là biểu tượng của tư duy biện chứng trong Y học cổ truyền – chữa từ căn nguyên, điều hòa toàn thân, giúp cơ thể tự phục hồi và cân bằng”.
Nội tiêu loa lịch hoàn là bài thuốc cổ phương quý giá, kết hợp giữa lý luận Y học cổ truyền và thực tiễn lâm sàng hiện đại. Với sự phối hợp hài hòa của nhiều dược liệu hóa đàm – tiêu u – hoạt huyết, bài thuốc mang lại giá trị cao trong hỗ trợ điều trị các bệnh lý u bướu, hạch cổ, tràng nhạc. Tuy nhiên, người bệnh cần thăm khám và được Bác sĩ Y học cổ truyền hoặc Bác sĩ Đông y tư vấn trước khi sử dụng, để đảm bảo hiệu quả điều trị và an toàn cho sức khỏe lâu dài.