Bệnh lý tiêu chảy là một tình trạng y tế khi người bệnh có tần suất đi phân tăng đột ngột và phân trở nên lỏng hơn thường lệ.
Bệnh lý tiêu chảy là một tình trạng y tế khi người bệnh có tần suất đi phân tăng đột ngột và phân trở nên lỏng hơn thường lệ.
Điều này có thể đi kèm với các triệu chứng như đau bụng, chuột rút, buồn nôn, và mệt mỏi. Tiêu chảy thường là một biểu hiện của sự rối loạn trong quá trình tiêu hóa hoặc hấp thụ chất dinh dưỡng từ thức ăn và nước.
I-Nguyên nhân của bệnh lý tiêu chảy có thể đa dạng, bao gồm:
1.Nhiễm trùng: Vi khuẩn, virus, hoặc ký sinh trùng có thể gây ra tiêu chảy.
2.Rối loạn ruột: Bao gồm việc viêm nhiễm ruột, hội chứng ruột kích thích (IBS), và viêm loét ruột.
3.Phản ứng do thức ăn: Một số người có thể phản ứng tiêu cực với một số thức ăn hoặc chất béo.
4.Tác động phụ của thuốc: Một số loại thuốc, đặc biệt là kháng sinh, có thể gây ra tiêu chảy làm thay đổi hệ sinh thái vi khuẩn trong ruột.
5.Bệnh lý tự miễn dịch: Như viêm đại tràng.
Việc xác định chính xác nguyên nhân của bệnh lý tiêu chảy thường yêu cầu sự đánh giá của bác sĩ, và điều trị sẽ tùy thuộc vào nguyên nhân cụ thể của mỗi trường hợp.
II-Triệu chứng
Triệu chứng của bệnh tiêu chảy có thể biến động tùy thuộc vào nguyên nhân cụ thể thường phổ biến sau đây :
1.Tần suất đi phân tăng: Người bệnh có thể phải đi tiểu tiện nhiều lần trong ngày, và phân thường có thể là lỏng hoặc dính.
2.Đau bụng: Đau bụng thường đi kèm với tiêu chảy và có thể có cảm giác chuột rút hoặc căng trước khi đi phân.
3.Buồn nôn và mệt mỏi: Một số người có thể trải qua buồn nôn và cảm giác mệt mỏi do mất nước và chất dinh dưỡng.
4.Sốt: Trong một số trường hợp, tiêu chảy có thể đi kèm với sốt, đặc biệt là khi bệnh là do nhiễm trùng.
5.Mất cân nhanh chóng: Do mất nước và chất dinh dưỡng từ phân.
6.Phân có màu sáng hoặc có mùi kháng khuẩn: Tùy thuộc vào nguyên nhân cụ thể của tiêu chảy.
7.Buồn bã và căng trước khi đi phân: Đối với một số người, có thể có cảm giác buồn bã và căng bước trước khi phải đi phân.
III-Những loại thuốc sử dụng khi bị tiêu chảy
Việc sử dụng thuốc khi bị tiêu chảy phụ thuộc vào nguyên nhân cụ thể của tình trạng này. Dưới đây là một số loại thuốc phổ biến mà bác sĩ có thể kê đơn để điều trị tiêu chảy:
1.Thuốc chống nôn và chống tiêu chảy:
- Loperamide: Là một loại thuốc chống tiêu chảy phổ biến, giúp giảm tần suất đi phân.
- Diphenoxylate/atropine (Lomotil): Cũng giúp kiểm soát tiêu chảy.
2.Thuốc chống nôn:
- Ondansetron: Thường được sử dụng để giảm cảm giác buồn nôn.
- Metoclopramide: Có thể giúp kiểm soát nôn và có tác dụng kích thích sự di chuyển của thức ăn qua dạ dày.
3.Nước Elektrolyt:
- Nếu tiêu chảy gây mất nước và khoáng chất nhanh chóng, các dung dịch nước elektrolyt như ORS (dung dịch nước và muối) có thể được khuyến khích.
4.Antibiotics:
- Nếu tiêu chảy là do nhiễm khuẩn, bác sĩ có thể kê đơn kháng sinh để tiêu diệt vi khuẩn gây bệnh.
Việc tự y áp dụng các loại thuốc có thể gây hậu quả không mong muốn hoặc che đi triệu chứng của một số bệnh lý khác kèm theo
IV-Những cách phòng ngừa bệnh tiêu chảy
Phòng ngừa bệnh tiêu chảy đặc biệt quan trọng để duy trì sức khỏe và tránh tình trạng mất nước và chất dinh dưỡng. Một số cách có thể thực hiện để phòng ngừa và giảm nguy cơ bị tiêu chảy:
1.Rửa tay đúng cách:
- Luôn rửa tay sau khi sử dụng toilet và trước khi ăn.
- Dùng xà phòng sát khuẩn rửa tay sạch.
2.Tránh thức ăn và nước bị nhiễm khuẩn:
- Chỉ ăn thực phẩm được nấu chín hoặc xử lý nhiệt đúng cách.
- Uống nước đóng chai hoặc đã được lọc nếu nước địa phương không an toàn.
3.Sử dụng thức ăn an toàn:
- Tránh thức ăn nhanh và thức ăn từ nguồn không rõ.
- Nên xem hạn sử dụng của những thực phẩm đã sử dụng và cách bảo quản.
4.Chủ độ dinh dưỡng cân đối:
- Ăn đủ loại thức ăn để đảm bảo cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng.
- Bổ sung probiotics có thể giúp cân bằng hệ sinh thái vi khuẩn trong ruột.
5.Rửa rau và quả cẩn thận:
- Rửa rau và quả trước khi ăn, thậm chí khi chúng được bóc vỏ.
6.Tránh tiếp xúc với người bệnh:
- Hạn chế tiếp xúc với người bệnh có nghi ngờ bị tiêu chảy.
7.Duy trì sự sạch sẽ:
- Giữ cho môi trường xung quanh bạn sạch sẽ để ngăn chặn sự lây lan của vi khuẩn và virus.
8.Tiêm phòng và vắc xin:
- Đảm bảo các tiêm phòng cần thiết đã được tiến hành.
- Nếu có, lấy vắc xin ngừa bệnh tiêu chảy được đề xuất.
Theo Dược sĩ Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur nếu có những triệu chứng của tiêu chảy, quan trọng nhất là thăm bác sĩ để đưa ra đánh giá chính xác và đề xuất phác đồ điều trị.
Bài viết và sưu tầm DS CKI Lý Thanh Long