Dược sĩ tư vấn thuốc chẹn kênh Canxi điều trị huyết áp

Hãy cùng  Tin y tế - Trường Đại học Lương Thế Vinh  tìm hiểu thuốc chẹn kênh Canxi, Canxi thường tham gia vào nhiều quá trình sinh học trong cơ thể, bao gồm truyền tín hiệu trong các tế bào thần kinh, co bóp cơ, và quá trình đông máu.

Có nhiều loại thuốc chặn kênh canxi, và thường được sử dụng để điều trị trong những trường hợp nhất định như huyết áp cao, các vấn đề về tim mạch, và đau thắt ngực. Các loại thuốc này có thể ảnh hưởng đến hoạt động của các kênh canxi trên màng tế bào, làm giảm dòng chảy canxi vào tế bào.

Tùy thuộc vào loại thuốc và mục đích sử dụng cụ thể, các thuốc chặn kênh canxi có thể được chia thành các nhóm như:

1.Thuốc chặn kênh canxi ở tim mạch (CCBs - Calcium Channel Blockers): Chúng thường được sử dụng để điều trị huyết áp cao và các vấn đề tim mạch. Ví dụ bao gồm verapamil, diltiazem, amlodipine, nifedipine.

2.Thuốc chặn kênh canxi ở tế bào thần kinh: Các loại này thường được sử dụng để điều trị các rối loạn như đau thắt ngực và các vấn đề liên quan đến thần kinh. Các ví dụ bao gồm gabapentin và pregabalin.

II-Thuốc chẹn kênh canxi tác dụng theo cơ chế:

Thuốc chặn kênh canxi (CCBs) hoạt động bằng cách ức chế dòng canxi vào các tế bào, đặc biệt là vào tế bào cơ và tế bào thần kinh. Cơ chế tác động chủ yếu liên quan đến các kênh canxi điện tử trên màng tế bào, đặc biệt là kênh canxi L-type (kênh canxi cấp L).

Chi tiết về cơ chế tác động của thuốc chặn kênh canxi như sau:

1.Kênh Canxi L-type:

   - Các tế bào cơ và tế bào thần kinh có các kênh canxi L-type trên màng tế bào của chúng.

   - Khi có kích thích (ví dụ: tín hiệu điện), cửa kênh canxi L-type mở ra, cho phép canxi từ ngoại vi tế bào chảy vào bên trong.

2.Chặn Dòng Canxi:

   - Thuốc chặn kênh canxi ức chế sự mở cửa của kênh canxi L-type.

   - Khi thuốc được sử dụng, nó tương tác với kênh canxi và ngăn chặn dòng canxi từ ngoại vi vào tế bào.

   Do đó, việc giảm lượng canxi trong tế bào ảnh hưởng đến nhiều chức năng tế bào quan trọng, bao gồm truyền tín hiệu, co bóp cơ, và các quá trình khác phụ thuộc vào nồng độ canxi nội bào.

3.Tác Động Lên Tim Mạch và Mạch Máu:

   - Ở mức độ cơ bản, thuốc chặn kênh canxi có thể giúp giãn mạch máu và làm giảm áp lực máu.

   - Trong trường hợp thuốc chặn kênh canxi thuộc nhóm dihydropyridine (ví dụ như amlodipine, nifedipine), chúng chủ yếu ảnh hưởng đến mạch máu và có tác dụng giãn mạch.

   - Trong khi đó, thuốc thuộc nhóm non-dihydropyridine (ví dụ như verapamil, diltiazem) có tác động chủ yếu đến tim mạch, giúp kiểm soát nhịp tim và làm giảm áp lực máu.

III-Chỉ định

Thuốc chặn kênh canxi được chỉ định trong những trường hợp như sau:

1.Huyết Áp Cao (Hypertension): Thuốc chặn kênh canxi giúp giãn mạch máu và làm giảm áp lực máu, từ đó điều trị huyết áp cao.

2.Các Vấn Đề Tim Mạch:

   - Angina Pectoris: Đau thắt ngực do thiếu máu và dưỡng chất cho tim. Thuốc chặn kênh canxi giúp giảm tiêu thụ oxy của tim và làm giảm cảm giác đau.

   - Rối Loạn Nhịp Tim: Một số loại thuốc chặn kênh canxi, như verapamil và diltiazem, có thể được sử dụng để kiểm soát nhịp tim và điều trị những rối loạn nhịp như supraventricular tachycardia.

3.Bệnh Thiếu Máu Cơ Tim (Coronary Artery Disease): Thuốc chặn kênh canxi có thể giúp giảm khả năng hình thành các cặn và giảm nguy cơ các vấn đề liên quan đến mạch máu.

4.Migraine (Đau Nửa Đầu): Các loại thuốc chặn kênh canxi nhất định có thể được sử dụng trong điều trị cơn đau đầu và migraine.

5.Chứng Raynaud: Một tình trạng khi các mạch máu h per quá mức khi chịu lạnh hoặc căng thẳng, gây ra các triệu chứng như tay và chân lạnh và biến màu.

6.Bệnh Đau Nhức Cơ (Muscle Pain): Một số thuốc chặn kênh canxi có thể được sử dụng để giảm đau liên quan đến các tình trạng như cơn co thắt cơ (spasm).

7.Epilepsy (Động kinh): Một số loại thuốc chặn kênh canxi có thể được sử dụng như một phần của điều trị động kinh.

Việc sử dụng thuốc chặn kênh canxi cần được thực hiện dưới sự giám sát của bác sĩ và điều chỉnh phù hợp với tình trạng sức khỏe cụ thể của từng người.

IV-Tác dụng phụ:

Thuốc chặn kênh canxi có thể gây ra một số tác dụng phụ, và chúng có thể khác nhau tùy thuộc vào loại thuốc và cơ địa của từng người. Dưới đây là một số tác dụng phụ phổ biến mà người ta có thể gặp khi sử dụng thuốc chặn kênh canxi:

1.Huyết Áp Thấp (Hypotension): Do tác động giãn mạch máu, thuốc chặn kênh canxi có thể làm giảm áp lực máu. Điều này có thể dẫn đến cảm giác mệt mỏi, hoa mắt, hoặc ngất xỉu.

2.Nhức Đầu: Một số người sử dụng thuốc chặn kênh canxi có thể trải qua đau đầu hoặc nhức đầu.

3.Gan và Thận: Thuốc chặn kênh canxi có thể ảnh hưởng đến chức năng gan và thận. Bác sĩ thường theo dõi chức năng này trong quá trình điều trị.

4.Buồn Nôn và Tiêu Chảy: Một số người có thể gặp vấn đề về đường huyết như tiêu chảy hoặc buồn nôn khi sử dụng thuốc.

5.Chói Lọi (Edema): Sưng do giữ nước có thể xảy ra, đặc biệt là ở chân và bàn chân.

6.Tăng Cân: Một số người có thể trải qua tăng cân khi sử dụng thuốc chặn kênh canxi.

7.Dấu Hiệu và Triệu Chứng Như Cảm Giác Buồn Nôn, Đau Ngực, Đau Thắt Ngực, Hoặc Mất Thị Lực (đối với một số loại thuốc).

8.Tăng Cholesterol và Triglycerides: Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng một số loại thuốc chặn kênh canxi có thể tăng mức cholesterol và triglycerides trong máu.

Theo DSCK1. LÝ THANH LONG  giảng viên Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur Lưu ý rằng không phải tất cả mọi người đều gặp phải những tác dụng phụ này, và một số người có thể không trải qua bất kỳ tác dụng phụ nào. Quan trọng nhất theo chỉ định bác sĩ khi sử dụng thuốc chặn kênh canxi, để có thể đánh giá và điều chỉnh liệu pháp điều trị hợp lý.