Vesanoid là tên thương mại của thuốc Tretinoin, một loại retinoid. Được sử dụng chủ yếu để điều trị một số loại ung thư máu, đặc biệt là bệnh bạch cầu cấp tính promyelocytic (APL).
Thuốc Vesanoid (Tretinoin) có các chỉ định điều trị chính sau:
1. Điều trị bệnh bạch cầu cấp tính promyelocytic (APL)
- Bạch cầu cấp tính promyelocytic (APL) là một loại ung thư máu đặc trưng bởi sự gia tăng và tích tụ của các tế bào tiền bạch cầu (promyelocytes) bất thường. Vesanoid được sử dụng trong điều trị APL bằng cách thúc đẩy các tế bào này trưởng thành và chết đi theo chu kỳ bình thường.
2. Dùng trong da liễu( bôi ngoài da)
- Điều trị mụn trứng cá: Tretinoin dạng kem hoặc gel được sử dụng để điều trị mụn trứng cá nhờ vào khả năng thúc đẩy quá trình tái tạo lại da và ngừa tắc nghẽn lổ chân lông.
Chống lão hóa: Tretinoin còn được dùng để giảm nếp nhăn, đốm đồi mồi và các dấu hiệu lão hóa khác. Giúp cải thiện bề mặt của da và tạo điều kiện cung cấp collagen cho da tốt hơn.
Cơ chế hoạt động của Vesanoid
Trong điều trị APL: Tretinoin làm thay đổi quá trình phân chia và trưởng thành của các tế bào promyelocytes, giúp các tế bào này trưởng thành và chết theo chu kỳ bình thường, từ đó giảm sự tích tụ của các tế bào ung thư.
Trong khoa da liễu: Thuốc Tretinoin giúp tái tạo tế bào da, loại bỏ tế bào chết và ngăn ngừa bít lỗ chân lông và kích thích sản xuất collagen cải thiện sự co giãn của làn da. Giúp làn da mịn màng hơn bình thường.
Cơ chế hoạt động:
Tretinoin hoạt động bằng cách thay đổi sự phân chia và trưởng thành của các tế bào. Trong trường hợp điều trị APL, nó giúp các tế bào bạch cầu promyelocytes (một loại tế bào tiền bạch cầu) trưởng thành và chết theo chu kỳ bình thường, giúp giảm số lượng tế bào ung thư.
Liều lượng và cách dùng:
Liều dùng cho điều trị APL: Thường theo chỉ định của bác sĩ, dựa trên trọng lượng cơ thể và tình trạng bệnh.
Liều dùng cho điều trị mụn trứng cá và các vấn đề da liễu khác: Dùng ngoài da, thoa một lượng nhỏ lên vùng da bị ảnh hưởng theo hướng dẫn của bác sĩ hoặc thông tin sản phẩm.
Tác dụng phụ:
Thường gặp: Khô da, kích ứng da, đỏ, ngứa.
Nghiêm trọng hơn: Sốt, đau xương, nhức đầu, khó thở (trong trường hợp sử dụng cho APL).
Tương tác thuốc
Vesanoid (Tretinoin) có thể tương tác với nhiều loại thuốc khác , do đó nên cần thận trọng khi sử dụng kết hợp với những thuốc kèm theo.
1. Tương tác với các thuốc khác
- Thuốc kháng sinh nhóm tetracycline: Các thuốc như tetracycline, doxycycline, và minocycline có thể làm tăng nguy cơ tăng áp lực nội sọ khi sử dụng cùng với Tretinoin.
- Thuốc kháng nấm: Các thuốc như ketoconazole, itraconazole, và fluconazole có thể làm thay đổi nồng độ Tretinoin trong cơ thể.
- Thuốc kháng virus: Các thuốc như ritonavir và saquinavir có thể ảnh hưởng đến chuyển hóa Tretinoin, làm thay đổi hiệu quả của thuốc.
- Thuốc lợi tiểu thiazide: Các thuốc này có thể làm tăng độ nhạy cảm của da đối với ánh nắng mặt trời khi sử dụng cùng với Tretinoin.
2. Tương tác với thức ăn và đồ uống
- Rượu có thể làm tăng tác dụng phụ củ thuốc, nhất là làm khô da và gây kích ứng da.
- Vitamin A và các chế phẩm chứa vitamin A: Sử dụng đồng thời với Tretinoin có thể làm tăng nguy cơ ngộ độc vitamin A, do cả hai đều là retinoid.
3. Tương tác với các sản phẩm chăm sóc da
- Sản phẩm chứa cồn hoặc các chất kích ứng da: Sử dụng cùng với Tretinoin có thể gây khô và kích ứng da nghiêm trọng.
- Các sản phẩm chứa alpha hydroxy acid (AHA) hoặc beta hydroxy acid (BHA): Có thể làm tăng nguy cơ kích ứng da khi sử dụng đồng thời với Tretinoin.
4. Tương tác khác
- Kem chống nắng và sản phẩm chống nắng: Quan trọng để sử dụng khi dùng Tretinoin, vì da có thể trở nên nhạy cảm hơn với ánh nắng mặt trời. Tuy vậy một số thành phần hoạt chất trong kem chống nắng có thể gây kích ứng da và niêm mạc khi sử dụng cùng với Tretinoin.
Lưu ý khi sử dụng
Đối với điều trị APL: Việc sử dụng Vesanoid trong điều trị APL phải được giám sát chặt chẽ bởi các bác sĩ chuyên khoa do có thể gây ra các tác dụng phụ nghiêm trọng.
Đối với sử dụng ngoài da: Khi sử dụng Tretinoin ngoài da, tránh tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng và tia cưc tím.
Việc tuân thủ đúng chỉ định và hướng dẫn của bác sĩ khi sử dụng Vesanoid là rất quan trọng để đạt được hiệu quả điều trị tốt nhất và giảm thiểu các tác dụng phụ.
Bài viết và sưu tầm: DS CKI Lý Thanh Long giảng viên Trường Cao đẳng Y dược Pasteur
Bộ Y tế đang dự thảo Thông tư quy định tiêu chuẩn chức danh nghề nghiệp Y sĩ đa khoa. Trong đó, Bộ Y tế đề xuất trình độ đào tạo của chức danh y sĩ hạng IV là cao đẳng y sĩ, xếp lương viên chức A0.
Khi bị bong gân chân, nhiều người tìm đến các loại lá thuốc Y học cổ truyền để hỗ trợ giảm sưng, giảm đau và đẩy nhanh quá trình hồi phục. Vậy nên chọn loại lá nào để đắp cho hiệu quả và an toàn?
Quýt gai là loài cây mọc hoang quen thuộc ở vùng đồng bằng, trung du Việt Nam, được dân gian tin dùng như một vị thuốc y học cổ truyền quý. Từ rễ, lá, thân đến quả, quýt gai mang lại nhiều công dụng chữa bệnh hiệu quả, an toàn và dễ áp dụng.
Tang bạch bì – phần vỏ rễ của cây dâu tằm – là một vị thuốc được sử dụng lâu đời trong Y học cổ truyền. Không chỉ nổi bật với khả năng hỗ trợ điều trị nhiều chứng bệnh mãn tính, dược liệu này còn đóng vai trò trong việc điều hòa cơ thể, giúp an thần, tiêu viêm và tăng cường tuần hoàn khí huyết.
