Phẫu thuật đĩa đệm thắt lưng thường được chỉ định cho những trường hợp thoát vị nặng, chèn ép rễ thần kinh gây đau nhức kéo dài, tê bì hoặc yếu chi mà điều trị nội khoa không còn hiệu quả. Tuy nhiên, sau ca mổ, nếu người bệnh chủ quan, không thực hiện chương trình phục hồi chức năng đúng cách, cột sống sẽ khó phục hồi hoàn toàn, dễ xuất hiện tình trạng dính sẹo, yếu cơ hoặc mất thăng bằng khi vận động. Chính vì vậy, giai đoạn phục hồi sau phẫu thuật được coi là bước tiếp nối quan trọng, quyết định đến chất lượng sống và khả năng trở lại sinh hoạt bình thường của người bệnh.

Quá trình phục hồi chức năng sau phẫu thuật đĩa đệm thắt lưng thường trải qua ba giai đoạn. Giai đoạn đầu tiên, người bệnh cần nghỉ ngơi và bảo vệ vết mổ, chỉ nên thực hiện các bài tập nhẹ như co duỗi cổ chân, gồng cơ bụng hoặc hít thở sâu để lưu thông máu, giảm sưng đau và hạn chế cứng khớp. Sang giai đoạn hai, các chuyên viên vật lý trị liệu sẽ hướng dẫn tập vận động tăng cường sức mạnh cơ lưng, cơ bụng và cơ mông nhằm ổn định cột sống, giúp bệnh nhân dần lấy lại khả năng di chuyển linh hoạt. Cuối cùng là giai đoạn duy trì, khi người bệnh đã hồi phục gần như hoàn toàn, có thể tập luyện các động tác khó hơn, đi bộ, bơi lội hoặc yoga để phòng ngừa tái phát và cải thiện sức khỏe tổng thể.

Việc phục hồi chức năng sau phẫu thuật đĩa đệm thắt lưng cần được cá nhân hóa cho từng người. Mỗi bệnh nhân có thể trạng, mức độ tổn thương và khả năng thích nghi khác nhau, vì vậy phác đồ tập luyện cần được điều chỉnh phù hợp. Khi được theo dõi bởi đội ngũ chuyên viên tốt nghiệp từ đại học phục hồi chức năng, người bệnh sẽ được đánh giá toàn diện, hướng dẫn đúng kỹ thuật và điều chỉnh kịp thời nếu có dấu hiệu bất thường. Ngoài ra, các liệu pháp hỗ trợ như nhiệt trị liệu, điện xung, siêu âm trị liệu hay kéo giãn cột sống cũng được kết hợp nhằm giảm đau, tăng tuần hoàn máu và thúc đẩy quá trình tái tạo mô cơ.

Song song với tập luyện, chế độ dinh dưỡng là yếu tố không thể bỏ qua. Người bệnh nên bổ sung thực phẩm giàu canxi, vitamin D, magie và omega-3 để giúp xương chắc khỏe, đồng thời uống đủ nước và hạn chế thức ăn chế biến sẵn. Việc duy trì cân nặng hợp lý sẽ giúp giảm áp lực lên cột sống, hỗ trợ phục hồi hiệu quả hơn. Ngoài ra, người bệnh cần chú ý đến tư thế sinh hoạt hàng ngày: không cúi gập người quá lâu, không xoay vặn đột ngột, khi ngồi phải giữ lưng thẳng và dùng ghế có tựa lưng phù hợp.

Trong trường hợp không có điều kiện điều trị dài ngày tại bệnh viện, người bệnh có thể tham gia các chương trình tập luyện tại nhà dưới sự hướng dẫn của kỹ thuật viên đến từ cao đẳng vật lý trị liệu. Các chuyên viên này sẽ hỗ trợ lên kế hoạch tập luyện phù hợp, theo dõi tiến triển định kỳ và đảm bảo người bệnh thực hiện đúng kỹ thuật để tránh gây tổn thương trở lại. Sự phối hợp giữa bác sĩ phẫu thuật, chuyên viên phục hồi chức năng và người bệnh là yếu tố then chốt giúp quá trình hồi phục diễn ra thuận lợi, an toàn và hiệu quả.

Thực tế cho thấy, hầu hết người bệnh nếu kiên trì thực hiện đầy đủ chương trình phục hồi chức năng sau phẫu thuật đĩa đệm thắt lưng có thể quay lại sinh hoạt bình thường sau 3 đến 6 tháng. Quá trình này không chỉ giúp khôi phục khả năng vận động mà còn tăng cường sức mạnh cột sống, giảm nguy cơ thoái hóa về sau. Phục hồi chức năng không đơn thuần là điều trị sau phẫu thuật, mà còn là quá trình rèn luyện ý chí, kiên nhẫn và sự chủ động của người bệnh trong hành trình lấy lại cuộc sống khỏe mạnh, bền vững và không còn nỗi lo đau lưng hành hạ.