Mạch ba góc, với tên khoa học là Acanthopanax trifoliatus, đã lâu trở thành một dược liệu quý giá trong y học cổ truyền. Nó được biết đến với những đặc tính chữa bệnh tuyệt vời và được sử dụng để làm thuốc trong nhiều thế kỷ.
Mạch ba góc, với tên khoa học là Acanthopanax trifoliatus, đã lâu trở thành một dược liệu quý giá trong y học cổ truyền. Nó được biết đến với những đặc tính chữa bệnh tuyệt vời và được sử dụng để làm thuốc trong nhiều thế kỷ.
Cây Mạch ba góc, hay còn được biết đến với tên khoa học là Acanthopanax Trifoliatus, là một loại cây thuộc họ Araliaceae, phổ biến ở một số khu vực châu á, đặc biệt là tại Trung Quốc, Việt Nam, và Thái Lan. Đây là một trong những dược liệu truyền thống được sử dụng trong y học cổ truyền, nổi tiếng với nhiều đặc tính quý báu.
Đặc điểm sinh học của cây Mạch ba góc như sau:
Cây cỏ có thân gai: mạch ba góc là một loại cây cỏ với thân gai, thường mọc thành các cụm nhóm tạo nên hình dạng góc.
Lá mọc 3 lá chét: lá của cây mạch ba góc thường mọc thành 3 lá chét, có đặc điểm giống với hình ảnh của cây ba góc.
Hoa và quả: hoa của cây thường mọc thành các đám tán ở đỉnh của cây, và sau đó sẽ phát triển thành quả.
Theo chia sẻ của TS Bùi Duy Hưng – giảng viên khoa Y học cổ truyền Trường Đại học Lương Thế Vinh cho biết một số công dụng của loại dược liệu này có thể kể đến như:
Tăng Cường Sức Khỏe: Cây Mạch Ba Góc thường được sử dụng trong các bài thuốc y học cổ truyền như một biện pháp bổ máu, tăng cường sức đề kháng, và cải thiện sức khỏe tổng thể.
Chữa Bệnh Xương Khớp: Dược liệu này còn được ưa chuộng trong việc chữa trị các vấn đề về xương khớp, giảm đau nhức, và tăng cường linh hoạt.
Giảm Stress và Mệt Mỏi: Có người sử dụng Mạch Ba Góc như một biện pháp tự nhiên để giảm căng thẳng, mệt mỏi, và cải thiện tâm trạng.
Dưới đây là một số bài thuốc y học cổ truyền chữa bệnh từ dược liệu Mạch ba góc, mời bạn đọc tham khảo:
Có tác dụng bổ dưỡng, thanh nhiệt giải độc Dùng món “mực nhồi kiều mạch”: Mực ống: 0,2 kg; hạt kiều mạch 0,05 kg; nấm rơm 0,05kg; hành tây 0,05kg. Gia vị: đường, Muối, tiêu và phô mai. Mực sơ chế, rửa sạch, tẩm ướp gia vị. Lưu ý khi sơ chế nên ướp với gừng và một chút rượu để khử mùi tanh và nên để nguyên con. Hành tây, nấm rơm sơ chế, sau đó thái hạt lựu. Trộn cùng với hạt kiều mạch đã được hấp chín, để nguội và cho gia vị vừa ăn. Nhồi tất cả hỗn hợp trên vào con mực; đem hấp trong khoảng 5 phút. Sau đó, chao mực vừa hấp vào chảo dầu nóng, để nguội và bày ra đĩa để ăn.
Trị suy nhược cơ thể, ra mồ hôi trộm: Dùng bột kiều mạch 500g, cho đường đỏ (đường mía) sau đó cho nước vừa đủ nhào trộn làm thành bánh, rồi nướng chín ăn liên tục trong mấy ngày liền.
Trị khí hư ở phụ nữ Cách 1: Dùng mạch ba góc, sao vàng, tán thành bột mịn, ngày uống 3 lần, mỗi lần 8g-12g có thể làm thành viên cho dễ sử dụng (Kinh nghiệm dân gian Trung Quốc) Cách 2: Dùng bột mạch ba góc, hòa với lòng trắng trứng gà, hấp chín ăn (Kinh nghiệm dân gian Việt Nam)
Trị huyết áp cao, xuất huyết đáy mắt, ban xuất huyết: Dùng lá kiều mạch tươi 100 g, ngó sen 4 cái, sắc lấy nước uống trong ngày (nhờ thân và lá kiều mạch có tác dụng cầm máu).
Dùng thay sữa rửa mặt: Lấy bột kiều mạch vừa đủ cho chút nước để trộn đều sền sệt như cháo, rồi bôi chất bột sền sệt thoa đều lên da mặt và mát xa chừng vài phút và rửa mặt. Chỉ hai tháng sau da mặt không còn bong tróc, ngược lại trở lên nhẵn nhụi và mượt như nhung. Nếu trên cánh mũi xuất hiện mụn đầu đen, cho thêm một ít bột baking soda để “tiễu trừ” chúng.
Chữa các chứng đầy bụng, ỉa chảy, nhiễm trùng, mụn nhọt, phụ nữ ra khí hư, ra mồ hôi trộm…do dạ dày, ruột nhiệt, trị tả lị: Dùng kiều mạch lượng vừa đủ, sao vàng xay thành bột mỗi lần 10 – 15g, ngày uống 2 lần chiêu với nước sôi còn ấm.
Ngoài những lợi ích tốt cho sức khỏe của Mạch ba góc mang lại trong y học cổ truyền, bạn đọc cũng lưu ý Mạch ba góc tính lương, người tỳ vị hư hàn không nên ăn; người hay bị dị ứng, người thế chất suy yếu, người mắc chứng ung thư phải cẩn thận khi ăn. Mạch ba góc nghiền nhuyễn rồi ăn sẽ động hàn khí, phát bệnh kinh niên. Mạch ba góc không nên ăn chung với thịt heo, phèn chua So với gạo tẻ và bột mì, hàm lượng protein của kiều mạch cao hơn nhiều, lysin và arginin càng cao hơn. Mạch ba góc chứa nhiều protein và những chất khác gây dị ứng, do đó có thể dẫn phát hoặc làm nặng phản ứng dị ứng. Trong Mạch ba góc có chứa sắc tố huỳnh quang màu đỏ, viêm phế quản, sau khi ăn có thể dẫn đến chứng dị ứng ánh sáng, viêm niêm mạc mắt, đau cổ họng, rát mũi tai, kích thích đường ruột và đường niệu.