Tổng hợp những bài thuốc Y học cổ truyền điều trị thiếu máu não mạn tính

1. Nguyên nhân và biểu hiện của thiếu máu não mạn tính

Theo bác sĩ – giảng viên Nguyễn Xuân Xã hiện đang công tác tại Trường Đại học Lương Thế Vinh cho biết, thiếu máu não mạn tính, hay còn gọi là thiểu năng tuần hoàn não kinh diễn, là tình trạng lưu lượng máu lên não bị giảm kéo dài. Theo Y học cổ truyền, nguyên nhân thường xuất phát từ hai yếu tố chính:

Mạch máu bị tắc nghẽn do mảng vữa xơ, khiến não không được cung cấp đủ oxy và dưỡng chất.

Thoái hóa đốt sống cổ, làm hẹp động mạch đốt sống – thân nền, ảnh hưởng đến quá trình dẫn máu lên não.

Khi não thiếu dưỡng khí, người bệnh thường gặp các triệu chứng như đau đầu kéo dài, hoa mắt, chóng mặt, ù tai, giảm trí nhớ, tê bì tay chân, rối loạn cảm xúc và mất ngủ. Nếu không điều trị kịp thời, bệnh có thể dẫn đến tai biến mạch máu não hoặc đột quỵ.

Trong quan điểm Y học cổ truyền, tình trạng này được xem là sự kết hợp giữa “can thận hư”, “huyết ứ” và “đàm trọc”. Vì vậy, các bài thuốc thường hướng đến việc bổ khí huyết, hoạt huyết hóa ứ, thư cân hoạt lạc, giúp khôi phục sự lưu thông máu và cân bằng âm dương trong cơ thể.

2. Một số bài thuốc Y học cổ truyền điều trị thiếu máu não mạn tính

Bài 1: Sắn dây và câu đằng

Thành phần: Sắn dây 18g, câu đằng 9g.

Cách dùng: Thái vụn, hãm với nước sôi 20–30 phút, uống thay trà trong ngày.

Công dụng: Bình can tức phong, giãn mạch, cải thiện lưu thông máu lên não.

Phù hợp với người bị đau đầu, cổ gáy cứng, huyết áp cao.

Bài 2: Thiên ma – bán hạ – xuyên khung – sa tiền tử

Thành phần: Thiên ma 10g, bán hạ 9g, xuyên khung 7g, sa tiền tử 15g.

Cách dùng: Hãm với nước sôi, uống như trà.

Công dụng: Hóa đàm, giảm chóng mặt, buồn nôn, giúp tinh thần tỉnh táo hơn.

Bài 3: Nấm linh chi

Thành phần: 3–5g nấm linh chi.

Cách dùng: Hãm nước uống mỗi ngày 1–2 lần.

Công dụng: Bổ hư, an thần, giảm mỡ máu, hỗ trợ điều hòa huyết áp và đường huyết.

Bài 4: Nấm linh chi kết hợp hà thủ ô và thạch xương bồ

Thành phần: Linh chi 10g, hà thủ ô 15g, ngọc trúc 15g, kỷ tử 15g, thạch xương bồ 10g.

Cách dùng: Sắc uống mỗi ngày một thang.

Công dụng: Bổ can thận, tăng tuần hoàn máu, cải thiện trí nhớ.

Bài 5: Thảo quyết minh – đan sâm – sơn tra

Cách dùng: Thái vụn, sao thơm, hãm với nước sôi.

Công dụng: Hoạt huyết hóa ứ, giảm cholesterol máu, phòng xơ vữa động mạch.

3. Lưu ý khi sử dụng thuốc Y học cổ truyền

Các bài thuốc Y học cổ truyền trên đều được ghi nhận là hiệu quả, dễ thực hiện và an toàn. Tuy nhiên, người bệnh không nên tự ý kết hợp nhiều bài thuốc cùng lúc, tránh làm sai lệch tác dụng dược tính. Ngoài ra, một số vị thuốc như hồng hoa, đan sâm, thảo quyết minh không nên dùng cho phụ nữ có thai hoặc đang hành kinh.

Để đạt hiệu quả cao, người bệnh nên kết hợp dùng thuốc với chế độ sinh hoạt lành mạnh: ngủ đủ giấc, tập thể dục nhẹ, giảm căng thẳng, ăn nhiều rau xanh và hạn chế mỡ động vật. Đặc biệt, việc thăm khám định kỳ và tuân thủ hướng dẫn của thầy thuốc Y học cổ truyền là điều vô cùng quan trọng nhằm điều chỉnh liều lượng phù hợp với từng thể bệnh.