Tầm gửi gạo, một loại dược liệu quen thuộc trong y học cổ truyền, thuộc họ Tầm gửi và có tên khoa học là Taxillus chinensis. Loại cây này thường phân bố rộng rãi tại Việt Nam, từ các vùng trung du, miền núi cho đến đồng bằng.
Tầm gửi gạo, một loại dược liệu quen thuộc trong y học cổ truyền, thuộc họ Tầm gửi và có tên khoa học là Taxillus chinensis. Loại cây này thường phân bố rộng rãi tại Việt Nam, từ các vùng trung du, miền núi cho đến đồng bằng.
Đặc điểm của cây tầm gửi gạo
Theo PGS.TS Tạ Thị Tĩnh, giảng viên khoa Y học cổ truyền Trường Đại học Lương Thế Vinh, Tầm gửi gạo là loại cây sống ký sinh, có thân gỗ, mọc leo hoặc bò. Thân cây giòn, chia thành các đốt và có thể được phủ một lớp lông mỏng. Lá cây mọc đối xứng, có dạng hình oval hoặc hình mác, mép lá nguyên và gân lá hình lông chim. Hoa thường mọc thành cụm, có thể là hoa đơn tính hoặc lưỡng tính. Quả có dạng hình trụ cầu và mang màu vàng.
Thành phần hóa học của tầm gửi gạo
Theo các chuyên gia dược liệu, tầm gửi gạo chứa nhiều thành phần hóa học quý giá như:
- Quercituron
- Afzeline
- Catechin
- Quercitrin
- Trans-phytol
- Alpha-tocophenol
- Quinone
Các thành phần này đóng vai trò quan trọng trong việc tạo nên công dụng chữa bệnh của tầm gửi gạo.
Công dụng chữa bệnh của tầm gửi gạo trong y học cổ truyền
Chữa sỏi thận và sỏi bàng quang Sử dụng 15g tầm gửi gạo kết hợp với 10g mỗi loại gồm: kim tiền thảo, cây mã đề, rễ cỏ tranh và thổ phục linh. Đem tất cả sắc lấy khoảng 1.5 – 2 lít nước uống trong ngày. Phương pháp này giúp hỗ trợ thận đào thải độc tố và loại bỏ lượng canxi dư thừa, từ đó làm giảm kích thước sỏi nếu kiên trì sử dụng trong vòng 2 tháng.
Bồi bổ sức khỏe, mát gan và giải độc Dùng từ 20 – 30g tầm gửi gạo khô, sắc uống trong ngày. Lưu ý nên sắc lại nước lần hai để tận dụng hết dược tính và uống khi nước còn ấm.
Ngâm rượu thuốc với tầm gửi gạo Sử dụng 1kg tầm gửi gạo khô ngâm cùng 5 lít rượu 45 độ. Sau 3 tháng, có thể dùng mỗi lần 1 chén nhỏ. Rượu tầm gửi gạo có công dụng tăng cường sức khỏe và lưu thông khí huyết.
Lưu ý khi sử dụng tầm gửi gạo
Theo chia sẻ từ các chuyên gia y học cổ truyền:
Chọn loại tầm gửi tốt: Tầm gửi gạo trên cây gạo tía có dược tính tốt hơn so với tầm gửi trên cây gạo trắng.
Nhận biết tầm gửi gạo thật: Tầm gửi gạo chất lượng thường có màu đỏ nhạt, tím, hồng hoặc vàng ngả hồng. Khi sắc nước lên, nước có màu nâu hoặc hơi tím, nổi váng nhẹ trên bề mặt và có mùi thơm như rơm bếp, vị uống ngon và hơi chát nhẹ.
Cảnh giác với hàng giả: Hiện nay có nhiều nơi kinh doanh tầm gửi gạo giả hoặc kém chất lượng. Vì vậy, người dùng cần cẩn thận khi lựa chọn nguồn dược liệu.
Phụ nữ mang thai: Tầm gửi gạo có thể sử dụng cho phụ nữ mang thai, nhưng cần tham khảo ý kiến bác sĩ để xác định liều dùng an toàn.
Tầm gửi gạo là một vị thuốc quý trong y học cổ truyền, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe. Tuy nhiên, người dùng cần lưu ý khi sử dụng để phát huy tối đa công dụng và đảm bảo an toàn.