Hãy cùng Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur tìm hiểu về những công dụng tuyệt vời của loại thảo dược này nhé.!
Cây Dây gắm là gì?
Cây Dây gắm có tên gọi khác là dây mấu, vương tôn, dây sót. Danh pháp khoa học của cây Dây gấm là Gnetum montanum, thuộc họ Dây gắm (Gnetaceae).
Dây gắm là loại thực vật thân leo, thân cây dài từ 10 – 12m, sống nhờ trên các cây lớn khác, thân có nhiều mấu và thường phình to tại các đốt.
Lá cây gắm hình trái xoan hoặc thuôn dài, lá đơn mọc đối xứng, mép lá nguyên, mặt trên lá nhẵn bóng.
Hoa cây mọc thành từng nón ở kẽ lá, trong đó hoa đực và hoa cái nằm khác gốc. Hoa gắm nở vào thời gian khoảng tháng 6 đến tháng 8
Quả cây gắm xuất hiện vào tháng 10 – 12, quả có cuống ngắn, khi chín có màu vàng và bên trong có chứa hạt to.
Bộ phận dùng làm thuốc của cây gắm đối với sức khỏe là thân và rễ cây. Hạt cây gắm được sử dụng để ăn hoặc bào chế thành thuốc xoa bóp điều trị các triệu chứng đau nhức.
Thân và rễ cây Dây gắm được thu hái quanh năm, sau khi thu hái, rửa sạch, thái thành lát mỏng, phơi hoặ sấy khô hoàn toàn. Bảo quản dược liệu nơi thoáng mát, khô ráo.
Thành phần hoá học trong cây Dây gắm bao gồm tinh dầu, alkaloid, flavonoid, tannin, saponin, triterpenoid, antraglycosid (anthraquinon), chất béo, chất khử và acid hữu cơ.
Cây Dây gắm
Những lợi ích tuyệt vời của Cây Dây gắm đối với sức khoẻ
Cây Dây gắmcó vị đắng, tính bình, hơi đắng, có tác dụng tiêu phong trừ thấp, giải độc, tiêu viêm, sát trùng, hoạt huyết, khu phong.
Cây Dây gắm dùng hỗ trợ điều trị các loại bệnh về xương khớp, phong thấp, bệnh gout, làm giảm các triệu chứng sưng nhức, đau xương khớp, giúp giảm thiểu việc sử dụng thuốc giảm đau, tránh tình trạng lệ thuộc vào thuốc. Giảm chỉ số acid uric trong máu. Tăng cường chức năng gan, thận. Cây Dây gắm còn được dùng nhiều trong các bài thuốc trị bệnh sốt rét, ngộ độc.
Cách sử dụng dây gắm: Có thể dùng dưới dạng thuốc sắc hay ngâm rượu hoặc làm thuốc đắp ngoài da. Cách sử dụng thông thường mà đem lại hiệu quả như dùng khoảng 15 - 30g khô/ngày, đun sôi với 1.5 lít nước trong thời gian khoảng 10-15p, lấy nước sắc uống hàng ngày. Nước sắc dây gắm còn ấm mùi vị thơm ngon.
Theo Y học hiẹn đại
Các hoạt chất có ở trong chiết xuất cây gắm có tác dụng tốt cho tim, chống sự co thắt ở phế quản với liều lượng là 0,1mg/kg thể trọng. Chiết xuất cây gắm còn có tác dụng bình suyễn, giảm ho, ức chế được các liên cầu khuẩn nhóm A, liên cầu tan máu, tụ cầu vàng, các vi khuẩn gây viêm phổi, trực khuẩn thương hàn, trực khuẩn lỵ.
Thân và rễ Dây gắm được dùng nhiều trong các bài thuốc chữa phong thấp
Một số bài thuốc ứng dụng từ cây Dây gắm
Bài thuốc thuốc rượu điều trị đau nhức xương, gân: Dùng rễ gắm, ngũ gia bì vỏ cây hoa giẻ, rễ rung rúc mỗi loại 80g, rễ bưởi bung, rễ ô dược, rễ bạch đồng nữ, rễ xích đồng nam, rễ bướm bạc, rễ tầm xuân, rễ cỏ xước, tầm gửi dâu mỗi loại 40g, rễ chỉ thiên, cỏ voi ngựa mỗi loại 20g. Đem các dược liệu trên thái nhỏ rồi phơi khô. Sau đó ngâm các vị dược liệu với 1 lít rượu trắng trong 15 ngày. Uống 1 chén nhỏ trong mỗi ngày trước khi đi ngủ.
Bài thuốcchữa phong thấp: Dùng rễ gắm, rễ cây cà gai leo, vỏ cây chân chim, rễ dây đau xương, rễ cây cỏ xước, rễ cây tầm xuân mỗi vị 20g. Đem các dược liệu trên sắc với 500 ml nước cho đến còn 200ml, chia 2 lần uống trong ngày, không để qua ngày, uống liên tục trong 15 ngày.
Bài thuốc điều trị bệnh Gout: Dùng 10g thân và rễ dây gắm khô. Đem sắc với 150ml nước, chia 2 lần uống mỗi ngày.
Bài thuốc trị sơn ăn: Lấy 20g rễ dây gắm, cho vào siêu sắc với 300 ml nước đến khi còn lại 150 ml. Chia uống mỗi ngày 2 lần.
Bài thuốc chữa sốt rét: Dùng rễ cây dây gắm, thảo quả, lá mãng cầu ta tươi, dây hà thủ ô, thường sơn mỗi loại 10g, 8g cây chó đẻ, hạt cau, dây cóc và ô mai mỗi loại 4g. Đem các dược liệu này sắc với 600 ml còn lại 200 ml, chia uống 2 lần trong ngày trước khi lên cơn sốt khoảng 2 tiếng.
Bài thuốc điều hòa kinh nguyệt: Dùng 6g nghệ đen, 10g bạch đồng nữ, 8g rễ gắm, 10g lá đuôi lươn, 12g ích mẫu, 12g nhân trần. Sắc uống mỗi ngày 1 thang.
Bài thuốc trị vàng da, ăn kém, chóng mặt sau sinh: Lấy rễ Dây gắm 25g, Hương phụ 10g, Ngải cứu 8g, Nhân trần 12g, Nghệ đen 15g, Ích mẫu 20g. Đem tất dược liệu này sắc với nước. Chia 2 lần uống/ngày, dùng liên tục trong thời gian 10 ngày.
Bài thuốc trị rắn cắn: Dùng vài lá Dây gắm tươi đem nhai cho nát, rồi đắp lên vết rắn cắn. Sau đó người bệnh cần được đưa đến ngay bệnh viện để được điều trị kịp thời.
Tóm lại, Dây gắm là vị thuốc thảo dược dân gian, lành tính, được sử làm thuốc chữa một số bệnh hiệu quả tại nhà, cần dùng trong thời gian dài. Tuy nhiên, để sử dụng cây Dây gắm có hiệu quả và an toàn người bệnh nên tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc dược sĩ trước khi dùng cây Dây gắm trong hỗ trợ phòng chữa bệnh.
Bộ Y tế đang dự thảo Thông tư quy định tiêu chuẩn chức danh nghề nghiệp Y sĩ đa khoa. Trong đó, Bộ Y tế đề xuất trình độ đào tạo của chức danh y sĩ hạng IV là cao đẳng y sĩ, xếp lương viên chức A0.
Khi bị bong gân chân, nhiều người tìm đến các loại lá thuốc Y học cổ truyền để hỗ trợ giảm sưng, giảm đau và đẩy nhanh quá trình hồi phục. Vậy nên chọn loại lá nào để đắp cho hiệu quả và an toàn?
Quýt gai là loài cây mọc hoang quen thuộc ở vùng đồng bằng, trung du Việt Nam, được dân gian tin dùng như một vị thuốc y học cổ truyền quý. Từ rễ, lá, thân đến quả, quýt gai mang lại nhiều công dụng chữa bệnh hiệu quả, an toàn và dễ áp dụng.
Tang bạch bì – phần vỏ rễ của cây dâu tằm – là một vị thuốc được sử dụng lâu đời trong Y học cổ truyền. Không chỉ nổi bật với khả năng hỗ trợ điều trị nhiều chứng bệnh mãn tính, dược liệu này còn đóng vai trò trong việc điều hòa cơ thể, giúp an thần, tiêu viêm và tăng cường tuần hoàn khí huyết.
