Những bài thuốc Đông y dưỡng âm thanh nhiệt trong điều trị bệnh lý mạn tính

Theo các Bác sĩ Y học cổ truyền, đây là nhóm phương thuốc thường được ứng dụng trong lâm sàng để hỗ trợ các bệnh lý mạn tính như viêm họng, cảm nhiễm đường tiết niệu hay tình trạng sốt dai dẳng sau bệnh. Dưới đây là ba bài thuốc tiêu biểu.

Ngân kiều thạch hộc thang – Thanh nhiệt giải độc, dưỡng âm tư thận

Bài thuốc kết hợp Ngân hoa, Liên kiều, Thạch hộc, Thục địa, Sơn dược, Phục linh, Đan bì, Thù du, Trạch tả, có công dụng dưỡng âm tư thận, thanh nhiệt giải độc. Thực tiễn điều trị cho thấy nhiều bệnh nhân bị cảm nhiễm mạn tính đường tiết niệu thường có biểu hiện thận âm hư. Bài thuốc này không chỉ giúp thanh nhiệt lợi thủy mà còn hỗ trợ cải thiện chức năng thận, giảm tình trạng tiểu tiện khó khăn, nóng rát. Khi bệnh nhân có sốt từng cơn, kèm mặt đỏ thăng hỏa, có thể gia thêm Hoàng bá, Tri mẫu để tăng tác dụng tư âm giáng hỏa. Đây là minh chứng rõ rệt cho sự linh hoạt của Đông y trong điều chỉnh công thức theo từng thể bệnh.

Dưỡng âm thanh phế thang – Kinh nghiệm chữa bạch hầu và viêm họng mạn tính

Với thành phần Sinh địa, Mạch môn đông, Huyền sâm, Đan bì, Xích thược, Bối mẫu, Cam thảo, Bạc hà, bài thuốc có tác dụng dưỡng âm thanh phế, lương huyết giải độc, thanh yết. Đông y quan niệm, chứng bạch hầu và viêm họng mạn tính đều thuộc thể tà nhiệt dễ hao thương âm dịch, gây ho khan, cổ họng sưng đau, lưỡi đỏ ít rêu. Bài thuốc này giúp nuôi dưỡng âm dịch, thanh nhiệt giải độc, tiêu sưng yết hầu. Trong lâm sàng, khi bệnh nhân sốt cao có thể gia thêm Ngân hoa, Liên kiều; nếu khô táo nhiều có thể thêm Thiên môn đông, Tri mẫu, Lô căn. Một số cơ sở y tế đã ứng dụng công thức này kết hợp phương pháp hiện đại, cho thấy hiệu quả khả quan trong hỗ trợ điều trị bạch hầu.

Thanh cao miết giáp thang – Giải pháp cho sốt hư nhiệt kéo dài

Bài thuốc phối hợp Thanh cao, Miết giáp, Sinh địa, Đan bì, Tri mẫu với công dụng dưỡng âm lương huyết, thanh nhiệt sinh tân, thường dùng cho chứng sốt hư nhiệt sau các bệnh mạn tính. Đặc biệt, bài này thích hợp khi âm huyết hư, cơ thể gầy mòn, sốt về chiều, lưỡi đỏ ít rêu, môi khô táo. So với Thanh cốt tán thiên về “thanh cốt chưng”, Thanh cao miết giáp thang chú trọng bồi bổ âm dịch, giúp tà nhiệt tự lui. Khi sốt cao, có thể gia thêm Ngân hoa, Liên kiều để tăng cường thanh nhiệt; nếu kèm tiểu tiện đỏ rát, gia Trạch tả, Xa tiền để lợi thủy thanh thấp. Đây được coi là phương thuốc kinh điển trong điều trị sốt hư nhiệt ở thể âm hư.

Giá trị ứng dụng của các bài thuốc dưỡng âm thanh nhiệt

Theo các Bác sĩ Y học cổ truyền, điểm chung của nhóm bài thuốc này là nhấn mạnh vào việc phục hồi âm dịch, dưỡng âm sinh tân, nhờ đó giúp cơ thể tự điều chỉnh lại sự mất cân bằng âm dương. Trong bối cảnh nhiều bệnh lý mạn tính có xu hướng kéo dài, dễ gây suy nhược, việc kết hợp thảo dược Đông y vừa an toàn vừa hỗ trợ điều trị toàn diện. Tuy nhiên, để đạt hiệu quả cao, người bệnh không nên tự ý sử dụng mà cần được thầy thuốc thăm khám, biện chứng luận trị kỹ lưỡng, tránh trường hợp lạm dụng hoặc dùng sai thể bệnh.

Các bài thuốc như Ngân kiều thạch hộc thang, Dưỡng âm thanh phế thang, Thanh cao miết giáp thang đã khẳng định giá trị trong điều trị bằng Y học cổ truyền. Đây không chỉ là di sản tri thức mà còn là giải pháp bổ trợ hiệu quả trong chăm sóc sức khỏe, đặc biệt với các chứng bệnh mạn tính liên quan đến âm hư, hư nhiệt, cảm nhiễm đường tiết niệu, viêm họng mạn tính hay sốt kéo dài.