Rau răm là loại rau quen thuộc trong bữa ăn của người Việt, được sử dụng làm gia vị để tăng thêm hương vị cho nhiều món ăn. Với mùi thơm đặc trưng và vị cay nồng, rau răm không chỉ là thành phần không thể thiếu trong các món như trứng vịt lộn, gỏi gà hay nộm mà còn là một vị thuốc quý trong y học cổ truyền.
Theo Đông y, rau răm có tính ấm, vị cay, quy vào hai kinh phế và tỳ. Cây có tác dụng khu phong trừ thấp, kích thích tiêu hóa, tán hàn và giải độc. Nhờ những đặc tính dược liệu này, rau răm đã được sử dụng rộng rãi trong dân gian để chữa nhiều bệnh lý khác nhau.
Các công dụng chữa bệnh của rau răm trong y học cổ truyền
1. Trị đau bụng, đầy hơi, khó tiêu
Rau răm được xem là vị thuốc hữu hiệu trong việc chữa các chứng đau bụng, đầy hơi và khó tiêu. Để giảm triệu chứng, người ta thường dùng rau răm tươi giã nát, vắt lấy nước uống hoặc nấu nước rau răm để uống trong ngày. Tác dụng ấm bụng của rau răm giúp kích thích tiêu hóa, giảm cảm giác chướng bụng khó chịu.
2. Hỗ trợ điều trị cảm lạnh, cảm cúm
Với tính ấm và vị cay nồng, rau răm giúp tán hàn, làm ấm cơ thể, đặc biệt phù hợp trong điều trị cảm lạnh và cảm cúm. Khi bị cảm, người bệnh có thể sử dụng một nắm rau răm tươi, giã nhỏ và nấu nước uống. Cách làm này giúp làm ấm người, ra mồ hôi và giảm các triệu chứng như đau đầu, sổ mũi.
3. Chữa rắn cắn và chống viêm nhiễm
Trong dân gian, rau răm còn được sử dụng để sơ cứu khi bị rắn cắn. Người ta thường giã nát rau răm tươi, đắp trực tiếp lên vết thương để giảm sưng viêm, đồng thời uống nước rau răm để giải độc. Tuy nhiên, đây chỉ là biện pháp tạm thời trước khi đến cơ sở y tế.
4. Điều hòa kinh nguyệt
Rau răm có tác dụng hoạt huyết, kích thích tuần hoàn máu, nhờ đó hỗ trợ điều hòa kinh nguyệt ở phụ nữ. Uống nước rau răm hoặc ăn sống một lượng vừa phải trong những ngày kinh nguyệt có thể giúp giảm đau bụng kinh và điều hòa chu kỳ kinh nguyệt.
5. Giúp sáng mắt và giảm mờ mắt
Y học cổ truyền cho rằng rau răm có thể giúp sáng mắt và giảm tình trạng mờ mắt. Người ta thường sử dụng rau răm giã nát, vắt lấy nước cốt uống hoặc kết hợp với một số dược liệu khác để tăng cường thị lực.
Theo TS Nguyễn Xuân Xã, giảng viên khoa Y học cổ truyền Trường Đại học Lương Thế Vinh cho biết, mặc dù rau răm mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, nhưng việc sử dụng không đúng cách hoặc quá liều có thể gây ra một số tác dụng phụ. Dưới đây là những lưu ý khi sử dụng rau răm:
- Phụ nữ mang thai: Không nên dùng nhiều vì rau răm có tính nóng, dễ gây co bóp tử cung, không tốt cho thai nhi.
- Người có thể trạng yếu hoặc suy nhược: Sử dụng quá nhiều có thể làm suy giảm sinh lực, gây cảm giác mệt mỏi.
- Không dùng dài ngày: Việc sử dụng rau răm liên tục trong thời gian dài có thể làm ảnh hưởng đến sức khỏe, đặc biệt là gây khô người, nóng trong.
Rau răm là loại rau gia vị phổ biến nhưng cũng là vị thuốc quý trong y học cổ truyền với nhiều công dụng chữa bệnh hiệu quả. Tuy nhiên, để sử dụng rau răm đúng cách, người dùng cần nắm rõ đặc tính của dược liệu cũng như cân nhắc về liều lượng phù hợp. Việc áp dụng các bài thuốc từ rau răm nên được tham khảo ý kiến của chuyên gia y học cổ truyền để đảm bảo an toàn và hiệu quả.
