Năm 2025 sẽ đánh dấu một bước chuyển quan trọng trong công tác tuyển sinh đại học với loạt điều chỉnh về quy chế, phương thức và tổ hợp xét tuyển. Những thay đổi này không chỉ nhằm tăng tính minh bạch, công bằng mà còn giúp thí sinh và các trường thuận lợi hơn trong quá trình xét tuyển.
Xét tuyển sớm bị loại bỏ, đồng bộ quy trình tuyển sinh
Một trong những điểm mới nổi bật nhất trong kỳ tuyển sinh đại học năm 2025 là việc loại bỏ hoàn toàn hình thức xét tuyển sớm. Trước đây, nhiều trường đại học triển khai phương thức xét tuyển trước thời điểm kỳ thi tốt nghiệp THPT diễn ra, buộc học sinh phải chuẩn bị giấy tờ từ nhiều nguồn khác nhau, gây áp lực và ảnh hưởng đến quá trình học tập. Từ nay, tất cả các hình thức xét tuyển sẽ được thống nhất theo lịch trình chung do Bộ Giáo dục và Đào tạo (Bộ GD&ĐT) ban hành.
Đặc biệt, nếu sử dụng phương án xét học bạ THPT, các trường phải căn cứ vào kết quả học tập cả năm lớp 12, trong đó kết quả này phải chiếm ít nhất 25% tổng điểm xét tuyển. Điều này giúp hạn chế tình trạng “chạy điểm” học bạ và nâng cao độ tin cậy của kết quả xét tuyển.
Minh bạch hơn trong cách tính điểm trúng tuyển
Từ mùa tuyển sinh đại học năm 2025, các trường sử dụng nhiều phương thức và tổ hợp xét tuyển sẽ phải công bố rõ ràng nguyên tắc quy đổi điểm trúng tuyển giữa các phương thức, theo đúng hướng dẫn của Bộ GD&ĐT. Đây là bước tiến lớn nhằm đảm bảo tính minh bạch và công bằng giữa các thí sinh, giúp mọi người hiểu rõ cách trường tính điểm và có chiến lược ôn tập phù hợp.
Mở rộng tổ hợp xét tuyển
Nếu như trước kia, mỗi ngành chỉ được xét tuyển tối đa 4 tổ hợp thì từ năm 2025, giới hạn này sẽ được gỡ bỏ. Các trường được quyền linh hoạt hơn trong việc thiết kế tổ hợp xét tuyển, tạo điều kiện cho học sinh lựa chọn theo thế mạnh của mình. Tuy nhiên, quy định mới cũng đặt ra yêu cầu chặt chẽ hơn về cấu trúc tổ hợp. Mỗi tổ hợp phải bao gồm ít nhất 3 môn học liên quan, trong đó bắt buộc có Toán hoặc Ngữ văn, và môn này phải chiếm ít nhất 25% trọng số xét tuyển.
Đáng chú ý, kể từ năm 2026, các tổ hợp xét tuyển sẽ còn phải đảm bảo tối thiểu 50% trọng số đến từ các môn chung, nhằm hạn chế sự phân mảnh và giữ vững chất lượng đầu vào.
Chứng chỉ ngoại ngữ: Có lợi nhưng không thể lạm dụng
Việc sử dụng chứng chỉ ngoại ngữ quốc tế như IELTS, TOEFL để quy đổi thành điểm xét tuyển tiếp tục được áp dụng. Tuy nhiên, điểm số từ chứng chỉ này không được chiếm quá 50% tổng điểm xét tuyển. Điều này giúp bảo vệ quyền lợi của những thí sinh không có điều kiện học và thi chứng chỉ quốc tế, đồng thời giữ tính công bằng giữa các vùng miền.
Giới hạn điểm cộng khuyến khích
Một điểm điều chỉnh quan trọng khác là việc giới hạn điểm cộng từ các chính sách ưu tiên, khuyến khích. Tổng điểm cộng sẽ không vượt quá 10% thang điểm xét tuyển. Với thang điểm 30, thí sinh tối đa chỉ được cộng thêm 3 điểm. Đây là biện pháp nhằm tránh việc điểm cộng làm lệch cán cân cạnh tranh giữa các thí sinh.
Không thay đổi ngưỡng đầu vào khối ngành đặc thù
Đối với các ngành đào tạo giáo viên và nhóm ngành sức khỏe có cấp chứng chỉ hành nghề, Bộ GD&ĐT vẫn giữ nguyên ngưỡng đảm bảo chất lượng đầu vào như hiện hành. Điều này cho thấy sự thận trọng trong việc duy trì chuẩn đầu vào đối với những ngành học có ảnh hưởng lớn đến sức khỏe và giáo dục cộng đồng.
Lời khuyên từ chuyên gia
Dựa trên số liệu tuyển sinh năm 2024, phần lớn thí sinh trúng tuyển thông qua hai phương thức chủ đạo là xét điểm thi tốt nghiệp THPT (chiếm khoảng 52%) và học bạ THPT (gần 28%). Còn lại là các phương thức khác như thi đánh giá năng lực, xét tuyển kết hợp hoặc tuyển thẳng theo đề án riêng, với tỷ lệ lần lượt là 3,36%; 1,96% và hơn 13%.
Như vậy, các phương thức truyền thống vẫn chiếm ưu thế tuyệt đối. Việc có hay không chứng chỉ quốc tế, hay tham gia kỳ thi riêng do các trường tổ chức, không quá quyết định đến khả năng trúng tuyển nếu thí sinh đạt kết quả tốt trong kỳ thi tốt nghiệp hoặc có học lực lớp 12 ấn tượng.
Ban Truyền thông Trường Đại học Lương Thế Vinh thông tin, năm 2025 là năm đầu tiên kỳ thi tốt nghiệp THPT được tổ chức theo chương trình giáo dục phổ thông mới. Dự kiến có hơn 1,1 triệu thí sinh tham dự, trong đó các thí sinh đang học lớp 12 sẽ làm 4 bài thi, gồm Toán, Ngữ văn bắt buộc và 2 môn tự chọn trong số các môn: Lịch sử, Địa lý, Vật lý, Hóa học, Sinh học, Tin học, Công nghệ, Giáo dục kinh tế và pháp luật, Ngoại ngữ.
Một điểm đáng chú ý là các trường đại học và học viện, đặc biệt là khối trường Công an nhân dân, cũng đang có xu hướng mở rộng tổ hợp xét tuyển. Riêng Bộ Công an đã nâng số lượng tổ hợp từ 7 (năm 2024) lên 15 tổ hợp cho năm 2025. Bên cạnh đó, một số môn học mới xuất hiện trong danh sách thi tốt nghiệp như Giáo dục kinh tế và pháp luật, Tin học, Công nghệ sẽ được đưa vào các tổ hợp xét tuyển của nhiều trường.
Việc hiểu rõ đề án tuyển sinh của các trường, đặc biệt là tổ hợp nào dùng để xét tuyển vào ngành mong muốn, sẽ giúp thí sinh có kế hoạch học tập và ôn luyện hiệu quả hơn.
PGS.TS Mai Quốc Chánh khuyên thí sinh nên xác định ngành học yêu thích trước, sau đó tìm hiểu các trường đào tạo ngành đó. Với quy định không giới hạn số nguyện vọng, thí sinh có thể đăng ký nhiều trường theo thứ tự ưu tiên. Tuy nhiên, việc chọn tổ hợp có lợi thế và phù hợp với quy định của trường là chìa khóa quan trọng để nâng cao cơ hội trúng tuyển.
