Cây thanh hao hoa vàng từ lâu được biết đến là vị thuốc quý trong Đông y, giúp thanh nhiệt, giải độc, trị sốt rét hiệu quả. Ngày nay, thảo dược này còn được y học hiện đại nghiên cứu với nhiều ứng dụng quan trọng trong chăm sóc sức khỏe.
Cây thanh hao hoa vàng từ lâu được biết đến là vị thuốc quý trong Đông y, giúp thanh nhiệt, giải độc, trị sốt rét hiệu quả. Ngày nay, thảo dược này còn được y học hiện đại nghiên cứu với nhiều ứng dụng quan trọng trong chăm sóc sức khỏe.
Thanh hao hoa vàng (Artemisia annua) thuộc họ Cúc, là loài cây thân thảo, cao khoảng 1–2 mét, lá xẻ lông chim màu xanh, hoa nhỏ màu vàng nhạt. Cây mọc nhiều ở vùng nhiệt đới và cận nhiệt đới, trong đó có Việt Nam. Từ lâu, cây đã được sử dụng trong Đông y để làm thuốc chữa bệnh.
Theo y học cổ truyền, thanh hao hoa vàng có vị đắng, tính hàn, quy vào can, đởm và thận. Công dụng chính là thanh nhiệt, giải thử, trừ thấp, hạ sốt và giải độc. Người xưa thường dùng lá và hoa cây thanh hao hoa vàng để chữa các chứng nóng trong, sốt cao, vàng da, ho gà, sốt rét và các bệnh lý về gan.
Trong y học hiện đại, hoạt chất Artemisinin chiết xuất từ thanh hao hoa vàng đã tạo nên cuộc cách mạng trong điều trị sốt rét. Artemisinin được Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) công nhận là thuốc đặc hiệu hàng đầu cho sốt rét ác tính, nhờ khả năng tiêu diệt nhanh ký sinh trùng trong máu. Không dừng lại ở đó, nhiều nghiên cứu còn phát hiện artemisinin có tác dụng hỗ trợ điều trị ung thư, tăng cường miễn dịch, chống viêm và bảo vệ gan.
Công dụng cụ thể của cây thanh hao hoa vàng:
Điều trị sốt rét: nhờ hoạt chất artemisinin giúp hạ sốt, tiêu diệt ký sinh trùng sốt rét nhanh chóng.
Thanh nhiệt, giải độc: dùng cho người nóng gan, nổi mẩn, vàng da hoặc sốt cao kéo dài.
Hỗ trợ ung thư: một số nghiên cứu cho thấy artemisinin có thể làm chậm sự phát triển của tế bào ung thư.
Tăng cường miễn dịch: giúp cơ thể chống lại tác nhân gây bệnh từ môi trường.
Trong dân gian, thanh hao hoa vàng thường được dùng bằng cách sắc lấy nước uống, nấu chung với nhân trần để mát gan, hoặc kết hợp cùng thảo dược khác để hạ sốt. Tuy nhiên, việc sử dụng cần thận trọng. Các bác sĩ y học cổ truyền khuyến cáo không nên tự ý dùng liều cao vì có thể gây buồn nôn, chóng mặt, rối loạn tiêu hóa.
Theo các thầy cô giảng dạy ngành bác sĩ y học cổ truyền Trường Đại học Lương Thế Vinh, cây thanh hao hoa vàng là minh chứng rõ rệt cho giá trị của y học cổ truyền kết hợp cùng thành tựu hiện đại. Việc khai thác và sử dụng đúng cách loại thảo dược này không chỉ mang lại lợi ích cho sức khỏe cộng đồng mà còn khẳng định vị thế của dược liệu Việt Nam trên bản đồ thế giới.
Ngày nay, thanh hao hoa vàng được trồng rộng rãi để phục vụ sản xuất dược phẩm. Với tiềm năng lớn trong điều trị sốt rét và nhiều bệnh lý khác, cây được mệnh danh là “thảo dược của thế kỷ 21”, mở ra hy vọng mới trong chăm sóc và bảo vệ sức khỏe con người.