Khám phá bài thuốc từ cây lá lụa trong Đông y

Thông tin tổng quan về cây lá lụa

Cây lá lụa, còn được biết đến với tên gọi khác là cây mót, thuộc họ Vang (Caesalpiniaceae), có tên khoa học là Cynometra ramiflora L. Cây có kích thước lớn, cao khoảng 5 - 10m. Thân cây mềm, vặn vẹo, màu xám nhạt, với nhiều bì khổng nhỏ hình tròn.

Lá của cây kép, dài 10 - 15 cm, gồm hai đối lá chét, với những lá phía cuối dài 2 - 6 cm, rộng 1,2 - 2 cm và lá tận cùng dài 5 - 10 cm, rộng 2 - 4,5 cm, nhẵn, gốc thuôn, đầu tù, cuống chung dài 1,5 - 5 cm; lá kèm sớm rụng. Cụm hoa mọc ở kẽ lá thành chùm dài 1 - 2 cm, sau chuyển thành ngù rộng 1,5 - 2 cm; hoa có 5 cánh đài không đều, 5 cánh hoa rất nhẵn; nhị 10 đều, chỉ nhị nhẵn; bầu nhẵn có lông. Quả nạc, có xơ, dài 2 - 3cm, rộng 1,2 - 1,5cm, gần hình trứng, có rãnh to, hạt 1.

Cây lá lụa thích sáng và ẩm, có thể chịu được ngập úng theo mùa, thường mọc ở bờ suối, bờ kênh rạch hoặc ở nơi đất trũng trong thung lũng. Đây là loài cây đã được ghi nhận phân bố ở một số địa điểm như Nghệ An (Mường Xén), Kon Tum (Sa Thày), Gia Lai (An Khê), Tây Ninh, Côn Đảo và ngoại ô thành phố Hồ Chí Minh tại Việt Nam. Trên thế giới, loài này cũng có mặt ở Campuchia, Thái Lan, Malaysia, Ấn Độ, Philippines, Indonesia và Australia.

Người dân sử dụng lá, rễ và dầu từ hạt của cây lá lụa. Lá chứa các acid hữu cơ, vitamin C, còn hạt chứa dầu. Lá non cũng được sử dụng như một loại rau sống.

Công dụng và ứng dụng y học

Ở Việt Nam, lá và dầu hạt của cây lá lụa được sử dụng để chữa ghẻ và các bệnh lở loét ngoài da. Lá non, với vị chua, thường được dùng làm rau sống trong các món ăn như lẩu mắm.

Theo chia sẻ của Tiến sĩ Nguyễn Hữu Bản hiện đang công tác tại khoa Y học cổ truyền, Trường Đại học Lương Thế Vinh, lá và dầu hạt được sử dụng để điều trị bệnh phong hủi (ngoại da), ghẻ, lở loét và ngứa ngoài da. Rễ của cây cũng được sử dụng như một loại thuốc nhuận trang và tẩy.

Bài thuốc có chứa cây lá lụa

Bài thuốc chữa ghẻ, bệnh lở loét ngoài da. Nguyên liệu: Lá cây lá lụa khô: 20g; Sữa bò: 200ml; Mật ong: 2 muỗng canh. Cách chế biến và sử dụng:

• Phơi khô lá cây lá lụa và tán nhỏ.
• Nấu lá cây lá lụa với sữa bò đến khi hỗn hợp trở nên sền sệt.
• Trộn hỗn hợp trên với mật ong.
• Bôi bằng hỗn hợp này lên vùng da bị ghẻ hoặc lở loét do bệnh phong và các bệnh ngoại da khác.

Bài thuốc dùng dầu hạt cây lá lụa. Nguyên liệu: Dầu từ hạt cây lá lụa: một lượng vừa đủ. Dùng dầu từ hạt cây lá lụa bôi lên vùng da bị ghẻ hoặc lở loét do bệnh phong và các bệnh ngoại da khác.

Chú ý: Trước khi sử dụng bất kỳ loại thuốc đông y nào, nên tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc chuyên gia y tế để đảm bảo an toàn và hiệu quả trong quá trình điều trị.

Hy vọng bài viết này cung cấp đầy đủ thông tin về cây lá lụa và ứng dụng của nó trong y học cũng như trong việc làm rau sống.