Bác sĩ YHCT lưu ý khi sử dụng xoa bóp bấm huyệt giải rượu

TS. Lê Xuân Hùng, giảng viên Y học cổ truyền, ĐH Lương Thế Vinh chia sẻ, Massage có nhiều loại hình khác nhau, từ xoa bóp toàn thân, bấm huyệt trị bệnh, massage thư giãn đến massage vật lý trị liệu và các phương pháp kết hợp như giác hơi. Trong số đó, bấm huyệt trị bệnh được cho là có tác dụng hỗ trợ giảm nhẹ các triệu chứng say rượu.

Tuy nhiên, những phương pháp massage thư giãn hoặc massage vật lý trị liệu chỉ giúp tăng cường sức khỏe và thư giãn khi cơ thể khỏe mạnh. Chúng không có tác dụng giải rượu hay điều trị ngộ độc rượu.

Hiện nay, việc quảng cáo quá mức về tác dụng của massage trong việc giải rượu hoặc điều trị ngộ độc rượu đã gây ra nhiều hiểu lầm. Điều này không chỉ làm giảm niềm tin của người bệnh mà còn có thể dẫn đến các rủi ro y khoa nghiêm trọng, thậm chí gây tử vong nếu không được xử lý đúng cách.

Say rượu và cơ chế tác động của xoa bóp bấm huyệt

Say rượu xảy ra khi lượng cồn tiêu thụ vượt quá khả năng chuyển hóa của gan. Các nguyên nhân chính gây ra cảm giác say rượu bao gồm: mất nước do cồn kích thích tiểu tiện, viêm nhiễm do cồn gây ra ở đường tiêu hóa, và giấc ngủ kém chất lượng do cồn làm rối loạn chu kỳ ngủ, khiến cơ thể mệt mỏi.

Những tác động này dẫn đến các triệu chứng như buồn nôn, nôn ói, đau đầu, chóng mặt, lo âu, mệt mỏi và đau nhức cơ thể.

Theo chuyên gia vật lý trị liệu phục hồi chức năng, những triệu chứng này phản ánh sự mất cân bằng trong chuyển hóa khí huyết. Xoa bóp bấm huyệt có thể giúp điều hòa khí huyết, kích thích kinh lạc, cải thiện lưu thông máu, giảm đau đầu, đau mỏi cơ thể, và thư giãn thần kinh, giảm lo lắng.

Vị trí và tác dụng của xoa bóp bấm huyệt trong việc giải rượu

Khi uống rượu, ethanol được hấp thụ vào máu và chuyển hóa chủ yếu ở gan qua hai bước: enzyme alcohol dehydrogenase (ADH) chuyển ethanol thành acetaldehyde, một chất độc, và sau đó acetaldehyde được chuyển hóa thành acetate nhờ enzyme aldehyde dehydrogenase (ALDH). Acetate ít độc hơn và cuối cùng phân hủy thành CO2 và H2O.

Ethanol có thể kích thích nhẹ hệ thần kinh trung ương, gây hưng phấn tạm thời và tăng nhịp tim. Tuy nhiên, không phải sự tăng nhịp tim này giúp gan xử lý cồn nhanh hơn mà là do tác động trực tiếp của ethanol lên hệ thần kinh. Quá trình chuyển hóa ethanol trong gan chủ yếu phụ thuộc vào hoạt động của các enzyme ADH và ALDH, không phải do tốc độ dòng máu.

Khi lượng ethanol tiêu thụ vượt quá khả năng xử lý của gan, acetaldehyde sẽ tích tụ trong máu và gây ra các triệu chứng say rượu. Xoa bóp có thể giúp tăng cường lưu thông máu, nhưng tác dụng này không trực tiếp làm giảm nồng độ acetaldehyde hay đẩy nhanh quá trình giải rượu. Mặc dù vậy, massage có thể làm giảm những triệu chứng khó chịu như đau đầu, đau mỏi cơ, thông qua việc thư giãn cơ bắp và giảm căng thẳng.

Do đó, xoa bóp bấm huyệt có thể hỗ trợ làm giảm nhẹ các triệu chứng sau khi uống rượu, đặc biệt là đau đầu và đau mỏi cơ, nhưng không phải là phương pháp giải rượu chính. Cách giải rượu hiệu quả nhất vẫn là để gan tự xử lý ethanol và tránh uống quá nhiều rượu.

Lưu ý khi sử dụng xoa bóp bấm huyệt để giải rượu

Massage bấm huyệt có thể giúp giảm nhẹ một số triệu chứng khó chịu sau khi uống rượu. Tuy nhiên, khi áp dụng phương pháp này, cần chú ý đến một số nguyên tắc an toàn. Nên xoa bóp ở các vùng đầu và cơ thể bị đau mỏi. Thời gian xoa bóp không nên kéo dài quá 20 phút cho mỗi vùng và sử dụng các phương pháp làm ấm nhẹ nhàng như chườm ấm hoặc xông hơi ngải cứu để giãn cơ. Ngoài ra, cần tránh dùng các kỹ thuật mạnh mẽ.

Xoa bóp bấm huyệt tuyệt đối không được thực hiện trên các vết thương hở, vết bầm tím hay vùng da bị sưng tấy. Áp lực khi xoa bóp cũng phải nhẹ nhàng, đặc biệt ở vùng da nhạy cảm như mặt. Nếu trong quá trình xoa bóp xuất hiện cảm giác đau, cần dừng lại và điều chỉnh kỹ thuật.

Trong trường hợp có dấu hiệu ngộ độc rượu nặng như mất nước nghiêm trọng, lú lẫn, hoặc các dấu hiệu sinh tồn không ổn định, cần đưa bệnh nhân đến cơ sở y tế ngay lập tức. Không tự ý xoa bóp bấm huyệt trong những tình huống này.