Sau những điều chỉnh của Bộ GD&ĐT về dự kiến quy chế tuyển sinh 2022, cụ thể là chủ trương bỏ cộng điểm ưu tiên với các thí sinh thi lại, xuất hiện nhiều ý kiến trái chiều.
Sau những điều chỉnh của Bộ GD&ĐT về dự kiến quy chế tuyển sinh 2022, cụ thể là chủ trương bỏ cộng điểm ưu tiên với các thí sinh thi lại, xuất hiện nhiều ý kiến trái chiều.
Giai đoạn trước 1988, Bộ GD&ĐT quy định điểm xét tuyển thích hợp đối với từng khu vực, từng địa phương sau khi có kết quả điểm thi với mức chênh lệch giữa hai khu vực kế tiếp là 1 điểm.
Từ năm 1989-1998, Bộ GD&ĐT lại có những điều chỉnh, xác định, quy định cụ thể các khu vực ưu tiên thành khu vực 1, khu vực 2 và khu vực 3 và chênh lệch giữa hai khu vực kế tiếp là 1 điểm.
Quy chế Tuyển sinh của Bộ GD&ĐT quy định có 4 khu vực ưu tiên được áp dụng trong giai đoạn từ 1999-2017. Cụ thể 4 khu vực là: khu vực 1, khu vực 2-NT (nông thôn), khu vực 2 và khu vực 3. Mức chênh lệch giữa hai khu vực kế tiếp là 1 điểm, áp dụng trong giai đoạn từ năm 1999-2003. Từ năm 2004-2017, mức chênh lệch giữa hai khu vực kế tiếp giảm xuống còn 0,5 điểm. Từ năm 2012-2017, các thí sinh tại khu vực Tây Bắc, Tây Nguyên, Tây Nam bộ được xét điểm trúng tuyển thấp hơn điểm chuẩn 1 điểm.
Nhìn lại lịch sử vấn đề điểm cộng ưu tiên khu vực, năm nay không phải là năm đầu tiên Bộ GD&ĐT điều chỉnh chính sách này. Việc tiếp tục có những điều chỉnh về chính sách ưu tiên cộng điểm bắt nguồn từ những bất cập trong các mùa tuyển sinh trước đó. Cụ thể mùa tuyển sinh 2021 từng gây xôn xao dư luận khi có những thí sinh đạt đến 30 điểm vẫn trượt đại học. Trong khi đó, cả nước không có thí sinh nào đạt thủ khoa tuyệt đối 30/30 điểm đối với tổ hợp C0 (Văn, Sử, Địa) thì ngành Sư phạm Ngữ Văn của trường ĐH Hồng Đức, điểm chuẩn tổ hợp này là 30,5 điểm. Như vậy tất cả các thí sinh trúng tuyển ngành này của trường đều được cộng ít nhất là 2,75 điểm ưu tiên khu vực (0,75 điểm) và ưu tiên đối tượng (2 điểm).
Một trường hợp khác, tại ngành Hàn Quốc học của ĐH Khoa học Xã hội và Nhân văn – ĐH Quốc gia HN không có thí sinh khu vực 3 nào trúng tuyển đối với tổ hợp C00 khi điểm chuẩn của ngành là 30/30. Tương tự, không khó để nhận thấy một số ngành học hot như Công nghệ thông tin, Khoa học Máy tính, Trí tuệ nhân tạo... của ĐH Bách khoa Hà Nội rất hiếm hoi có sinh viên người Hà Nội.
Nhiều ý kiến xoay quanh việc không nên bỏ chính sách cộng điểm ưu tiên, vì đây là việc làm mang ý nghĩa nhân văn, khuyến khích tinh thần học tập của các em học sinh khó khăn, đặc biệt là các em học sinh ở các khu vực vùng miền, vùng dân tộc thiểu số.
Đồng tình với việc phải có sự ưu tiên để phát triển nguồn lực cho các vùng khó khăn hơn. Tuy nhiên theo PGS-TS Mai Quốc Chánh, nguyên hiệu trưởng trường Đại học Lương Thế Vinh cho rằng việc thực hiện ưu tiên bằng cách cộng thêm điểm vào các kỳ thi đang có vấn đề như hiện nay là không ổn, nhất là tình trạng nhiều em đạt điểm cao ngất ngưởng, thậm chí thủ khoa vẫn trượt, còn những thí sinh điểm thấp hơn do được cộng ưu tiên nên trúng tuyển là rất vô lý về mặt chuyên môn. Thầy mong muốn không có sự vô lý này cần điều chỉnh từ các Đại học, các đơn vị tuyển sinh. Những thí sinh được ưu tiên sẽ nằm trong nhóm ưu tiên, và ngược lại, không còn tình trạng chen ngang, chiếm chỗ như hiện nay.
Với những chính sách cộng điểm như trước đây, cụ thể theo thống kê của trường ĐH Y Hà Nội, năm 2016 chỉ có 99 thí sinh đỗ vào ĐH Y Hà Nội mà không có điểm cộng chỉ chiếm khoảng 8%. Năm 2017, số thí sinh đỗ thuộc đối tượng này chiếm 8,4%. Năm 2018, khi mức điểm ưu tiên khu vực giảm một nửa, số thí sinh khu vực 3 trúng tuyển vào Đại học Y Hà Nội đã tăng đáng kể. Chỉ tính riêng thí sinh có hộ khẩu thường trú tại Hà Nội đã có 247/1.000 thí sinh trúng tuyển. Đến nay, số thí sinh không được cộng điểm ưu tiên trúng tuyển vào Đại học Y Hà Nội đã đạt gần 50%.
ThS. Nguyễn Quang Trung, Phó phòng Đào tạo - Tuyển sinh, Đại học Thương mại nhận định thêm những năm gần đây, khi điểm chuẩn tăng lên cùng với mức điểm ưu tiên giảm, tỷ lệ giữa các nhóm thí sinh đã không còn chênh lệch nhiều. Vì thế cũng không nên cào bằng điểm ưu tiên giữa các ngành. Các ngành Y dược, hay một số ngành trong các trường Công an, Quân đội không nên cộng điểm ưu tiên.