• 3 vị thuốc trong Y học cổ truyền giúp giảm đầy bụng, khó tiêu hiệu quả

• Phương pháp phục hồi chức năng sau phẫu thuật đĩa đệm thắt lưng nhanh và bền vững

Bệnh gout (còn gọi là gút) là tình trạng tăng nồng độ axit uric trong máu khiến tinh thể urat tích tụ tại khớp và các mô mềm, gây viêm khớp cấp và mãn tính. Triệu chứng khởi đầu thường là đau dữ dội, sưng và nóng đỏ khớp, đặc biệt thường gặp ở khớp ngón chân cái — biểu hiện điển hình của gout cấp.

Ngoài khớp ngón chân cái, gout có thể ảnh hưởng đến khớp đầu gối, cổ tay, khớp khác nếu bệnh tiến triển.

Trước khi cơn gout bùng phát hoàn toàn, người bệnh có thể cảm giác tê, nhức nhẹ hoặc co cứng khớp — dấu hiệu tiền triệu thường bị bỏ qua.

Chẩn đoán gout được dựa trên kết hợp lâm sàng và xét nghiệm. Bác sĩ sẽ kiểm tra biểu hiện đau khớp, sưng đỏ, mức độ nóng tại khớp, và khai thác tiền sử tăng acid uric. Xét nghiệm máu đo axit uric, xét nghiệm chức năng thận, đánh giá chuyển hóa và đôi khi chọc dịch khớp để tìm tinh thể urat giúp xác định chẩn đoán xác thực.

Việc chẩn đoán đúng và phân loại giai đoạn bệnh là nền tảng để xây dựng phác đồ điều trị phù hợp, hiệu quả và an toàn.

Trong điều trị gout, mục tiêu bao gồm: giảm đau và viêm trong đợt cấp, hạ nồng độ axit uric về ngưỡng an toàn và duy trì để ngăn tái phát. Trong gout cấp tính, thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs), colchicine hoặc corticosteroid được sử dụng để kiểm soát triệu chứng viêm khớp.

Trong gout mạn tính, thuốc hạ axit uric như allopurinol hoặc febuxostat được chỉ định để duy trì nồng độ axit uric ổn định.

Phác đồ điều trị mới khuyến cáo kết hợp thuốc chống viêm và thuốc hạ uric kéo dài từ ba đến sáu tháng để ngăn các đợt cấp bùng phát.

Trong trường hợp nặng, có biến chứng hạt tophi lớn, loét hoặc biến dạng khớp, việc can thiệp ngoại khoa như cắt bỏ hạt tophi, thậm chí thay khớp có thể được cân nhắc.

Bên cạnh điều trị y tế, thay đổi lối sống đóng vai trò rất lớn trong kiểm soát gout lâu dài. Người bệnh cần tuân thủ chế độ dinh dưỡng hạn chế purin: giảm thịt đỏ, nội tạng, hải sản và thực phẩm giàu purin; tăng rau xanh, hoa quả, ngũ cốc nguyên hạt và uống đủ nước mỗi ngày để hỗ trợ thải axit uric qua thận.

Kiểm soát cân nặng, hạn chế rượu bia và các thức uống có cồn là yếu tố không thể bỏ qua để giảm tái phát.

Vận động nhẹ nhàng, ổn định như đi bộ, bơi lội cũng giúp cải thiện tuần hoàn và hỗ trợ chức năng thận trong đào thải axit uric dư thừa.

Phục hồi chức năng trong gout thường ít được nhắc đến so với các bệnh xương khớp khác, nhưng với gout mãn tính hoặc biến chứng gout làm suy giảm chức năng vận động khớp, phục hồi chức năng có vai trò rất quan trọng. Các bài tập nhẹ để duy trì tầm vận động khớp, kéo giãn cơ vùng quanh khớp, bài tập thăng bằng và sức mạnh có thể giúp khớp linh hoạt và giảm đau. Kết hợp liệu pháp vật lý trị liệu như nhiệt trị liệu, siêu âm và điện xung sẽ hỗ trợ giảm viêm và cải thiện tuần hoàn địa phương. Khi thực hiện tại các trung tâm có chuyên viên được đào tạo từ Đại học Phục hồi chức năng, người bệnh sẽ được thiết kế phác đồ cá nhân hóa, theo dõi tiến triển và điều chỉnh phù hợp để đạt hiệu quả tối ưu. Trong các phòng khám hoặc cơ sở địa phương, kỹ thuật viên tốt nghiệp Cao đẳng Vật lý trị liệu cũng có thể hỗ trợ người bệnh trong việc tập các bài vận động phù hợp, giám sát kỹ thuật và nhắc nhở tuân thủ liệu trình để giảm biến chứng và duy trì chuyển hóa axit uric ổn định.

Một số lưu ý quan trọng dành cho người bệnh gout là không nên tập vận động mạnh hoặc mang vác nặng trong đợt gout cấp; nếu khớp sưng đỏ và đau nhiều thì nghỉ ngơi, chườm lạnh và chỉ tập nhẹ khi triệu chứng giảm; luôn theo dõi huyết áp, chức năng thận và các bệnh kèm như tiểu đường hoặc mỡ máu vì chúng có thể ảnh hưởng đến điều trị gout lâu dài. Với những biện pháp phối hợp — điều trị y khoa, thay đổi lối sống và phục hồi chức năng — đa số người bệnh gout có thể kiểm soát tốt triệu chứng, giảm tái phát và duy trì chất lượng cuộc sống ổn định.