Cây quế không chỉ là gia vị quen thuộc trong ẩm thực mà còn được biết đến như một vị thuốc quý trong y học cổ truyền. Với đặc tính ấm, cay, thơm, quế mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, đặc biệt trong hỗ trợ điều trị bệnh.
Cây quế không chỉ là gia vị quen thuộc trong ẩm thực mà còn được biết đến như một vị thuốc quý trong y học cổ truyền. Với đặc tính ấm, cay, thơm, quế mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, đặc biệt trong hỗ trợ điều trị bệnh.
Đặc điểm của cây quế
Cây quế là loại cây gỗ thân thẳng, vỏ nâu đỏ, lá xanh bóng, hoa nhỏ màu trắng ngà và có hương thơm đặc trưng. Vỏ quế sau khi phơi khô có vị cay ngọt, mùi thơm nồng, được sử dụng phổ biến trong cả đời sống hằng ngày lẫn trong các bài thuốc cổ truyền. Không chỉ là vị thuốc, quế còn tạo nên nét riêng cho nhiều món ăn. Trong ẩm thực Việt, quế góp phần làm dậy hương phở, bún bò Huế hay các món hầm. Trên thế giới, bột quế được sử dụng trong làm bánh, pha chế đồ uống, mang lại hương vị ngọt ấm và tốt cho sức khỏe tim mạch.
Trong Đông y, quế được xếp vào nhóm dược liệu có tính ấm, vị cay ngọt, đi vào các kinh Tâm, Tỳ, Thận. Cây quế có tác dụng tán hàn, thông mạch, bổ hỏa, tráng dương và làm ấm tỳ vị. Người xưa thường dùng quế để hỗ trợ điều trị các chứng cảm lạnh, đau bụng do hàn, tê bì chân tay, đau khớp và rối loạn tiêu hóa. Ngoài ra, quế còn có khả năng kích thích tuần hoàn máu, tăng cường miễn dịch và chống viêm hiệu quả.
Công dụng của quế trong y học
Theo y học cổ truyền, quế có vị cay ngọt, tính đại nhiệt, tác dụng bổ hỏa, tán hàn, chỉ thống và hoạt huyết. Các bác sĩ Y học cổ truyền thường dùng quế trong nhiều bài thuốc:
- Trà quế giúp làm ấm cơ thể, hỗ trợ tiêu hóa.
- Quế kết hợp với mật ong trị ho, viêm họng.
- Rượu quế ngâm dùng xoa bóp, giảm đau nhức xương khớp.
- Tinh dầu quế có khả năng kháng khuẩn, kháng viêm, cải thiện đường hô hấp.
Một số bài thuốc từ cây quế vẫn được ứng dụng rộng rãi trong thực tế. Chẳng hạn, để trị cảm lạnh, người ta có thể kết hợp quế với gừng tươi, sắc lấy nước uống ấm. Với những trường hợp đau nhức xương khớp, bài thuốc từ quế, ngải cứu và rượu trắng dùng để xoa bóp mang lại hiệu quả giảm đau rõ rệt. Đặc biệt, quế cũng được ứng dụng trong các bài thuốc bổ thận, trợ dương, giúp cải thiện sinh lực cho nam giới.
Không chỉ trong y học cổ truyền, các nghiên cứu hiện đại cũng chỉ ra rằng quế chứa nhiều hợp chất quý như cinnamaldehyde, eugenol, có khả năng chống oxy hóa mạnh, kháng khuẩn và hỗ trợ kiểm soát đường huyết. Điều này giúp quế trở thành vị thuốc quan trọng trong phòng ngừa và hỗ trợ điều trị nhiều bệnh lý mãn tính.
Quế có rất nhiều công dụng nhưng tuy nhiên, việc sử dụng quế cần có liều lượng phù hợp. Dùng quá nhiều có thể gây nóng trong, khát nước, hoặc ảnh hưởng đến gan, thận. Do đó, các thầy cô giảng dạy ngành y học cổ truyền, trường đại học Lương Thế Vinh có lời khuyên với người bệnh nên tham khảo ý kiến thầy thuốc trước khi áp dụng.
Có thể nói, cây quế vừa là gia vị quen thuộc vừa là dược liệu quý trong y học cổ truyền. Khi được sử dụng đúng cách, quế không chỉ giúp nâng cao sức khỏe mà còn hỗ trợ hiệu quả trong điều trị nhiều bệnh lý, xứng đáng là vị thuốc gắn bó mật thiết với đời sống con người.