Hen suyễn và cách điều trị tận gốc bằng Y học cổ truyền an toàn

Hen suyễn là gì?

Hen suyễn (hay hen phế quản) là tình trạng viêm mãn tính ở đường hô hấp, dẫn đến co thắt phế quản khiến người bệnh khó thở từng cơn. Bệnh nhân thường kèm theo triệu chứng ho, tức ngực, thở khò khè, đặc biệt vào ban đêm hoặc sáng sớm.

Theo thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), số ca mắc hen suyễn ngày càng gia tăng. Các phương pháp điều trị bằng Tây y hiện nay chủ yếu giúp cắt cơn, giảm triệu chứng tạm thời chứ chưa thể trị dứt điểm. Chính vì vậy, xu hướng tìm đến các bài thuốc Y học cổ truyền ngày càng phổ biến.

Triệu chứng thường gặp của hen suyễn

Người bệnh hen phế quản thường có các dấu hiệu như:

• Thở khò khè: xuất hiện tiếng rít, đặc biệt khi ngủ.
• Khó thở: cảm giác hụt hơi, phải thở gấp, cần ngồi dậy hoặc há miệng để hít sâu.
• Ho kéo dài: thường nặng hơn về đêm và sáng sớm, ho nhiều khi gặp lạnh.

Những triệu chứng này nếu không điều trị kịp thời có thể tiến triển nặng, gây biến chứng nguy hiểm như viêm phế quản, suy hô hấp, khí phế thũng, xẹp phổi hoặc tràn khí màng phổi.

Nguyên nhân gây hen suyễn theo Y học cổ truyền

Trong Y học cổ truyền, hen suyễn liên quan chủ yếu đến sự mất cân bằng ở ba tạng Phế – Tỳ – Thận:

• Hen do Phế: Phế chủ hô hấp, khi suy yếu khiến khí không thông, sinh khó thở, thở gấp, dễ tái phát khi gặp lạnh, bụi hay căng thẳng.
• Hen do Tỳ: Tỳ vận hóa kém, sinh nhiều đờm. Đờm ứ tại Phế gây tắc nghẽn, khiến người bệnh ho khạc liên tục.
• Hen do Thận: Thận có chức năng nạp khí, khi yếu sẽ không giữ được khí, dẫn đến tình trạng hụt hơi, khó thở mạn tính.

Nguyên tắc điều trị hen suyễn bằng Y học cổ truyền

Khác với Tây y chỉ chú trọng cắt cơn hen, Y học cổ truyền tập trung điều trị tận gốc, giúp điều hòa khí huyết và phục hồi chức năng tạng phủ. Nguyên tắc điều trị là “Bổ chính – Khu tà”, nghĩa là vừa bồi bổ chính khí để cơ thể khỏe mạnh, vừa loại bỏ tà khí gây bệnh.

Ưu điểm của phương pháp này:

• Điều trị toàn diện, ngăn ngừa tái phát.
• Ít tác dụng phụ, an toàn với nhiều đối tượng.
• Tăng sức đề kháng, cải thiện chất lượng cuộc sống.

Một số bài thuốc Y học cổ truyền chữa hen suyễn

Tùy theo thể bệnh, thầy thuốc sẽ kê các bài thuốc phù hợp:

1. Thể hen hàn

Nguyên nhân: nhiễm lạnh, ăn uống không điều độ. Biểu hiện: thở khò khè, tức ngực, đờm loãng.

Bài thuốc thường dùng: tô tử, bán hạ chế, đương quy, hậu phác, tiền hồ, trần bì, nhục quế, cam thảo.

2. Thể hen nhiệt

Nguyên nhân: tích nhiệt trong phổi. Biểu hiện: tức ngực, khó thở, đờm vàng đặc, người bứt rứt.

Bài thuốc gồm: bạch quả nhân, hoàng cầm, tang bạch bì, hạnh nhân, ma hoàng, khoản đông hoa, cam thảo.

3. Chứng suyễn thực

Khí nghịch do phong hàn, gây khó thở, há miệng để hít hơi, mệt mỏi.

Phép trị: dùng ma hoàng, hạnh nhân, cam thảo sắc uống. Kết hợp châm cứu các huyệt định suyễn, túc tam lý, thiên đột.

4. Chứng suyễn hư

Cơn khó thở thường xuyên, ngắn nhưng khiến người bệnh nhanh kiệt sức.

Phép trị: bồi bổ chính khí, châm cứu, dưỡng sinh.

Theo TS Lê Xuân Hùng, giảng viên khoa Y học cổ truyền Trường Đại học Lương Thế Vinh cho biết, ngoài các bài thuốc, Y học cổ truyền còn kết hợp châm cứu và xoa bóp bấm huyệt để khai thông khí huyết, giảm co thắt phế quản. Đồng thời, các bài tập dưỡng sinh, khí công, thiền cũng giúp người bệnh kiểm soát nhịp thở, giảm tái phát cơn hen.

Điều trị hen suyễn bằng Y học cổ truyền mang lại hướng đi bền vững và an toàn cho người bệnh. Tuy nhiên, việc dùng thuốc cần có sự thăm khám và chỉ định từ thầy thuốc, tránh tự ý sử dụng. Với sự kết hợp hợp lý giữa lối sống lành mạnh và phác đồ điều trị đúng đắn, bệnh nhân hoàn toàn có thể kiểm soát hen suyễn hiệu quả, nâng cao sức khỏe và chất lượng cuộc sống.