Bác sĩ y học cổ truyền chia sẻ công dụng chữa bệnh từ hạt Gấc

Hạt gấc là hạt của trái gấc (Momordica cochinchinensis), một loại cây thuộc họ Bầu bí (Cucurbitaceae). Trái gấc còn được biết đến với nhiều tên gọi khác như quả mâm xôi, quả rồng Việt Nam, hoặc quả mắc khén.

Theo bác sĩ Y học cổ truyền Nguyễn Văn Đức, hạt gấc thường có màu đỏ hoặc cam sáng, với hình dáng đặc trưng là hạt mảnh và phẳng, giống như hạt hạt lựu nhỏ, có hương vị đặc trưng, hơi đắng và có thể hơi ngọt, tùy thuộc vào cách chế biến. Mùi thơm của hạt gấc cũng đặc trưng và có thể được mô tả như mùi của trái cây. Hạt gấc thường được sử dụng để làm nước gấc, một loại đồ uống truyền thống phổ biến ở Việt Nam và một số quốc gia khác. Nước gấc thường được coi là nước uống giữ sức khỏe và làm đẹp. Hạt gấc cũng có thể được thêm vào các món nước, chè, và thậm chí làm nguyên liệu cho các món tráng miệng.

Hạt gấc chứa nhiều chất dinh dưỡng như beta-carotene, lycopene, vitamin C, và các khoáng chất quan trọng. Chúng được cho là có nhiều lợi ích cho sức khỏe, từ hỗ trợ hệ thống miễn dịch đến cải thiện sức khỏe tim mạch.

Theo các sách cổ nhân, hạt gấc vị đắng, hơi ngọt, tính ôn, hơi độc, vào hai kinh can và đại tràng. Có tác dụng chữa mụn nhọt,tiêu thũng,dùng trong những trường hợp ngã, bị thương, sang độc, phụ nữ sưng vú… Hạt gấc có thể dùng uống (ngày 1 nhân nướng chín ), nhưng chủ yếu là dùng bôi ngoài không kể liều lượng.

Nhiều gia đình có thói quen để dành hạt gấc sống, hoặc đã qua đồ xôi, để khi cần đến thì chặt đôi đem mài với ít rượu, hoặc giấm thanh để bôi chỗ sưng tấy do mụn nhọt, sưng quai bị…rất mau khỏi. Bôi nhiều lần trong ngày cứ khô lại bôi. Hoặc giã nhân hạt gấc với một ít rượu đắp lên chỗ vú sưng đắp liên tục, ngày thay thuốc một lần sẽ chóng khỏi.

Theo TS Tạ Thị Tĩnh – giảng viên khoa Y học cổ truyền Trường Đại học Lương Thế Vinh, hạt Gấc có những công dụng chữa bệnh như:

Chữa trĩ,lòi dom : Hạt gấc giã nát,thêm một ít giấm thanh, gói bằng vải đắp vào hậu môn để suốt đêm.Sau mỗi đêm lại thay thuốc một lần.

Chữa chai chân : Nhân hạt gấc,giữ cả màng hạt,đem giã nát thêm một ít rượu trắng 35-40 độ,bọc trong một cái túi polyethylen, dán kín miệng túi, đục một lỗ nhỏ rộng gần bằng chỗ chai chân, buộc vào nơi tổn thương, 2 ngày thay thuốc một lần.    

Đặc biệt là dùng hạt gấc chữa sang chấn đụng giập trong những trường hợp bị ngã, trấn thương, tụ máu…: dùng hạt gấc đốt vỏ ngoài cháy thành than (nhân bên trong chỉ vàng chưa cháy thành than), cho vào cối giã nhỏ,cứ khoảng 30-40 hạt thì cho 400-500 ml rượu trắng vào ngâm để dự trữ dùng dần. Dùng rượu hạt gấc bôi vào chỗ sang chấn có tác dụng tốt gần như mật gấu và đã mệnh danh cây gấc là “cây mật gấu”.  Một vị thuốc đơn giản,dễ kiếm, mà có hiệu quả rất tốt.

Khi sử dụng hạt gấc để chữa bệnh hoặc bổ sung dinh dưỡng, cần lưu ý một số điều quan trọng để đảm bảo an toàn và hiệu quả. Dưới đây là một số lưu ý khi sử dụng hạt gấc:

Liều lượng:

Xác định liều lượng phù hợp dựa trên hướng dẫn của bác sĩ hoặc chuyên gia y tế. Không tự y áp dụng liều lượng lớn hơn mà không có sự hướng dẫn.

Tình trạng sức khỏe cá nhân:

Nếu bạn có bất kỳ vấn đề sức khỏe cụ thể nào hoặc đang sử dụng thuốc, hãy thảo luận với bác sĩ trước khi bắt đầu sử dụng hạt gấc. Điều này đặc biệt quan trọng nếu bạn đang mang thai, cho con bú, hoặc có các điều kiện y tế cụ thể.

Kiểm tra dị ứng:

Trước khi tích hợp hạt gấc vào chế độ ăn uống hoặc chăm sóc sức khỏe, hãy kiểm tra xem bạn có phản ứng dị ứng nào không. Nếu có bất kỳ triệu chứng dị ứng nào như phát ban, ngứa, hoặc khó thở, ngưng sử dụng ngay lập tức và thảo luận với bác sĩ.

Chế biến đúng cách:

Hạt gấc thường được sử dụng để làm nước gấc, một loại đồ uống truyền thống. Để đảm bảo tận dụng tốt nhất các chất dinh dưỡng có trong hạt gấc, hãy chế biến đúng cách theo hướng dẫn.