Trong năm 2025, các trường đại học đang đối mặt với nhiều thử thách trong việc công bố chi tiết quy trình xét tuyển dựa trên điểm thi tốt nghiệp THPT, khi mà sự thay đổi trong phương thức thi và lựa chọn môn học mang lại nhiều thách thức mới.
Trong năm 2025, các trường đại học đang đối mặt với nhiều thử thách trong việc công bố chi tiết quy trình xét tuyển dựa trên điểm thi tốt nghiệp THPT, khi mà sự thay đổi trong phương thức thi và lựa chọn môn học mang lại nhiều thách thức mới.
Những thay đổi trong quy định thi tốt nghiệp THPT năm 2025
Theo Ban Tư vấn tuyển sinh Trường Đại học Lương Thế Vinh thông tin, thí sinh tham gia kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2025 sẽ phải thi bốn môn, trong đó hai môn bắt buộc là Toán và Ngữ văn. Hai môn còn lại sẽ do học sinh tự chọn từ danh sách các môn học như Ngoại ngữ, Lịch sử, Địa lý, Vật lý, Hóa học, Sinh học, Giáo dục Kinh tế và Pháp luật, Công nghệ, và Tin học. Tuy nhiên, sự lựa chọn này không hoàn toàn tự do, vì học sinh chỉ được phép chọn từ những môn mà mình đã đăng ký học từ năm lớp 10, và không thể thay đổi trong suốt ba năm học THPT.
Điều này tạo ra một sự khác biệt lớn so với các năm trước, khi học sinh thi tốt nghiệp với sáu môn (bao gồm Toán, Ngữ văn, Ngoại ngữ và một tổ hợp Khoa học tự nhiên hoặc Khoa học xã hội). Các em được học các môn thi này suốt ba năm học THPT, do đó, việc chọn tổ hợp môn để thi và xét tuyển vào đại học khá dễ dàng. Trong khi đó, với chương trình giáo dục phổ thông mới áp dụng từ năm 2018, học sinh chỉ thi bốn môn và sự lựa chọn môn học đã thay đổi, không còn theo tổ hợp Khoa học tự nhiên hoặc Khoa học xã hội như trước kia.
Sự đa dạng trong tổ hợp môn thi tốt nghiệp
Một điểm đáng chú ý trong kỳ tuyển sinh đại học 2025, với việc học sinh thi bốn môn tốt nghiệp, sẽ có tới 36 cách kết hợp các môn thi khác nhau. Tuy nhiên, không phải mọi tổ hợp bốn môn thi đều có thể dẫn đến một tổ hợp ba môn xét tuyển truyền thống. Ví dụ, một học sinh chọn thi Toán, Ngữ văn, Tin học và Công nghệ sẽ không thể xét tuyển theo bất kỳ tổ hợp truyền thống nào như A00, B00 hay D01.
Điều này đặt ra một bài toán khó cho các trường đại học, khi phải cân nhắc làm thế nào để đảm bảo rằng các tổ hợp xét tuyển mới sẽ thu hút đủ lượng thí sinh và phù hợp với chương trình giảng dạy của trường. Chính vì vậy, các trường đang phải nghiên cứu và đưa ra các phương án xét tuyển phù hợp hơn với tình hình thực tế của kỳ thi tốt nghiệp THPT 2025.
Số lượng môn thi ít hơn và tổ hợp xét tuyển bị ảnh hưởng
Số lượng môn thi giảm xuống còn bốn khiến cho một số tổ hợp xét tuyển truyền thống không còn phủ hết các môn thi. Ví dụ, trước đây tổ hợp A00 (Toán, Lý, Hóa) hoặc D01 (Toán, Văn, Anh) rất phổ biến, nhưng với việc học sinh chỉ thi bốn môn, việc đảm bảo sự phù hợp với các tổ hợp truyền thống trở nên khó khăn hơn.
Với những thay đổi này, các trường đại học hiện đang phải đối mặt với việc điều chỉnh các tổ hợp xét tuyển. Mặc dù trước đây có khoảng gần 100 tổ hợp môn xét tuyển khác nhau, nhưng trên thực tế, phần lớn học sinh vẫn chỉ đăng ký xét tuyển theo các khối truyền thống như A00, A01, B00, C00, và D01. Những tổ hợp này chiếm khoảng 90% số lượng thí sinh đăng ký mỗi năm. Tuy nhiên, với chương trình giáo dục mới, việc sử dụng các tổ hợp ba môn truyền thống có thể trở nên bất cập, do học sinh thi các môn không theo đúng các khối truyền thống này.
Giải pháp cho việc xét tuyển đại học năm 2025
Một giải pháp đơn giản mà các trường đại học có thể áp dụng là xét tuyển dựa trên tổng điểm của cả bốn môn thi tốt nghiệp, thay vì tập trung vào từng tổ hợp ba môn như trước. Cách thức này đã từng được áp dụng trong các năm 2023 và 2024, khi mà điểm thi của thí sinh ở tổ hợp nào cao nhất sẽ được dùng để xét tuyển, giúp giảm bớt sự cứng nhắc của việc chỉ xét theo một tổ hợp nhất định.
Tuy nhiên, việc xét tuyển theo tổng điểm của bốn môn cũng gặp phải một số chỉ trích. Điều này có thể làm giảm ý nghĩa của việc định hướng nghề nghiệp trong giai đoạn THPT, khi mà học sinh chọn các môn học theo sở trường và nguyện vọng cá nhân. Đồng thời, việc xét tuyển như vậy có thể khiến các trường gặp khó khăn trong việc đảm bảo nguồn tuyển sinh, đặc biệt là khi chưa có đủ dữ liệu thống kê về việc học sinh chọn các môn học nào tại THPT.