Bác sĩ y học cổ truyền chia sẻ những bài thuốc trị bệnh hữu hiệu từ vị thuốc Ô dược

Vị thuốc Ô dược hay có tên gọi khác là Bàng kỳ, Thai ô dược, Thổ mộc hương, Kê cốt hương, Bàng tỵ, Thiên thai ô dược, Ô dược nam, Cây dầu đắng,…

Một số đặc điểm giúp nhận biết cây Ô dược:

- Thuộc loại cây thân gỗ, chiều cao dao động từ 1 đến 15 mét. Trên thân bao gồm nhiều cành nhỏ màu đen nhạt. Đặc trưng của ô dược là cây có vị đắng, tỏa ra mùi thơm dễ chịu và rất đặc trưng;

- Rễ cây ô dược hình thoi, hơi cong và nhọn ở 2 đầu. Phần rễ ở giữa phình to ra, đường kính khoảng 1 - 2cm, chiều dài khoảng 10 - 13cm. Rễ có phần vỏ ngoài màu nâu vàng, gồm nhiều nếp nhăn dọc và vết nứt ở ngang thân rễ. Đặc biệt, rễ ô dược rất cứng, khó bẻ gãy;

- Lá ô dược hình bầu dục, rộng 2cm, dài 6cm, bao gồm 1 gân chính và 2 gân phụ. Mặt trên lá cây ô dược bóng, hơi lõm còn mặt dưới phủ lông, hơi lồi;

- Hoa mọc thành các tán nhỏ với đường kính khoảng 3 - 4mm, màu hồng nhạt;

- Quả mọng, hình trứng, khi chín màu đen hoặc đỏ và bên trong chỉ bao gồm 1 hạt duy nhất.

Có rất nhiều sách cổ về Y học cổ truyền nhắc đến loại dược liệu này. Theo đó, cây ô dược có vị cay, hơi đắng, tính ôn, không độc và quy vào các kinh như Tỳ, Vị, Phế, Thận và Bàng quang.

Tác dụng của ô dược bao gồm hành khí, chỉ thống, khai uất, kiện vị tiêu thực, khứ hàn, thuận khí, ôn thận tán hàn. Các tác dụng của ô dược tương tự với một số dược liệu như hương phụ, mộc hương.

Theo Phó Giáo sư, Tiến sĩ Tạ Thị Tĩnh – giảng viên khoa Y học cổ truyền, Trường Đại học Lương Thế Vinh cho biết, vị thuốc Ô dược chủ trị các chứng như:

Bài thuốc trị bàng quang hư hàn, thận dương bất túc gây tiểu nhiều và đái dầm

- Chuẩn bị nguyên liệu: Cần dùng Sơn dược và ích trí nhân mỗi vị 16g, ô dược 10g.

- Cách thực hiện bài thuốc: Để thực hiện bài thuốc này hãy sắc các dược liệu trên để lấy nước uống trong ngày.

Bài thuốc đông y trị huyết ngưng khí trệ gây đau bụng kinh

- Chuẩn bị nguyên liệu: Cần dùng Mộc hương và hương phụ mỗi vị 8g, đương quy 12g, ô dược 10g.

- Cách thực hiện bài thuốc: Để thực hiện bài thuốc này hãy sắc các dược liệu trên để lấy nước uống trong ngày.

Bài thuốc trị rối loạn tiêu hóa gây ợ hơi, ợ chua, buồn nôn, bụng đầy trướng và ăn uống khó tiêu

- Chuẩn bị nguyên liệu: Cần dùng Hương phụ và ô dược bằng lượng nhau.

- Cách thực hiện bài thuốc: Hãy đem dược liệu tán thành bột mịn, mỗi lần người bệnh dùng từ 2 – 8g uống với nước gừng sắc, ngày dùng 2 lần.

Bài thuốc đông y trị chứng cam tích ở trẻ nhỏ (người nhẹ cân, gầy yếu, chậm lớn, bụng ỏng đít teo, ăn ngủ kém)

- Chuẩn bị nguyên liệu: Cần dùng Bạch truật, ô dược và màng mề gà (kê nội kim) sao cám, hoài sơn sao vàng và ý dĩ mỗi thứ 10 – 12g.

- Cách thực hiện bài thuốc: Hãy tán các nguyên liệu thành bột mịn, mỗi lần dùng từ 5 – 9g uống với nước sôi để nguội. Mỗi ngày người bệnh dùng 3 lần, sử dụng liên tục trong thời gian từ 2 – 3 tuần và dùng bài thuốc này thành nhiều đợt để trị dứt điểm bệnh.