• Cây atiso trong Đông y – Vị thuốc quý hỗ trợ gan mật và tăng cường sức khỏe

• Khám phá công dụng chữa bệnh của dâu tằm trong Đông y

Cây anh túc xác là phần quả khô của cây thuốc phiện sau khi đã lấy nhựa, thường bị hiểu nhầm chỉ gắn liền với tác hại gây nghiện. Tuy nhiên, trong Đông y, anh túc xác lại được xem là một vị thuốc có giá trị, được sử dụng từ hàng trăm năm nay để điều trị nhiều chứng bệnh liên quan đến hô hấp, tiêu hóa và giảm đau. Theo các bác sĩ y học cổ truyền, anh túc xác tuy tiềm ẩn độc tính nhưng nếu được chế biến và sử dụng đúng liều lượng thì có thể trở thành vị thuốc an toàn và hiệu quả.

Theo các thầy cô giảng dạy ngành Y học cổ truyền Trường Đại học Lương Thế Vinh, anh túc xác có vị chát, tính bình, quy vào kinh phế, thận và đại tràng. Đông y thường dùng loại dược liệu này để chữa các chứng ho lâu ngày, hen suyễn, đau bụng mãn tính hoặc tiêu chảy kéo dài. Đặc biệt, anh túc xác có tác dụng chỉ khái (giảm ho), chỉ thống (giảm đau), chỉ tả (giảm tiêu chảy), giúp phục hồi thể trạng cho bệnh nhân suy nhược do bệnh mạn tính.

Một trong những công dụng nổi bật của anh túc xác là hỗ trợ hệ hô hấp. Những người bị ho kéo dài, viêm phế quản hay hen suyễn thường được kê đơn các bài thuốc có thành phần anh túc xác nhằm làm dịu cơn ho, giảm co thắt và giúp thông khí dễ dàng hơn. Với đường tiêu hóa, anh túc xác có tác dụng làm săn se niêm mạc, giảm tình trạng tiêu chảy mạn tính, giúp người bệnh cải thiện sức khỏe và chất lượng sống.

Ngoài ra, nhờ tác dụng giảm đau, anh túc xác còn được dùng trong các trường hợp đau bụng kinh niên, đau dạ dày hoặc đau do viêm đại tràng. Tuy nhiên, dược liệu này luôn đòi hỏi sự thận trọng trong liều lượng và thời gian sử dụng. Nếu lạm dụng hoặc dùng sai cách, anh túc xác có thể gây lệ thuộc và ảnh hưởng xấu đến hệ thần kinh cũng như gan thận. Chính vì vậy, các bác sĩ y học cổ truyền luôn nhấn mạnh rằng người bệnh tuyệt đối không tự ý sử dụng, mà cần được thăm khám và kê đơn cẩn thận.

Trong dân gian, nhiều bài thuốc từ anh túc xác đã được lưu truyền, như kết hợp với cam thảo, bách bộ để trị ho gió, ho lâu ngày; hoặc kết hợp với mộc hương và hoài sơn để chữa tiêu chảy mãn tính. Các bài thuốc này đều có tác dụng rõ rệt, nhưng hiện nay việc sử dụng dược liệu này được quản lý chặt chẽ bởi pháp luật, chỉ cho phép trong nghiên cứu và kê đơn y học cổ truyền.

Theo các thầy cô giảng dạy ngành Y học cổ truyền Trường Đại học Lương Thế Vinh, nghiên cứu khoa học hiện đại cũng cho thấy trong anh túc xác có chứa một số alcaloid có tác dụng sinh học mạnh, chính vì thế vừa có lợi ích vừa tiềm ẩn nguy cơ. Điều quan trọng là phải cân bằng giữa giá trị chữa bệnh và nguy cơ lạm dụng, từ đó khai thác dược liệu này một cách an toàn và hợp pháp.

Cây anh túc xác là một vị thuốc đặc biệt trong Đông y, vừa quý vừa nguy hiểm. Khi được dùng đúng cách và dưới sự giám sát chặt chẽ của bác sĩ y học cổ truyền, nó mang lại hiệu quả trong chữa ho, tiêu chảy, giảm đau và cải thiện sức khỏe. Tuy nhiên, do tính chất đặc thù, người bệnh tuyệt đối không tự ý sử dụng, mà cần đến cơ sở y tế chuyên môn để được hướng dẫn. Đây chính là minh chứng rõ ràng rằng dược liệu nào cũng có hai mặt, và tri thức Đông y chính là chìa khóa để khai thác an toàn, hiệu quả nguồn dược liệu thiên nhiên.