Đỗ đen không chỉ là thực phẩm quen thuộc trong bữa ăn mà còn là vị thuốc quý trong Đông y. Với công dụng lợi tiểu, thanh nhiệt và giải độc, đỗ đen giúp hỗ trợ điều trị nhiều bệnh lý liên quan đến thận và tiết niệu.
Đỗ đen không chỉ là thực phẩm quen thuộc trong bữa ăn mà còn là vị thuốc quý trong Đông y. Với công dụng lợi tiểu, thanh nhiệt và giải độc, đỗ đen giúp hỗ trợ điều trị nhiều bệnh lý liên quan đến thận và tiết niệu.
Trong y học cổ truyền, đỗ đen (còn gọi là ô đậu, hắc đại đậu) có vị ngọt, tính hàn, quy kinh thận. Từ lâu, đỗ đen đã được sử dụng như vị thuốc giúp bổ thận, giải độc và lợi tiểu. Nhiều bài thuốc dân gian lưu truyền việc dùng đỗ đen để nấu nước uống hằng ngày nhằm thanh nhiệt, giải khát và tăng cường bài tiết nước tiểu, hỗ trợ làm giảm phù nề, tiểu ít và các chứng bí tiểu.
Theo các tài liệu Đông y, đỗ đen chứa nhiều dưỡng chất như protid, glucid, lysin, arginin và các vitamin nhóm B. Đặc biệt, anthocyanin trong vỏ đen của hạt có tác dụng chống oxy hóa, kháng viêm và bảo vệ mạch máu. Chính nhờ những hoạt chất này, đỗ đen không chỉ giúp lợi tiểu mà còn hỗ trợ cải thiện chức năng thận, tăng cường đào thải độc tố qua đường tiết niệu, giảm gánh nặng cho gan và thận.
Trong dân gian, cách sử dụng đỗ đen lợi tiểu rất đơn giản. Người ta thường lấy đỗ đen rang thơm, nấu với nước uống thay trà hằng ngày để thanh nhiệt và tăng cường bài tiết. Một số bài thuốc Đông y còn phối hợp đỗ đen với râu ngô, mã đề hoặc ý dĩ để nâng cao hiệu quả lợi tiểu, đồng thời phòng ngừa sỏi thận và viêm đường tiết niệu. Đối với người bị phù thũng, tiểu ít, uống nước đỗ đen thường xuyên giúp giảm tình trạng ứ nước trong cơ thể, cải thiện cảm giác nặng nề, mệt mỏi.
Theo bác sĩ y học cổ truyền, đỗ đen là dược liệu an toàn, dễ sử dụng và phù hợp với nhiều đối tượng. Tuy nhiên, do có tính hàn, những người tỳ vị hư hàn, dễ lạnh bụng, tiêu chảy cần thận trọng khi dùng. Để đạt hiệu quả tốt nhất, nên dùng đỗ đen rang chín trước khi nấu, vừa giúp dễ tiêu hóa, vừa phát huy công dụng lợi tiểu mà không gây đầy bụng.
Các thầy cô giảng dạy ngành y học cổ truyền Trường Đại học Lương Thế Vinh cho biết, đỗ đen là vị thuốc dân gian gần gũi nhưng lại có giá trị cao trong phòng và hỗ trợ điều trị bệnh. Công dụng lợi tiểu của đỗ đen được ghi nhận trong nhiều bài thuốc cổ truyền, đồng thời ngày càng được nghiên cứu và ứng dụng rộng rãi trong đời sống hiện đại. Thầy cô nhấn mạnh, việc sử dụng đỗ đen cần gắn liền với chế độ dinh dưỡng và sinh hoạt khoa học để đạt hiệu quả lâu dài, thay vì lạm dụng một cách đơn lẻ.
Có thể nói, lợi tiểu bằng đỗ đen trong Đông y là phương pháp an toàn, tự nhiên và tiết kiệm. Không chỉ giúp cải thiện chức năng thận, đào thải độc tố, đỗ đen còn mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe toàn diện. Tuy nhiên, để điều trị bệnh lý cụ thể, người bệnh nên tham khảo ý kiến của bác sĩ y học cổ truyền hoặc chuyên gia dinh dưỡng nhằm có hướng dùng phù hợp và an toàn.