Kỳ thi tốt nghiệp THPT 2025 sẽ đánh dấu nhiều thay đổi quan trọng trong cấu trúc đề thi và chiến lược xét tuyển đại học. Với việc điều chỉnh tổ hợp môn thi và phương thức đánh giá năng lực theo Chương trình Giáo dục phổ thông mới, thí sinh cần chuẩn bị kỹ lưỡng cả về kiến thức lẫn kỹ năng để tăng cơ hội xét tuyển vào các trường đại học hàng đầu.
Năm 2025 đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong việc tổ chức kỳ thi tốt nghiệp THPT, khi chương trình Giáo dục phổ thông 2018 chính thức được áp dụng. Sự thay đổi lớn nhất là số lượng môn thi sẽ giảm so với các năm trước, và đây được xem là một phần của quá trình cải cách giáo dục nhằm tạo điều kiện thuận lợi hơn cho học sinh. Cùng với đó, công tác tuyển sinh đại học dự kiến cũng sẽ có nhiều điều chỉnh, bao gồm thay đổi về tổ hợp xét tuyển và cấu trúc đề thi của các kỳ thi riêng, như kỳ thi đánh giá năng lực (ĐGNL), đánh giá tư duy và đánh giá năng lực chuyên biệt.
Trong năm 2025, các trường đại học và các đại học lớn như Đại học Quốc gia TP.HCM và Đại học Quốc gia Hà Nội sẽ điều chỉnh cấu trúc đề thi ĐGNL nhằm đáp ứng yêu cầu của Chương trình GDPT 2018. TS Nguyễn Quốc Chính, Giám đốc Trung tâm Khảo thí và Đánh giá chất lượng đào tạo của Đại học Quốc gia TP.HCM, đã cho biết rằng hội đồng tuyển sinh đang trong quá trình chuẩn bị công bố thông tin chính thức về kỳ thi ĐGNL từ năm 2025.
Theo đó, đề thi ĐGNL sẽ bao gồm 3 phần chính: sử dụng ngôn ngữ, toán học - logic và phân tích số liệu, cùng với giải quyết vấn đề. Phần giải quyết vấn đề có sự thay đổi lớn khi thí sinh sẽ được chọn ngẫu nhiên 3 trong 6 nhóm lĩnh vực kiến thức, bao gồm: Vật lý, Hóa học, Sinh học, Lịch sử, Địa lý, và Giáo dục kinh tế và pháp luật. So với đề thi ĐGNL những năm trước, cấu trúc đề năm 2025 có hai điểm mới: sự xuất hiện của nhóm lĩnh vực giáo dục kinh tế và pháp luật và sự linh hoạt cho thí sinh trong việc lựa chọn môn thi thay vì phải trả lời toàn bộ câu hỏi trong phần ba như trước đây.
Cũng từ năm 2025, Đại học Quốc gia Hà Nội sẽ áp dụng cấu trúc đề thi mới cho kỳ thi ĐGNL, với hai phần bắt buộc là toán học - xử lý số liệu và văn học - ngôn ngữ, cùng với một phần lựa chọn gồm khoa học hoặc tiếng Anh. Phần thi khoa học sẽ yêu cầu thí sinh chọn 3 trong 5 chủ đề là Vật lý, Hóa học, Sinh học, Lịch sử và Địa lý. Điểm mới trong cấu trúc đề thi của Đại học Quốc gia Hà Nội là bổ sung câu hỏi chùm ở tất cả các phần thi. Những câu hỏi chùm này sẽ bao gồm một đầu bài chung và các câu hỏi riêng lẻ, nhằm đánh giá năng lực học sinh từ mức độ thấp đến cao, không chỉ trong từng lĩnh vực mà còn xuyên lĩnh vực.
Trong khi đó, Trường Đại học Sư phạm TP.HCM cũng sẽ có những thay đổi về cấu trúc đề thi ĐGNL chuyên biệt. Cấu trúc đề thi mới sẽ bám sát chương trình GDPT 2018, với phần lớn nội dung kiến thức thuộc chương trình lớp 12, chiếm khoảng 70-80%. Điểm mới trong cấu trúc đề thi này là sự xuất hiện của các dạng câu hỏi trắc nghiệm nhiều lựa chọn có nhiều hơn một đáp án đúng và câu hỏi khai thác dữ liệu dùng chung, nhằm đánh giá khả năng phân tích và xử lý thông tin của thí sinh.
Theo thầy Nguyễn Lượng - cán bộ tuyển sinh Trường Đại học Lương Thế Vinh, trước sự thay đổi của kỳ thi tốt nghiệp THPT và các kỳ thi ĐGNL, nhiều trường đại học đã yêu cầu Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành sớm quy chế tuyển sinh mới cho năm 2025. Điều này là cần thiết để các trường có thể chuẩn bị và công bố đề án tuyển sinh, giúp thí sinh nắm rõ thông tin và chuẩn bị tốt nhất cho quá trình xét tuyển. Trước các yêu cầu này, Thứ trưởng Bộ GD-ĐT Hoàng Minh Sơn đã chỉ đạo Vụ Giáo dục Đại học phối hợp để sớm ban hành quy chế tuyển sinh mới, đảm bảo quy trình tuyển sinh đơn giản hóa, nhưng vẫn đảm bảo chất lượng và công bằng cho tất cả thí sinh.
Các trường đại học dự kiến vẫn sẽ duy trì sự ổn định trong các phương thức tuyển sinh năm 2025, bao gồm việc xét tuyển từ kết quả kỳ thi tốt nghiệp THPT và kỳ thi ĐGNL của Đại học Quốc gia TP.HCM. Tuy nhiên, sự thay đổi trong cấu trúc đề thi ĐGNL sẽ kéo theo điều chỉnh trong tổ hợp xét tuyển của các trường. Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn TP.HCM, chẳng hạn, dự kiến sẽ cho phép thí sinh chọn lựa 3 môn thi thế mạnh bất kỳ để đạt điểm cao nhất khi xét tuyển, không giới hạn ở nhóm môn liên quan đến lĩnh vực khoa học xã hội.
Trường Đại học Sư phạm Hà Nội 2 cũng đã công bố phương thức tuyển sinh cho năm 2025, với 6 phương thức xét tuyển, trong đó có phương thức xét điểm thi tốt nghiệp THPT. Trường Đại học Kinh tế Quốc dân cũng đã sớm công bố phương hướng tuyển sinh chính quy, với việc giữ ổn định các phương thức xét tuyển nhưng điều chỉnh chỉ tiêu từng phương thức. Trong đó, điểm thi tốt nghiệp THPT sẽ được sử dụng trong hai phương thức: xét tuyển trực tiếp từ điểm thi và kết hợp chứng chỉ tiếng Anh quốc tế với điểm thi tốt nghiệp THPT của môn Toán và một môn khác không phải tiếng Anh.
Ngoài ra, các trường đại học cũng đang nghiên cứu và điều chỉnh tổ hợp môn xét tuyển để phù hợp với chương trình GDPT mới. Ví dụ, Trường Đại học Nha Trang đã công bố danh mục 36 tổ hợp môn học tương ứng với các ngành đào tạo của trường. Mỗi tổ hợp sẽ bao gồm 3 môn học, trong đó bắt buộc có Toán hoặc Ngữ văn. Ngoài các tổ hợp truyền thống, trường cũng sẽ bổ sung thêm tổ hợp môn học mới như Tin học và Công nghệ, đáp ứng yêu cầu từ chương trình mới.
Năm 2025 là năm quan trọng đối với hệ thống giáo dục Việt Nam khi chương trình GDPT 2018 chính thức được áp dụng trong kỳ thi tốt nghiệp THPT. Những thay đổi này sẽ kéo theo nhiều điều chỉnh trong công tác tuyển sinh đại học, từ cấu trúc đề thi đến tổ hợp xét tuyển. Các trường đại học đang khẩn trương xây dựng các phương án tuyển sinh phù hợp, đảm bảo không gây xáo trộn cho thí sinh, đồng thời tận dụng tối đa những cơ hội từ chương trình giáo dục mới. Điều này hứa hẹn sẽ mang lại nhiều cơ hội lựa chọn hơn cho học sinh, đồng thời giúp các trường đại học tìm kiếm và đào tạo được những thí sinh phù hợp với yêu cầu ngày càng cao của xã hội.
