Hoạt lộc thảo là một vị thuốc được nhiều người sử dụng, nhất là trong mùa lạnh với những tác dụng hữu hiệu trong việc điều trị bệnh đường hô hấp hoặc cảm cúm.
Cây hoạt lộc thảo là một loại thảo dược quen thuộc trong y học cổ truyền, nổi bật với nhiều công dụng chữa bệnh. Cây thuộc dạng thân thảo sống lâu năm, thường cao khoảng 1 mét hoặc hơn. Lá cây có hình dáng giống ngọn giáo, phần gốc thuôn dài và nhọn, mép lá có răng cưa. Cuống lá đôi khi có tai ngắn. Hoa hoạt lộc thảo thường có màu vàng nhạt, mọc thành từng cụm từ 2 đến 4 bông tại nách lá. Quả của cây có hình trụ nhỏ và có 5 cạnh, ra hoa vào tháng 1 đến tháng 2 và cho quả vào tháng 4 đến tháng 5.
Theo y học cổ truyền, lá của cây hoạt lộc thảo có vị đắng cay, tính ấm, và có tác dụng đi vào các kinh vị, phế, đại trường. Cây này có nhiều công dụng như trừ tanh hôi, khu phong trừ thấp, giảm đau (chỉ thống), tiêu thũng, thông kinh hoạt lạc, và tiêu đàm thấp. Bên cạnh đó, nó còn giúp kích thích tiêu hóa, rất hữu ích trong điều trị các bệnh về tiêu hóa và hô hấp.
Cây hoạt lộc thảo được ứng dụng rộng rãi trong việc điều trị các chứng cảm sốt, ho, viêm họng, mề đay, nôn mửa và đầy bụng. Những đặc tính này giúp cây trở thành một dược liệu quý giá trong y học cổ truyền.
Đây cũng là dược liệu có mặt trong nhiều bài thuốc điều trị bệnh nổi tiếng, được lưu truyền qua nhiều thế hệ, có thể kể đến như:
1. Chữa thấp khớp
Để điều trị các triệu chứng đau nhức xương khớp do thấp khớp, có thể dùng lá hoạt lộc thảo giã nát, sao nóng rồi chườm lên vùng đau nhức hoặc viêm tấy. Cách này giúp giảm sưng viêm và giảm đau hiệu quả. Có thể bó lá tại chỗ và để qua đêm để tăng hiệu quả. Số lượng lá dùng sẽ phụ thuộc vào vùng bị tổn thương.
2. Điều trị viêm họng
Một bài thuốc đơn giản nhưng rất hiệu quả trong điều trị viêm họng cấp và mạn tính là dùng từ 5 đến 10 lá hoạt lộc thảo bánh tẻ, sau khi rửa sạch, để ráo, thì đập nhẹ để giải phóng tinh dầu. Sau đó, nhúng lá vào giấm và ngậm. Làm liên tục từ 5 đến 7 ngày sẽ thấy bệnh thuyên giảm rõ rệt, đặc biệt hiệu quả với các trường hợp viêm amidan, viêm thanh quản hay thậm chí mất tiếng.
3. Chữa ho có đờm và trẻ em nôn trớ
Với trẻ em bị ho có đờm hoặc nôn trớ, có thể dùng từ 2 đến 3 lá hoạt lộc thảo bánh tẻ rửa sạch, thái nhỏ rồi cho vào bát cùng khoảng 5 thìa mật ong. Sau đó hấp cách thủy trong 10 phút và lấy nước uống nhiều lần trong ngày. Người lớn có thể ăn cả lá để tăng hiệu quả.
4. Điều trị ho thông thường
Đối với chứng ho do cảm cúm hoặc viêm họng, có thể sử dụng bài thuốc kết hợp lá hoạt lộc thảo, lá húng chanh và lá hẹ, mỗi loại 10g. Tất cả các thành phần được hấp chung với đường phèn hoặc mật ong để ngậm. Đây là một phương pháp Đông y đơn giản nhưng rất hữu hiệu trong việc giảm ho và cải thiện tình trạng viêm phế quản.
5. Chữa đầy bụng, khó tiêu
Cây hoạt lộc thảo còn có công dụng tốt trong việc điều trị đầy bụng, khó tiêu. Để làm điều này, có thể dùng 30g lá hoạt lộc thảo kết hợp với 30g lá tía tô, 10g sinh khương, 10g hậu phác, 10g chỉ xác và 10g trần bì. Sắc tất cả nguyên liệu với 3 bát nước, đun sôi trong 10 phút rồi rót ra bát uống dần. Bài thuốc này giúp kích thích tiêu hóa, giảm cảm giác đầy bụng, khó chịu.
6. Điều trị đau nhức răng
Nếu bị đau nhức răng, một phương pháp Đông y hiệu quả là dùng 20g rễ hoạt lộc thảo, rửa sạch, phơi khô cùng với 10g hoàng liên. Sau đó ngâm các nguyên liệu này trong rượu khoảng 10 ngày. Khi đã đủ thời gian, dùng bông chấm thuốc và bôi vào răng lợi để giảm đau nhanh chóng.
7. Chống dị ứng và tăng cường sinh lý
Một ứng dụng thú vị khác của cây hoạt lộc thảo là giúp chống dị ứng và tăng cường khả năng tình dục. Một số bài thuốc dân gian cho thấy, dùng thịt con trai băm với thịt lợn, gói lá xương xông, nướng lên; hoặc dùng thịt bò gói cùng lá hoạt lộc thảo và nướng sẽ mang lại hiệu quả trong việc tăng cường sinh lực. Các món ăn này không chỉ bổ dưỡng mà còn là bài thuốc tự nhiên giúp tăng cường sức khỏe nam giới.
Theo Tiến sĩ Bùi Duy Hưng – giảng viên khoa Y học cổ truyền Trường Đại học Lương Thế Vinh, Hoạt lộc thảo là một dược liệu quý trong Đông y, với nhiều công dụng hữu ích trong việc chữa trị các bệnh lý liên quan đến đường hô hấp, tiêu hóa và xương khớp. Những bài thuốc từ cây hoạt lộc thảo không chỉ đơn giản mà còn mang lại hiệu quả cao, được lưu truyền và sử dụng rộng rãi trong dân gian. Tuy nhiên, trước khi sử dụng, nên tham khảo ý kiến của thầy thuốc hoặc các chuyên gia y học để đảm bảo an toàn và hiệu quả trong điều trị.
Mất tiếng hay còn gọi là khan tiếng khiến người bệnh phát ra tiếng nói không rõ, âm thanh khàn, thậm chí không thể phát âm được. Theo Đông y, bệnh mất tiếng có liên quan trực tiếp đến phổi và thận.
Với đặc tính mọc hoang, cây gai khá quen thuộc trong đời sống. Ngoài một số ứng dụng trong việc làm thực phẩm hay lấy sợi, chúng còn có thể được dùng như một loại thuốc chữa bệnh độc đáo, đơn giản và nhiều công dụng.
Thiếu máu là nguyên nhân gây suy nhược cơ thể, choáng váng, hoa mắt và nhiều triệu chứng khó chịu khác. Y học cổ truyền giới thiệu các món ăn bài thuốc không chỉ bổ dưỡng mà còn hỗ trợ điều trị tình trạng thiếu máu hiệu quả, giúp cải thiện sức khỏe toàn diện.
Chữa viêm mũi dị ứng bằng rượu gấc là bài thuốc Đông y được nhiều người lựa chọn nhờ tính hiệu quả, an toàn và tiết kiệm. Hãy cùng khám phá cách thực hiện và lưu ý quan trọng để đạt được hiệu quả cao nhất với phương pháp này.
