Hôm nay hãy cùng Trường Cao đẳng y dược Pasteur tìm hiểu về chủ đề này nhé!
Với sự đa dạng thành phần và các tác dụng dược lý như kháng khuẩn và hỗ trợ tiêu hóa, vị thuốc này có thể đem lại hiệu quả cao.
Mô tả hình dạng cây Khoai nưa
Cây Khoai nưa thường sống lâu năm, đạt chiều cao từ 50-70 cm. Thân củ lớn, hình cầu dẹt, có thể đạt đường kính lên tới 25cm. Phía dưới của củ có nhiều u tròn, nơi mọc rễ con, trong khi phía trên có hình dạng lõm xuống. Vỏ bên ngoài thường có màu nâu, còn thịt bên trong thường màu vàng nhạt và có thể gây ngứa khi dùng.
Hình dáng cây và củ Khoai nưa
Lá mọc thẳng từ thân củ và thường chỉ có một lá sau khi cây ra hoa. Mỗi lá được phân thành ba nhánh nhỏ, và các nhánh này tiếp tục phân ra các đốt khác. Phiến lá đơn, thường có màu xanh lục nâu và có các đốm trắng, thường có các rãnh sâu tạo thành hình lông chim. Cuống lá thường dài và mập, còn được gọi là Dọc nưa.
Cụm hoa nằm trên cuống dài, thường mọc thẳng đứng và có chiều cao khoảng 30-40 cm. Một bông hoa lớn thường nở, có mép lượn, màu đỏ tía phía trong và màu xanh phía ngoài. Bao quanh bông hoa này thường có một trục dài gấp đôi bông, mang các hoa cái ở phía dưới hoặc các hoa đực ở phía trên. Hoa thường không có bao, hoa đực có nhị rời và hoa cái có bầu hình trứng và có mùi khó chịu.
Quả của cây thường có dạng quả mọng.
Thu hái – Bảo quản
Cách sử dụng trực tiếp là sau khi lấy vỏ, củ khoai nưa cần được ngâm trong nước vo gạo khoảng 12 tiếng, sau đó nấu thêm một tiếng với một chút muối.
Để làm dược liệu, củ sau khi được thái mỏng cần được ngâm qua đêm trong nước vo gạo, sau đó ngâm thêm một đêm nữa với phèn chua. Dược liệu sau đó cần được phơi khô và nấu chung với gừng trong khoảng 3 giờ (tỉ lệ 1kg củ khoai nưa: 100g gừng) để loại bỏ ngứa.
Củ khoai nưa cần được sơ chế trước khi làm thuốc
Trong trường hợp củ được thu hoạch trễ, hoặc củ đã già hoặc quá to, cần phải kiềm hóa bằng cách xử lý với vôi và tro. Củ được chia nhỏ và ngâm qua đêm trong nước phèn, sau đó nấu trong vôi trong khoảng một giờ trước khi sử dụng.
Đối với việc bảo quản, dược liệu sau khi được sơ chế cần được bảo quản ở nơi khô ráo, thoáng mát, tránh ánh nắng mặt trời trực tiếp.
Thành phần hóa học
Trong 100g củ khô, có 75,16g tinh bột, 0,98g lipid, 12,5g protein, 3,27g dẫn xuất không protein, 4,42g tro và 3,67g cellulose. Trong đó, tỷ lệ tinh bột của khoai nưa cao gấp đôi so với khoai sọ.
Đặc biệt, thành phần gây ngứa của cây là tinh bột có tên gọi là Konjac Glucomannan với hàm lượng dồi dào.
Khoai nưa chứa hàm lượng dinh dưỡng cao
Công dụng
Các nghiên cứu đã phát hiện ra những hiệu quả tuyệt vời của khoai nưa như sau:
Kháng khuẩn: Có khả năng chống lại một số loại vi khuẩn như B typhi, Bacillus diphtheriae...
Chống viêm: Có thể ức chế sự phát triển của phù bàn chân chuột nhắt trắng do albumin gây ra.
Chống oxy hóa: Dược liệu này có khả năng loại bỏ các gốc tự do, kích hoạt chất glutathione. Ngoài ra, còn có thể tiêu diệt các gốc tự do bên ngoài cơ thể và bảo vệ gen khỏi tổn thương.
Giảm đường huyết: Chứa Konjac Glucomannan, một loại chất xơ không được hệ thống tiêu hóa hấp thụ, không chứa calo và tạo cảm giác no bụng, giúp giảm sự hấp thu đường glucose.
Hỗ trợ điều trị rối loạn lipid máu: Có khả năng giảm nồng độ cholesterol và triglyceride trong máu.
Bảo vệ niêm mạc ruột: Tăng số lông tơ và độ dày của niêm mạc ruột, tăng khả năng bảo vệ niêm mạc dạ dày.
Công dụng: Sử dụng để thông kinh lạc, ấm tỳ vị, tăng cường tiêu hóa, giảm sưng viêm, giảm nôn mửa, làm hạ đờm, và có tác dụng sát trùng.
Chủ trị: Được sử dụng để điều trị các chứng đau nhức, ho có đờm, bụng đầy, khó tiêu, liệt nửa người, mụn nhọt...
Cách dùng
Cách sử dụng khoai nưa có thể thay đổi tùy theo mục đích sử dụng, và có thể sử dụng dược liệu này qua nhiều phương pháp và liều lượng khác nhau. Dưới đây là các cách sử dụng phổ biến:
Khoai nưa tươi: Có thể ăn trực tiếp hoặc sử dụng dưới dạng thuốc sắc, thuốc đắp ngoài da...
Sử dụng trong ẩm thực: Nhân dân thường đào củ để ăn khi đói, nấu canh hoặc muối dưa.
Khoai nưa được dùng chế biến món ăn
Làm bột khoai nưa: Bột khoai nưa có thể được sử dụng như một nguyên liệu nấu ăn, lương thực để dùng. Bột này có thể được sử dụng để làm bánh, nấu chè, làm miến hoặc sử dụng trong công nghiệp sản xuất vải, lụa.
Sử dụng dọc nưa: Dọc nưa có thể ăn được. Sau khi thu hoạch, loại bỏ vỏ, thái khúc, ngâm nước vo gạo để loại bỏ ngứa, sau đó nấu canh hoặc muối dưa.
Nước củ khoai nưa: Nước được chiết xuất từ củ có thể giúp giảm sưng tấy của mụn nhọt và nhanh chóng làm lành da.
Dùng cho gia súc: Củ khoai nưa cũng có thể được sử dụng để cho gia súc ăn.
Liều lượng sử dụng:
Dạng thuốc sắc: 4-12g.
Không có liều lượng cố định cho việc sử dụng bên ngoài.
Dưỡng âm thanh phế thang là một bài thuốc Đông y có giá trị đặc biệt trong điều trị các bệnh lý liên quan đến phế âm hư, khô táo, thường gặp ở những bệnh nhân viêm họng mạn tính, bạch hầu, ho khan lâu ngày.
Cây quế không chỉ là gia vị quen thuộc trong ẩm thực mà còn được biết đến như một vị thuốc quý trong y học cổ truyền. Với đặc tính ấm, cay, thơm, quế mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, đặc biệt trong hỗ trợ điều trị bệnh.
Gai gót chân, hay còn gọi là cựa gót chân, là một tình trạng xương khớp phổ biến, đặc biệt ở người lớn tuổi. Bên cạnh các phương pháp điều trị hiện đại, nhiều người tìm đến Đông y như một giải pháp tự nhiên và an toàn
Đau đầu là một trong những triệu chứng phổ biến nhất, gây ảnh hưởng đáng kể đến cuộc sống và công việc hàng ngày. Các bài thuốc Đông y trị đau đầu thường tập trung vào việc điều hòa cơ thể từ bên trong, thay vì chỉ giảm đau tạm thời.
