Bộ GD-ĐT đưa ra 20 phương thức tuyển sinh vào đại học, cao đẳng, tuy nhiên hai phương thức chính giúp các trường tuyển nhiều chỉ tiêu nhất là xét kết quả thi tốt nghiệp THPT và xét học bạ THPT.
Bộ GD-ĐT đưa ra 20 phương thức tuyển sinh vào đại học, cao đẳng, tuy nhiên hai phương thức chính giúp các trường tuyển nhiều chỉ tiêu nhất là xét kết quả thi tốt nghiệp THPT và xét học bạ THPT.
Từ kết quả đối sánh điểm thi tốt nghiệp và điểm học bạ, Bộ GD-ĐT đánh giá mức chênh lớn ở một số môn cho thấy việc dạy học và kiểm tra, đánh giá trong trường phổ thông chưa tương đồng với thi tốt nghiệp. Như môn Lịch sử và Tiếng Anh còn hạn chế, quá trình kiểm tra, đánh giá các môn này có phần “thoáng” hơn.
Trong khi đó, nhiều giáo viên, học sinh thừa nhận điểm học bạ có nhiều môn cao hơn năng lực. Cụm từ “đẹp như mơ” được sử dụng phổ biến khi nhắc đến điểm học bạ. Tuy nhiên, nhiều trường đại học vẫn coi đây là cơ sở "đáng tin cậy" để xét tuyển đại học.
TS Hoàng Ngọc Vinh, nguyên Vụ trưởng Giáo dục chuyên nghiệp, Bộ GD&ĐT, nhìn nhận việc đánh giá, cho điểm học sinh tại nhiều trường THPT chưa chuẩn mực.
Tuy có nhiều bất cập nhưng vẫn có nhiều trường cho rằng xét học bạ THPT vẫn là một trong những phương thức xét tuyển “đáng tin cậy. Nhiều chuyên gia, nhà giáo dục cho rằng phương thức xét tuyển này cũng là phương thức hiệu quả, sẽ không mất nhiều thời gian trong bối cảnh công nghệ số, cơ sở dữ liệu hoàn chỉnh. Tuy nhiên sẽ hoàn hảo hơn khi kết hợp với các tiêu chí khác.
Hiện nay, có trường ĐH tốp đầu đã và đang sử dụng phương thức kết hợp này như ĐH Bách Khoa Hà Nội; Trường ĐH Ngoại Thương; Học viện Tài chính…
Tại Hội nghị Tổng kết năm học 2021 - 2022 và triển khai nhiệm vụ năm học 2022 - 2023, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam khẳng định, chúng ta vẫn chưa trung thực trong giáo dục. Trước đây, vấn đề này được “ẩn” dưới cách nói là chạy theo thành tích. Vì chạy theo thành tích nên mới không trung thực, mới ảo tưởng về chất lượng để thể hiện ra bên ngoài.
Có nhà giáo dục cho rằng sở dĩ xảy ra hiện tượng học bạ “đẹp như mơ” vì nó mang lại nhiều quyền lợi cho giáo viên, học sinh, nhà trường… Ví dụ, trong một lớp có nhiều học sinh có điểm học bạ cao, suy ra thành tích lớp đó tốt, giáo viên được dạy những lớp có thành tích tốt như vậy thì sẽ nhiều cơ hội trong công việc; học sinh học bạ đẹp sẽ dễ dàng xét tuyển vào các trường ĐH.
Để chống bệnh thành tích hay sự không trung thực trong giáo dục, Ông Trịnh Văn Cư – Trưởng ban Tuyển sinh – Truyền thông trường ĐH Lương Thế Vinh, TP Nam Định cho rằng, cần phải có tiêu chuẩn đánh giá và có sự kiểm tra những tiêu chuẩn này để hệ thống điểm kiểm tra học kỳ các môn học đúng thực chất. Các cách đánh giá hiệ nay chưa chuẩn nên chưa đưa ra được két quả tương thích với thực tế. Vì vậy, Ông Cư cho rằng, những trường ĐH đứng ra tổ chức các kỳ thi riêng sẽ hỗ trợ được các trường xét tuyển đầu vào tuyển sinh đáp ứng được yêu cầu đào tạo.