Được biết đến như một loại thảo dược quý giá với nhiều ưu điểm trong lĩnh vực điều trị và thường được tích hợp trong các phương pháp y học truyền thống,
Huyết rồng còn được biết đến với các tên gọi như Hồng Đằng, Huyết Đằng, Kê Huyết Đằng, hay Dây Máu... Tên gọi của cây xuất phát từ sự xuất hiện của chất nhựa màu đỏ giống máu khi thân cây bị cắt.
Chúng ta hãy cùng khám phá những đặc tính và công dụng tuyệt vời của Huyết rồng trong quá trình điều trị bệnh thông qua bài viết dưới đây, được trình bày bởi Giảng viên Trường Cao Đẳng Y Dược Pasteur!
1.Đặc điểm chung về cây huyết rồng
Tên gọi khác: Kê huyết đằng, Đại huyết đằng, Hồng đằng, Cây dây máu, Đại hoàng đằng
Tên khoa học: Sargentodoxa cuneate- Họ: Huyết đằng
Mô tả thực vật:
Cây Huyết rồng là cây thân gỗ, thuộc họ dây leo. có thể phát triển đến chiều dài 10 mét. Vỏ bên ngoài của thân có màu nâu, trong vỏ thân chứa một lượng nhựa màu đỏ, giống như máu, đặc trưng cho loại cây được biết đến với tên gọi "huyết rồng".
Lá kép của cây có ba lá chét, mọc theo kiểu so le. cuống lá chét giữa ngắn, trong khi lá chét hai bên gần như nó không có cuống.
Hoa của cây nở thành chùm ở kẽ lá, hình chùy ở ngọn có chiều dài khoảng 15-20 cm. Hoa huyết rồng thường có màu đỏ, và quả của nó có màu nâu.
Quả của cây có hình dạng mọng trứng, có chiều dài từ 8 đến 10 mm, và khi chín, chúng thường có màu lam đen.
Cây thường nở hoa vào tháng 3-4 và mang quả vào tháng 7-8.
Mùa ra hoa vào tháng 3 – 4, mùa quả tháng 7 – 8.
Hình ảnh các bộ phận của cây Huyết rồng
Phân bố, sinh trưởng:
Cây Huyết Rồng thường mọc tự nhiên ở các vùng núi phía bắc của Việt Nam, đặc biệt là trong các khu vực ẩm ướt như Điện Biên, Lào Cai, Thái Nguyên, Bắc Cạn, Thanh Hóa, Hòa Bình, Lạng Sơn, và một số nơi khác nữa. Hiện nay, cây này được các thương lái mua với số lượng lớn.
Ở Trung Quốc, cây Huyết Rồng thường được tìm thấy ở các tỉnh như Quảng Tây, Quảng Đông, Vân Nam, Tứ Xuyên, Phúc Kiến, Hải Nam, Hồ Bắc...
Huyết Rồng có thể thu hái quanh năm, nhưng thường được thực hiện vào các tháng 9-10.
Quá trình thu hoạch bao gồm việc chặt toàn bộ cây về, sau đó phơi khô và cắt bỏ lá cành trước khi tiến hành quá trình sấy hoặc phơi khô để chuẩn bị cho việc sử dụng.
2.Bộ phận dùng của cây huyết rồng
Toàn bộ phần thân cây Huyết Rồng được sử dụng làm thuốc
Quá trình thu hái dược liệu Huyết Rồng thường diễn ra vào khoảng tháng 9 và tháng 10.
Sau khi thu hái, phần thân cây Huyết Rồng có thể được xử lý bằng cách phơi khô, cắt bỏ lá, hoặc thái mỏng và sấy khô để gia tăng khả năng bảo quản lâu dài.
Huyết rồng khô
3.Thành phần hóa học trong cây huyết rồng
Theo các nghiên cứu, huyết đằng chứa nhiều tanin và một số hợp chất khác như liriodendrin, emodin, formoetin, salidroid, calycosin, cùng với 4 loại sapogenol triterpenoid và flavonoid.
4.Tác dụng, công dụng
*Theo Y học cổ truyền
Huyết Rồng, là một vị thuốc có lịch sử sử dụng lâu dài trong y học cổ truyền, được mô tả với vị đắng và tính bình, thuộc quy kinh can, tiểu trường, và vị.
Tác dụng: bổ huyết, hoạt huyết, chỉ thống, thanh nhiệt, giải độc, và thư cân.
Chủ trị: Nó thường được sử dụng để điều trị các bệnh như đau lưng, đau nhức xương khớp, đau dây thần kinh hông, hỗ trợ cải thiện tình trạng thiếu máu, mệt mỏi chóng mặt, các vấn đề về ra mồ hôi tay, chân, điều hòa kinh nguyệt, và hỗ trợ giảm triệu chứng đau bụng, phong thấp, giun kim, giun đũa.
*Theo Y học hiện đại:
Theo Y Học Hiện Đại, cây Huyết Rồng có các tác dụng như tăng nồng độ cAMP trong huyết tương và khả năng chịu đựng thiếu oxy, làm giãn nở động mạch vành, ức chế kết tập tiểu cầu, giảm sưng đau, thải độc, chữa lở loét do nhiệt độc, thúc đẩy lưu thông máu, giảm đau khớp, hỗ trợ điều trị vô sinh, viêm tắc ống dẫn trứng, u nang buồng trứng, viêm tủy xương mãn tính, sỏi đường mật, và có khả năng ức chế một số loại vi khuẩn khi được thử nghiệm trên thực nghiệm.
- Hỗ trợ chữa trị vô sinh viêm tắc ống dẫn trứng, u nang buồng trứng và viêm tủy xương mãn tính, sỏi đường mật.
- Trong các nghiên cứu thực nghiệm, cây Huyết Rồng đã thể hiện khả năng ức chế một số loại vi khuẩn như Staphylococcus aureus, Streptococcus beta, Escherichia coli, Staphylococcus albicans, Catarrhalis, Streptococcus, và Pseudomonas aeruginosa.
Huyết rồng đã được nghiên cứu có khả năng chống huyết khối
Liều dùng- cách dùng:
Cây Huyết rồng được dùng dưới dạng thuốc sắc hay ngâm rượu
Liều lượng khác nhau, khoảng 10-15g mỗi ngày.
5.Một số bài thuốc có cây huyết rồng
1.Chữa trị viêm khớp dạng thấp
Dùng: Huyết Rồng, Hy Thiêm, Thổ Phục Linh, Rễ Vòi Voi mỗi vị 16g; Ngưu Tất, Sinh Địa mỗi vị 12g; Nam Độc Lực, Rễ Cà Gai Leo, Rễ Cây Cúc Áo và Huyết Dụ mỗi loại 10g.
Chế biến: Sắc thuốc uống và chia thành nhiều lần dùng trong ngày.
2.Chữa trị đau khớp
Dùng: Huyết Rồng, Uy Linh Tiên và Độc Hoạt mỗi vị 12g; Ngũ Gia Bì và Tang Chi mỗi vị 10g.
Chế biến: Sắc với nước uống hằng ngày.
3.Chữa đau thần kinh tọa
Chuẩn bị: Huyết Rồng 20g; Hồng Hoa, Nghệ Vàng Ngưu Tất, và Đào Nhân mỗi vị 12g;
Cỏ mực 10g cùng với Cam Thảo 4g.
Chế biến: Sắc lấy nước thuốc uống hằng ngày.
4. Chữa trị đau lưng, mỏi gối:
Dùng: Huyết Rồng, Tỳ Giải, Rễ Trinh Nữ và Ý Dĩ mỗi vị 16g; Cỏ Xước 12g; Rễ Lá Lốt, Thiên Niên Kiện và Quế Chi, mỗi vị 8g và 6g Trần Bì.
Chế biến: Sắc lấy nước uống.
5.Chữa ra mồ hôi tay, chân
Dùng: Cây Huyết Rồng, Đương Quy mỗi vị 16g; Bạch Truật, Hoàng Kỳ, Ý Dĩ Nhân, Tỳ Giải, Sa Sâm, Hoài Sơn cùng với Thương Truật, Mẫu Lệ, Sài Hồ, Mẫu lệ, Lá Lốt mỗi vị 12g.
7.Ngâm rượu thuốc chữa tê thấp nhức mỏi từ cây huyết rồng
Dùng: Huyết Rồng, Rễ Gối Hạc và Cây Mua Núi, mỗi vị 12g;
Cây Mua Núi, Rễ Phòng Kỷ và Dây Đau Xương mỗi vị 10g.
Chế biến: Phơi khô và ngâm với rượu để uống, dùng 15 – 25 ml/lần, mỗi ngày uống 2 lần.
Rượu ngâm từ cây Huyết rồng
6.Những lưu ý, thận trọng khi dùng:
Huyết rồng là loại dược liệu quý dùng để chữa bệnh. Tuy nhiên, với một số lưu ý khi dùng sau:
- Người mắc rối loạn đông máu hoặc các bệnh lý liên quan đến máu không nên sử dụng huyết rồng mà không có sự hướng dẫn của chuyên gia y tế.
- Người có tình trạng thấp nhiệt ứ trệ lâu ngày cũng nên hạn chế việc sử dụng huyết rồng mà không tham khảo ý kiến của bác sĩ.
- Không sử dụng cho những người có dị ứng hoặc mẫn cảm với các thành phần có trong dược liệu huyết rồng.
Huyết Rồng, là một loại dược liệu quý, được ứng dụng nhiều trong y học, chữa được nhiều bệnh. Có khả năng bổ huyết hoặc hành huyết, trị huyết hư, kinh nguyệt không đều, thông kinh, và hoạt lạc. Nó đặc biệt hiệu quả trong việc điều trị các triệu chứng như lưng đau, gối mỏi, gân xương tê dại, và phong hàn thấp tý. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn và hiệu quả khi sử dụng, người bệnh cần lưu ý đến một số điều sau đây. Trước khi tự y áp dụng, họ nên tham khảo ý kiến của thầy thuốc để đảm bảo rằng việc sử dụng phù hợp với tình trạng sức khỏe và không gây tác dụng phụ, hạn chế rủi ro và đảm bảo rằng huyết rồng sẽ mang lại lợi ích tối đa trong quá trình điều trị bệnh./.
Bộ Y tế đang dự thảo Thông tư quy định tiêu chuẩn chức danh nghề nghiệp Y sĩ đa khoa. Trong đó, Bộ Y tế đề xuất trình độ đào tạo của chức danh y sĩ hạng IV là cao đẳng y sĩ, xếp lương viên chức A0.
Khi bị bong gân chân, nhiều người tìm đến các loại lá thuốc Y học cổ truyền để hỗ trợ giảm sưng, giảm đau và đẩy nhanh quá trình hồi phục. Vậy nên chọn loại lá nào để đắp cho hiệu quả và an toàn?
Quýt gai là loài cây mọc hoang quen thuộc ở vùng đồng bằng, trung du Việt Nam, được dân gian tin dùng như một vị thuốc y học cổ truyền quý. Từ rễ, lá, thân đến quả, quýt gai mang lại nhiều công dụng chữa bệnh hiệu quả, an toàn và dễ áp dụng.
Tang bạch bì – phần vỏ rễ của cây dâu tằm – là một vị thuốc được sử dụng lâu đời trong Y học cổ truyền. Không chỉ nổi bật với khả năng hỗ trợ điều trị nhiều chứng bệnh mãn tính, dược liệu này còn đóng vai trò trong việc điều hòa cơ thể, giúp an thần, tiêu viêm và tăng cường tuần hoàn khí huyết.
