Cây Sả - Vị thuốc quý trong y học cổ truyền

Đặc điểm và thành phần dược liệu của cây Sả

Cây Sả thuộc họ Lúa (Poaceae), là loại cỏ sống lâu năm, thân cao từ 1-2 mét, mọc thành bụi lớn. Lá dài và hẹp, có mùi thơm đặc trưng khi vò nát. Rễ chùm bám sâu vào đất, giúp cây dễ dàng thích nghi với nhiều điều kiện môi trường.

Theo y học cổ truyền, Sả có vị cay, tính ấm, quy vào kinh Phế và Vị. Thành phần hóa học chính trong Sả gồm có tinh dầu (chủ yếu là citral và geraniol), flavonoid, axit hữu cơ và nhiều hợp chất khác. Tinh dầu Sả có tác dụng kháng khuẩn, chống viêm và làm ấm cơ thể, rất hữu ích trong việc phòng ngừa và điều trị một số bệnh thường gặp.

Công dụng chữa bệnh của cây Sả trong y học cổ truyền

1. Giải cảm, hạ sốt

Sả là vị thuốc phổ biến trong các bài thuốc giải cảm nhờ tác dụng làm ấm và kích thích tuần hoàn máu. Khi bị cảm lạnh, người ta thường nấu nước Sả cùng gừng và lá chanh để xông hoặc uống. Hơi nước nóng từ nồi xông giúp làm giãn nở lỗ chân lông, thải độc tố qua đường mồ hôi, từ đó giúp cơ thể giảm sốt nhanh chóng.

2. Giảm đau nhức xương khớp

Với tính ấm và khả năng kích thích tuần hoàn, Sả thường được dùng để làm giảm đau nhức xương khớp. Bài thuốc phổ biến là đun Sả với lá lốt, ngải cứu và muối rồi chườm nóng lên vùng bị đau. Tinh dầu Sả thấm sâu vào da, làm dịu cơn đau và giảm sưng tấy hiệu quả.

3. Hỗ trợ tiêu hóa, giảm đầy hơi

Theo TS Lê Xuân Hùng – giảng viên khoa Y học cổ truyền, Trường Đại học Lương Thế Vinh cho biết, sả còn có tác dụng kích thích hệ tiêu hóa, giảm đầy hơi và khó tiêu. Uống trà Sả hoặc nước Sả ấm sau bữa ăn giúp giảm thiểu cảm giác khó chịu ở dạ dày, tăng cường tiêu hóa và phòng ngừa các bệnh lý liên quan đến đường ruột.

4. Thanh lọc cơ thể, giải độc gan

Sả có khả năng lợi tiểu, giúp đào thải độc tố qua đường tiết niệu, góp phần thanh lọc cơ thể. Việc uống nước Sả hàng ngày có thể giúp làm sạch gan, hỗ trợ quá trình trao đổi chất và cải thiện chức năng gan.

5. Kháng khuẩn, phòng chống nhiễm trùng

Tinh dầu Sả chứa nhiều hợp chất kháng khuẩn mạnh, đặc biệt là citral và geraniol. Chúng có khả năng ức chế sự phát triển của vi khuẩn và nấm, ngăn ngừa viêm nhiễm da. Người ta thường sử dụng tinh dầu Sả để xông phòng, tạo không gian trong lành và giúp bảo vệ sức khỏe hô hấp.

Dù có nhiều lợi ích sức khỏe, việc sử dụng Sả cũng cần tuân thủ đúng liều lượng và phương pháp. Việc dùng quá nhiều có thể gây kích ứng dạ dày, đặc biệt là với những người có tiền sử bệnh lý dạ dày hoặc huyết áp thấp. Trước khi sử dụng tinh dầu Sả trực tiếp lên da, cần pha loãng để tránh gây kích ứng.

Phụ nữ mang thai và trẻ nhỏ nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng các bài thuốc từ Sả để đảm bảo an toàn.