Cây cỏ mần trầu vốn quen thuộc với người dân Việt Nam, thường mọc hoang ở khắp nơi. Trong Đông y, mần trầu được xem là vị thuốc quý, hỗ trợ chữa sốt, ho, cao huyết áp và nhiều bệnh lý hiệu quả, an toàn, tiết kiệm.
Cây cỏ mần trầu vốn quen thuộc với người dân Việt Nam, thường mọc hoang ở khắp nơi. Trong Đông y, mần trầu được xem là vị thuốc quý, hỗ trợ chữa sốt, ho, cao huyết áp và nhiều bệnh lý hiệu quả, an toàn, tiết kiệm.
Cỏ mần trầu (tên khoa học Eleusine indica) thuộc họ Lúa, là loài cỏ mọc dại phổ biến ở ruộng vườn, ven đường. Không chỉ quen thuộc trong đời sống nông thôn, loại cỏ này từ lâu đã được ghi nhận trong các sách y học cổ truyền như một dược liệu quý. Theo Đông y, mần trầu có vị ngọt, tính hàn, tác dụng thanh nhiệt, lợi tiểu, mát gan và giải độc. Nhờ đó, cây được sử dụng rộng rãi trong nhiều bài thuốc chữa bệnh.
Trong dân gian, cỏ mần trầu thường được dùng để hạ sốt cho trẻ em và người lớn. Người ta thường sắc nước uống hoặc giã nát lấy nước cốt, giúp thanh nhiệt, giải độc, giảm sốt nhanh chóng mà không gây tác dụng phụ. Ngoài ra, mần trầu còn có tác dụng trị ho, viêm họng nhờ đặc tính kháng viêm và làm dịu niêm mạc đường hô hấp. Một số nghiên cứu hiện đại cho thấy, dịch chiết từ mần trầu có chứa hoạt chất chống oxy hóa, giúp bảo vệ gan, hạ huyết áp và hỗ trợ tim mạch.
Không chỉ chữa bệnh, cỏ mần trầu còn được nhiều người biết đến với công dụng làm đẹp tóc. Nước sắc mần trầu khi gội đầu giúp giảm gàu, làm mượt tóc và kích thích mọc tóc tự nhiên. Đây là mẹo dân gian được nhiều bà, nhiều mẹ áp dụng từ lâu đời.
Các cách dùng phổ biến của cây cỏ mần trầu trong Đông y gồm:
- Hạ sốt, giải nhiệt: Dùng 30–50g cỏ mần trầu tươi, sắc lấy nước uống trong ngày.
- Chữa ho, viêm họng: Kết hợp cỏ mần trầu với lá hẹ, cam thảo đất sắc nước uống.
- Lợi tiểu, mát gan: Uống nước sắc từ cỏ mần trầu tươi giúp thanh lọc cơ thể.
- Gội đầu dưỡng tóc: Nấu nước cỏ mần trầu rồi dùng để gội, giúp tóc chắc khỏe, đen mượt.
Theo bác sĩ y học cổ truyền, việc sử dụng cỏ mần trầu đúng liều lượng sẽ mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe. Tuy nhiên, người có cơ địa hàn, dễ lạnh bụng hoặc huyết áp thấp cần thận trọng khi dùng, tránh lạm dụng quá nhiều gây mệt mỏi hoặc tiêu chảy.
Các thầy cô giảng dạy ngành y học cổ truyền Trường Đại học Lương Thế Vinh cho biết, cỏ mần trầu là một trong những dược liệu quen thuộc, rẻ tiền nhưng hiệu quả cao. Nhiều bài thuốc ghi chép trong y thư cổ đã ứng dụng loại cỏ này trong điều trị sốt cao, cảm mạo, ho lâu ngày, đồng thời hỗ trợ làm đẹp tóc. Thầy cô nhấn mạnh rằng việc sử dụng mần trầu nên kết hợp với chẩn đoán cụ thể, để đảm bảo an toàn và đạt hiệu quả tối ưu.
Như vậy, cây cỏ mần trầu không chỉ là loài cỏ dại quen thuộc mà còn là vị thuốc quý trong Đông y. Với công dụng đa dạng từ hạ sốt, trị ho, lợi tiểu cho đến dưỡng tóc, mần trầu xứng đáng được coi là “thảo dược bình dân” hữu ích. Việc kết hợp cỏ mần trầu vào chăm sóc sức khỏe hằng ngày là lựa chọn an toàn, tiết kiệm, nhưng người dùng nên tham khảo ý kiến bác sĩ y học cổ truyền để đạt hiệu quả tốt nhất.