Bác sỹ Y học cổ truyền bật mí công dụng chữa bệnh hiệu quả của cây Hàn the

Hàn the hay còn được gọi với một vài tên khác là sơn lục đầu, thiết tiền thảo…có tên khoa học là Desmodium heterophyllum (Willd.) DC. Là loại cây thuộc dạng mọc bò rất nhỏ, phân cành từ gốc, cành trải ra mặt đất. Lá gồm ba lá chét, lá chét hình trái xoan ngược, mặt trên nhẵn, mặt dưới màu nhạt, lá kèm hình trái xoan nhọn, có nhiều vân. Cụm hoa ở nách, ít hoa, không cuống. Hoa nhỏ màu tím hồng. Quả thuôn không cuống, có 4-5 đốt, mỗi đốt chứa một hạt.

Theo y học cổ truyền, Cây Hàn the vị hơi chua, tính mát. thường được dùng chữa các chứng bệnh: sốt nóng, các vết thương, ho có đờm, phần mềm bị viêm tấy, loét, phụ nữ băng huyết. Thường dùng chứa các chứng lậu ra máu, đái buốt, bí tiểu tiện do cơ thể bị nhiệt quá, dùng giải nhiệt, chữa sốt và ho khò khè, đau dạ dày, viêm loét hành tá tràng. Dùng ngoài, giã nát đắp bó gãy xương, chữa vết thương lở loét, rò, mụn mủ, bướu.

Tác dụng dược lý và thành phần hóa học của cây Hàn the

Về tác dụng dược lý, thầy Phương cho biết các nhà khoa học đã kiểm tra hoạt động chống viêm và giảm đau trên chuột gây ra bởi acid axetic và lambda-carrageenan. Nghiên cứu các cơ chế kháng viêm bằng việc kiểm tra hoạt động của glutathione peroxidase (GPx) và glutathione reductase (GRD) trong gan , mức độ interleukin-1beta (IL-1beta), yếu tố hoại tử khối u (TNF-alpha), malondialdehyde (MDA) và nitric oxide (NO) trong mô phù nề chân. Trong thử nghiệm giảm đau , đánh giá bằng cách giảm các phản ứng quằn quại do axit acetic gây ra . Kết quả cho thấy hàn the ba hoa có khả năng giảm đau và có tác dụng chống viêm.

Hàn the được áp dụng vào vô số bài thuốc chữa bệnh vô cùng hữu ích như:

Trị sốt, viêm đường tiết niệu: Hàn the 40g, lá Tre 40 g, thân cây Sậy 40g. Nấu sắc uống.

Trị các chứng lậu ra máu, đái buốt: Dùng cây Hàn the và củ Gai giã nhỏ, chế nước, vắt lấy nước cốt uống. Hoặc dùng 2 thứ bằng nhau mỗi vị một nắm, sắc lấy nước uống.

Trị phù thiểu niệu do suy tim, suy thận: Hàn the 30 g, lá Mã đề 30g, Cam thảo đất 30g. Nấu sắc lấy nước uống.

Ngoài những công dụng chữa bệnh, bác sĩ - giảng viên Nguyễn Thanh Hương đang giảng dạy tại khoa Y học cổ truyền, Trường Đại học Lương Thế Vinh cũng chia sẻ một số công dụng của Hàn the được các nước khác sử dụng để chữa bệnh như Ở Campuchia, phần thân mang lá của hàn the dùng phối hợp với các vị khác sắc nước cho phụ nữ sinh đẻ uống để tăng lực. Ở Trung Quốc, cây được dùng chữa sưng vú, phát sốt phát rét, ăn uống không tiêu, rắn cắn; hoàng đản, viêm ruột, kiết lỵ, kinh nguyệt không đều, đau bụng kinh. Ở Ấn Độ, người ta dùng lá để chữa trị ỉa chảy, lỵ và co giật. Lá tươi giã đắp vết thương và apxe.