Thuốc Đông y từ lâu đã được nhiều người lựa chọn để điều trị các bệnh hô hấp như ho khan, ho có đờm, ho dai dẳng. Vậy, thuốc Đông y có thực sự hiệu quả với ho có đờm, và cần lưu ý gì khi dùng cho trẻ nhỏ?
Thuốc Đông y từ lâu đã được nhiều người lựa chọn để điều trị các bệnh hô hấp như ho khan, ho có đờm, ho dai dẳng. Vậy, thuốc Đông y có thực sự hiệu quả với ho có đờm, và cần lưu ý gì khi dùng cho trẻ nhỏ?
Quan điểm Đông y về ho có đờm
Trong Đông y, ho có đờm được gọi là khái thấu. Ho là phản ứng tự nhiên của cơ thể để đẩy dị vật ra khỏi đường hô hấp. Theo các chuyên gia từ Trường Đại học Lương Thế Vinh nguyên nhân chính gây khái thấu được chia làm hai loại:
- Ngoại cảm: Do các yếu tố bên ngoài xâm nhập cơ thể như phong hàn (nhiễm lạnh), phong nhiệt (nhiễm nóng) hoặc khô táo (khí hậu khô). Các yếu tố này làm tắc nghẽn khí phế, gây ra ho.
+ Phong hàn: Ho, đờm lỏng, sợ lạnh, nghẹt mũi, đau đầu, đau mình. Phép chữa là tán hàn, sơ phong, hóa đờm. Bài thuốc thường dùng là Hạnh tô tán.
+Phong nhiệt: Ho, đờm vàng đặc, đau họng, khát nước, người nóng, sợ gió, có mồ hôi. Phép chữa là sơ phong, thanh nhiệt, tuyên phế. Bài thuốc thường dùng là Tang cúc ẩm.
+ Khô táo: Ho khan, ít đờm, miệng khô, họng rát, có thể kèm sốt. Phép chữa là dưỡng phế, nhuận táo. Bài thuốc thường dùng là Tang hạnh thang.
- Nội thương: Do sự mất cân bằng chức năng của các tạng phủ trong cơ thể, ảnh hưởng đến phế. Bệnh thường kéo dài và dễ tái phát.
+ Thấp đờm: Ho nhiều, đờm trắng đặc, tức ngực, chán ăn, mệt mỏi. Phép chữa là táo thấp hóa đờm, kiện tỳ vị. Bài thuốc thường dùng là Bình vị tán.
+ Can hỏa phạm phế: Ho, tức ngực, khó chịu, miệng khô họng rát. Phép chữa là tả hỏa, thanh can, nhuận phế, hóa đờm. Bài thuốc thường dùng là Thanh phế hóa đờm thang.
+ Phế hư: Ho mãn tính, ho khan, ít đờm hoặc có máu, gầy yếu, mệt mỏi, sốt nhẹ về chiều, ra mồ hôi trộm. Phép chữa là dưỡng âm thanh phế, hóa đờm. Bài thuốc thường dùng là Sa sâm mạch đông thang.
Mục tiêu điều trị của Đông y không chỉ làm giảm triệu chứng mà còn đi sâu vào căn nguyên, điều hòa tạng phủ, bồi bổ chính khí và tăng cường sức đề kháng cho cơ thể.
Một số bài thuốc Đông y chữa ho có đờm
Các bài thuốc Đông y thường kết hợp nhiều vị dược liệu để đạt hiệu quả toàn diện:
- Bài thuốc tiêu đờm, dịu họng: Sử dụng các vị như trần bì, tía tô, ngân hoa, liên kiều, mạch môn. Có tác dụng kháng khuẩn, làm dịu cổ họng, giảm ho.
- Bài thuốc bổ phế, tăng sức đề kháng: Các thành phần như mơ muối, cam thảo, sâm đại hành, nam dương sâm giúp long đờm, giảm ho, và bảo vệ hệ hô hấp.
- Bài thuốc trị ho do cảm lạnh: Kết hợp quế, kinh giới, cam thảo, bạch truật giúp thông mũi, làm ấm họng, và bồi bổ cơ thể.
- Bài thuốc tiêu viêm, kháng khuẩn: Với các vị như bồ công anh, húng chanh, phòng phong, bán hạ, giúp giảm sưng họng, tiêu viêm.
- Bài thuốc bồi bổ chính khí: Sử dụng huyền sâm, đinh lăng, sa sâm, giúp tăng cường thể lực, tiêu đờm, và chống viêm.
- Bài thuốc trừ phong hàn, hoạt huyết: Gừng tươi, cam thảo, đương quy, sâm bố chính giúp loại trừ đờm, giảm đau rát, và làm ấm cổ họng.
Lưu ý khi dùng thuốc Đông y chữa ho cho trẻ
Với trẻ em, cơ địa nhạy cảm hơn, nên ưu tiên các bài thuốc dân gian lành tính, dễ thực hiện:
- Tỏi và mật ong hấp cách thủy: Giúp long đờm, dịu cổ họng.
- Lá hẹ và đường phèn chưng cách thủy: Trị viêm họng, hen suyễn.
- Củ cải trắng, gừng, mật ong hấp cách thủy: Chữa ho lâu ngày, làm ấm họng.
Lưu ý quan trọng: Luôn tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia Đông y trước khi sử dụng bất kỳ bài thuốc nào cho trẻ để đảm bảo đúng liều lượng và phù hợp với tình trạng bệnh.
Những điều cần ghi nhớ khi dùng thuốc Đông y
Để đạt hiệu quả tốt nhất và an toàn khi dùng thuốc Đông y trị ho có đờm, các chuyên gia từ Trường Đại học Lương Thế Vinh lưu ý rằng:
- Tham vấn chuyên gia: Luôn đi khám bác sĩ Đông y để được chẩn đoán chính xác và kê đơn phù hợp với thể trạng cá nhân, đặc biệt là với trẻ em, phụ nữ mang thai hoặc đang cho con bú.
- Uống đủ nước: Giúp làm loãng đờm, dễ tống xuất.
- Chế độ ăn uống và sinh hoạt hợp lý: Ăn thức ăn mềm, dễ tiêu, giữ ấm cơ thể, đặc biệt khi thời tiết chuyển mùa. Nghỉ ngơi điều độ và tập luyện thể dục phù hợp để tăng cường sức đề kháng.
- Kiên trì: Thuốc Đông y thường cần thời gian để phát huy tác dụng.
- Sử dụng trong ngày: Không dùng nước thuốc đã để qua đêm.
Việc điều trị ho có đờm bằng Đông y là một quá trình kết hợp giữa việc dùng thuốc và duy trì lối sống lành mạnh. Nếu bạn có thắc mắc hoặc cần tư vấn sâu hơn, đừng ngần ngại tìm đến các chuyên gia y tế nhé!
Cây anh túc xác, phần vỏ quả khô của cây thuốc phiện, từ lâu đã được Đông y sử dụng trong nhiều bài thuốc. Dù gây nhiều tranh luận, nhưng với cách dùng đúng, dược liệu này có giá trị chữa bệnh đáng chú ý.
Cây thùn mũn tuy mọc hoang ở đồi núi nhưng lại được dân gian tin dùng như vị thuốc quý trong Y học cổ truyền. Bài viết sẽ giúp bạn hiểu rõ đặc điểm, công dụng và lưu ý khi sử dụng loại dược liệu này.
Hà thủ ô đỏ, hay còn gọi là Dạ gia đằng hoặc Thủ ô, là một loại cây dây leo sống lâu năm thuộc họ Rau răm (Polygonaceae). Đây không chỉ là một loài thực vật quen thuộc mà còn là một vị thuốc quý giá trong y học cổ truyền phương Đông.
Đại sài hồ thang là phương thuốc cổ phương nổi tiếng trong y học cổ truyền có tác dụng hòa giải thiếu dương, vừa tả hạ nhiệt kết, mang lại hiệu quả trong nhiều chứng bệnh phức tạp liên quan đến tiêu hóa và gan mật.
