• Thạch cao Tri mẫu Quế chi thang – Bài thuốc thanh nhiệt giải độc, ứng dụng trong lâm sàng

• Bác sĩ Y học cổ truyền chia sẻ công dụng chữa bệnh của cây thương lục

Dây thìa canh có tên khoa học Gymnema sylvestre, là loại cây thân leo, lá xanh, hoa vàng nhạt, thường mọc ở vùng núi hoặc được trồng làm dược liệu. Trong Đông y, dây thìa canh có vị ngọt, hơi đắng, tính mát, quy vào kinh tỳ – thận, thường được dùng cả lá và thân, phơi khô để sắc uống.

Từ xa xưa, loại cây này đã được sử dụng trong nhiều bài thuốc dân gian. Các nghiên cứu hiện đại cũng chứng minh dây thìa canh chứa hoạt chất gymnemic acid, giúp ức chế hấp thu đường ở ruột và kích thích tuyến tụy tăng tiết insulin. Nhờ đó, dây thìa canh đặc biệt hữu ích trong việc hỗ trợ điều trị bệnh tiểu đường type 2.

Ngoài tác dụng chính với đường huyết, dây thìa canh còn có nhiều lợi ích sức khỏe khác. Nước sắc dây thìa canh giúp thanh nhiệt, giải độc, lợi tiểu, hỗ trợ mát gan, ngăn ngừa nóng trong. Một số nghiên cứu còn cho thấy dược liệu này có khả năng giảm cholesterol, hạ mỡ máu, phòng ngừa xơ vữa động mạch và các bệnh lý tim mạch. Đặc biệt, nhai lá dây thìa canh tươi còn làm giảm cảm giác thèm ngọt, giúp người bệnh tiểu đường kiểm soát chế độ ăn uống tốt hơn.

Cách dùng dây thìa canh rất đa dạng, phổ biến nhất là sắc uống: lấy 15–20g dây thìa canh khô, sắc với 1 lít nước, chia nhiều lần uống trong ngày. Ngoài ra, có thể hãm trà với 10g lá khô, dùng thay nước hàng ngày, vừa dễ uống vừa tiện lợi. Nhiều thầy thuốc còn kết hợp dây thìa canh với khổ qua, lá neem hoặc nhân sâm để tăng tác dụng điều hòa đường huyết.

Tuy nhiên, khi sử dụng dây thìa canh, người bệnh cần lưu ý: không dùng quá liều, tránh gây hạ đường huyết quá mức; phụ nữ mang thai, trẻ nhỏ, người đang uống thuốc Tây điều trị tiểu đường nên tham khảo ý kiến bác sĩ y học cổ truyền hoặc chuyên gia y tế trước khi dùng.

Theo các thầy cô giảng dạy ngành Y học cổ truyền Trường Đại học Lương Thế Vinh, dây thìa canh không phải là “thuốc đặc trị” tiểu đường nhưng là phương pháp hỗ trợ hiệu quả nếu biết kết hợp đúng cách. Người bệnh nên duy trì chế độ ăn uống lành mạnh, hạn chế đường bột, tập thể dục thường xuyên và tái khám định kỳ. Khi phối hợp với dây thìa canh, kết quả kiểm soát đường huyết sẽ ổn định và an toàn hơn.

Kết luận, dây thìa canh trong Đông y là thảo dược quý, có nhiều lợi ích nổi bật trong việc ổn định đường huyết, giảm mỡ máu, thanh nhiệt, giải độc và hỗ trợ sức khỏe toàn diện. Sử dụng đúng liều lượng, đúng hướng dẫn sẽ giúp người bệnh nâng cao chất lượng cuộc sống và phòng ngừa biến chứng nguy hiểm.