Mộc nhĩ là thực phẩm rất quen thuộc với tất cả chúng ta, mộc nhĩ thường để làm nem, hấp trứng, và làm được nhiều món ăn ngon khác nữa. Theo y học cổ truyền, Mộc nhĩ được coi như một vị thuốc có tác dụng điều trị được nhiều bệnh.
Mộc nhĩ là thực phẩm rất quen thuộc với tất cả chúng ta, mộc nhĩ thường để làm nem, hấp trứng, và làm được nhiều món ăn ngon khác nữa. Theo y học cổ truyền, Mộc nhĩ được coi như một vị thuốc có tác dụng điều trị được nhiều bệnh.
Cây mộc nhĩ, có tên khoa học là Morinda officinalis, là một loài cây thuộc họ Mộc hương (Rubiaceae), phổ biến ở khu vực Đông Á, đặc biệt là Trung Quốc. Cây mộc nhĩ thường được biết đến với tên gọi khác nấm mèo, nấm tai mèo, thường mọc trên cây gỗ mục ẩm ướt.
Mộc nhĩ được sử dụng làm thảo dược từ hàng trăm năm qua trong y học cổ truyền. Theo y học cổ truyền, mộc nhĩ vị ngọt tính bình, đi vào các kinh tỳ vị, đại tràng, can, thận. Hiệu quả làm mát máu, làm ngừng chảy máu do va đập, bị thương. Chữa trị các bệnh trường phong hạ huyết, nhuận táo, lợi trường vị, lỵ ra máu, đái rắt, đái ra máu, trị lở, bổ khí, bền cơ, hoạt huyết. Cả rễ, thân và lá của cây đều được sử dụng như một loại thuốc dân gian để điều trị nhiều bệnh lý khác nhau. Một số ứng dụng phổ biến của mộc nhĩ trong y học bao gồm hỗ trợ điều trị các vấn đề về sinh lý nam, hỗ trợ hệ tiêu hóa, cải thiện sức khỏe thận, và giảm triệu chứng của mãn kinh ở phụ nữ.
Ngoài ra, mộc nhĩ còn được nghiên cứu về khả năng chống oxy hóa, chống vi khuẩn và kháng viêm, giúp cải thiện hệ thống miễn dịch và hỗ trợ sức khỏe tổng thể.
Mộc nhĩ không chỉ được dùng làm thức ăn mà còn là vị thuốc bổ dưỡng cho người khí huyết suy kém, hỗ trợ điều trị một số bệnh lý tim mạch. Liều dùng mỗi ngày từ 15 – 20g bằng cách xào, nấu, sắc nước hoặc nghiền nhỏ uống. Ăn mộc nhĩ sẽ giúp ngăn chặn được bệnh tắc hoặc vỡ mạch máu ở người tăng huyết áp, hạn chế tai biến nhồi máu cơ tim; mộc nhĩ giúp máu lưu thông toàn thân, đưa máu lên não đầy đủ hơn nên duy trì trí nhớ tốt. Mộc nhĩ cũng có tác dụng giảm cholesterol trong máu, góp phần kiểm soát cân nặng, rất tốt với những người thừa cân, béo phì.
Theo PGS.TS Tạ Thị Tĩnh – giảng viên khoa Y học cổ truyền Trường Đại học Lương Thế Vinh cho biết một số bài thuốc có mộc nhĩ như:
Hỗ trợ điều trị mỡ máu cao, chống nghẽn mạch: Mộc nhĩ 10g, thịt lợn nạc 50g, 5 quả táo tàu đen, 3 lát gừng, đổ vào 6 chén nước, sắc như sắc thuốc Bắc, chỉ còn 2 chén, thêm muối rồi ăn như canh, mỗi ngày 1 lần, ăn liên tục hằng ngày.
Hỗ trợ điều trị mạch vành, di chứng tai biến mạch máu não, mỡ máu và tình trạng máu đông nhiều: Dưa chuột 150g rửa sạch, thái lát. Mộc nhĩ, nấm tuyết, mỗi thứ 100g (đã ngâm nở), rửa sạch, xé nhỏ. Nấm chần qua nước sôi, vớt ra, dội qua nước lạnh làm nguội, để ráo nước, đặt vào đĩa to, rưới lên dầu ăn, nêm gia vị vừa ăn.
Hỗ trợ điều trị tăng huyết áp, bệnh mạch vành: Mộc nhĩ 10g, ngân nhĩ 10g, ninh nhừ nêm đường phèn vừa đủ, ăn trước khi ngủ.
Trị ho hen, đờm suyễn, miệng khô, sắc mặt tái xanh, tay chân lạnh: Mộc nhĩ 20g, đường phèn 15g nấu với lượng nước vừa đủ để uống trong ngày.
Đại tiểu tiện ra máu: Mộc nhĩ 50g, sao tồn tính, tán nhuyễn để uống.
Trị kinh nguyệt ra nhiều, tiểu tiện vàng ít: Mộc nhĩ 30g, đường cát 15g. Mộc nhĩ xào lửa nhỏ, thêm nước khoảng 300ml, sau khi chín nêm đường dùng.
Chữa đại tiện không thông: Mộc nhĩ 30g, hải sâm 30g, phèo lợn 200g. Phèo rửa sạch, cắt đoạn nhỏ, cùng mộc nhĩ, hải sâm nấu chung, sau khi nêm nếm gia vị thì dùng.
Tuy nhiên, theo bà Tĩnh, trước khi sử dụng mộc nhĩ hoặc bất kỳ loại thuốc thảo dược nào khác, việc tư vấn ý kiến của bác sĩ hoặc chuyên gia y tế là cần thiết để đảm bảo an toàn và hiệu quả.