Bộ Giáo dục và Đào tạo đang chuẩn bị triển khai thay đổi cách tính điểm xét tốt nghiệp THPT, theo đó sẽ kết hợp giữa kết quả thi và kết quả đánh giá quá trình học tập của học sinh trong ba năm THPT, với tỷ lệ 50 - 50.
Bộ Giáo dục và Đào tạo đang chuẩn bị triển khai thay đổi cách tính điểm xét tốt nghiệp THPT, theo đó sẽ kết hợp giữa kết quả thi và kết quả đánh giá quá trình học tập của học sinh trong ba năm THPT, với tỷ lệ 50 - 50.
Từ năm 2020 đến 2024, kỳ thi tốt nghiệp THPT được tổ chức thống nhất trên toàn quốc, là cơ sở xét công nhận tốt nghiệp và phục vụ tuyển sinh đại học, cao đẳng. Thí sinh phải thi ba môn bắt buộc là Toán, Ngữ văn, và Ngoại ngữ cùng với một bài thi tổ hợp Khoa học tự nhiên hoặc Khoa học xã hội. Điểm xét tốt nghiệp hiện tại bao gồm điểm thi và kết quả học tập THPT, tính theo tỷ lệ 70 - 30.
Theo Bộ Giáo dục và Đào tạo, kỳ thi tốt nghiệp THPT đã đạt được mục tiêu tổ chức gọn nhẹ, hiệu quả và công bằng. Kết quả thi có độ tin cậy cao và được sử dụng rộng rãi trong tuyển sinh. Tỷ lệ tốt nghiệp liên tục tăng qua các năm, từ 98,34% năm 2020 lên 99,40% năm 2024, cho thấy sự hiệu quả của quy trình thi cử.
Tuy nhiên, những năm gần đây, kỳ thi vẫn gặp một số hạn chế. Đề thi chưa đồng đều giữa các năm và các môn học, dẫn đến tình trạng "lạm phát điểm cao." Việc nhiều trường áp dụng phương thức tuyển sinh sớm đã làm giảm chỉ tiêu xét tuyển dựa trên điểm thi tốt nghiệp THPT, khiến nhiều thí sinh đạt điểm cao vẫn không trúng tuyển vào ngành mình mong muốn.
Năm 2025, kỳ thi tốt nghiệp THPT sẽ diễn ra theo chương trình giáo dục phổ thông 2018 với một số điều chỉnh lớn. Thí sinh sẽ thi bốn môn, bao gồm hai môn bắt buộc là Toán và Ngữ văn, cùng hai môn tự chọn trong các môn học lớp 12. Bộ GD&ĐT cũng dự kiến thay đổi cấu trúc đề thi, tăng độ phân hóa để tạo điều kiện thuận lợi cho công tác tuyển sinh.
Đáng chú ý nhất là sự thay đổi trong cách tính điểm xét tốt nghiệp. Thay vì áp dụng tỷ lệ 70 - 30 như trước, điểm xét tốt nghiệp sẽ dựa trên kết quả thi và đánh giá quá trình học tập của học sinh ba năm THPT theo tỷ lệ 50 - 50. Điều này nhằm đánh giá toàn diện năng lực của học sinh, giúp phát huy đầy đủ các phẩm chất và năng lực mà chương trình giáo dục phổ thông mới hướng đến.
Bên cạnh việc thay đổi tỷ lệ tính điểm, Bộ GD&ĐT cũng dự kiến điều chỉnh một số quy định liên quan đến miễn thi và điểm khuyến khích. Theo đó, thí sinh có chứng chỉ Ngoại ngữ vẫn được miễn thi Ngoại ngữ nhưng sẽ không được quy đổi thành điểm 10 khi xét công nhận tốt nghiệp.
Ngoài ra, Bộ GD&ĐT đang lấy ý kiến về việc không cộng điểm khuyến khích cho chứng chỉ nghề, vì chương trình giáo dục phổ thông 2018 không còn yêu cầu học nghề như trước. Thí sinh hệ giáo dục thường xuyên sẽ không được cộng điểm chứng chỉ Tin học, Ngoại ngữ, hoặc bằng Trung cấp, bởi chương trình giáo dục thường xuyên mới sẽ có chuẩn đầu ra tương đương chương trình giáo dục phổ thông.
Ban Tư vấn tuyển sinh Trường Đại học Lương Thế Vinh thông tin, để nâng cao tính bảo mật và tính công bằng của kỳ thi, Bộ GD&ĐT dự kiến mở rộng ngân hàng đề thi, đảm bảo đề thi có tính phân hóa cao hơn và đáp ứng yêu cầu của chương trình giáo dục mới. Bộ cũng sẽ triển khai vận chuyển đề thi bằng phương thức mới, phối hợp với Ban Cơ yếu Chính phủ để tăng cường an ninh trong khâu vận chuyển.
Công tác thanh tra và kiểm tra kỳ thi cũng được điều chỉnh, nhằm đảm bảo kỳ thi diễn ra minh bạch và nghiêm túc. Các phương án giám sát mới sẽ góp phần giảm thiểu các sai sót và vi phạm, đồng thời nâng cao chất lượng tổ chức thi cử.
Bộ GD&ĐT đề xuất thời điểm công bố kết quả xét tuyển sớm hơn, dự kiến vào ngày 31/5 hằng năm, ngay sau khi hoàn tất chương trình và kế hoạch năm học. Việc này sẽ giúp tránh ảnh hưởng đến kỳ thi tốt nghiệp và tạo điều kiện để học sinh tập trung ôn tập mà không phải chịu áp lực từ kết quả tuyển sinh đại học.
Việc thay đổi tỷ lệ điểm xét tốt nghiệp nhằm đảm bảo kỳ thi không chỉ là cuộc kiểm tra kiến thức ngắn hạn mà còn đánh giá toàn diện quá trình học tập của học sinh. Phương pháp tính điểm mới, với tỷ lệ 50% từ kết quả học tập và 50% từ điểm thi, sẽ giúp phát huy tính công bằng, giảm áp lực thi cử và nâng cao chất lượng đầu vào đại học.
Các thay đổi về chứng chỉ, điểm khuyến khích, cũng như các điều chỉnh trong công tác quản lý và giám sát kỳ thi cho thấy nỗ lực của Bộ GD&ĐT trong việc tạo ra một hệ thống thi cử minh bạch, khách quan. Những điều chỉnh này phù hợp với sự phát triển của chương trình giáo dục phổ thông mới và tạo ra một nền tảng vững chắc cho học sinh chuẩn bị bước vào giai đoạn học tập tiếp theo.