Trong y học cổ truyền, nhiều vị thuốc tự nhiên được ứng dụng hiệu quả trong điều trị ho. Không chỉ làm dịu cơn ho, các vị thuốc này còn giúp tăng cường sức đề kháng và bảo vệ sức khỏe, đặc biệt khi thời tiết thay đổi thất thường, gây ảnh hưởng đến đường hô hấp.
Khi thời tiết chuyển lạnh, không khí trở nên khô và se lạnh, các vấn đề sức khỏe, đặc biệt là bệnh lý về đường hô hấp, dễ dàng phát sinh. Các triệu chứng như ho, đau họng, và viêm phế quản trở nên phổ biến. Trong số đó, ho là phản ứng tự nhiên của cơ thể để bảo vệ đường thở.
Không khí lạnh kích thích niêm mạc đường hô hấp, dẫn đến tăng tiết dịch và kích thích cơ chế ho để tống đờm ra ngoài. Đặc biệt, với những người có hệ miễn dịch yếu hoặc mắc bệnh mạn tính, ho trở thành triệu chứng dai dẳng, gây ảnh hưởng lớn đến chất lượng cuộc sống.
Dưới đây là một số vị thuốc nổi bật trong y học cổ truyền có tác dụng giảm ho khi thời tiết chuyển lạnh được PGS.TS Tạ Thị Tĩnh hiện đang công tác tại khoa Y học cổ truyền Trường Đại học Lương Thế Vinh chia sẻ:
1. Cam thảo
Đặc tính: Cam thảo có vị ngọt, tính bình, thường được sử dụng trong nhiều bài thuốc y học cổ truyền.
Công dụng: Giảm viêm, làm dịu cổ họng, loãng đờm, hỗ trợ thông thoáng đường thở.
Lưu ý: Không nên dùng cam thảo trong thời gian dài vì có thể gây giữ nước và tăng huyết áp.
2. Tỳ bà diệp
Tên gọi khác: Lá tỳ bà.
Công dụng: Thanh nhiệt, hóa đờm và giảm ho do phế nhiệt. Tỳ bà diệp thường được bào chế dưới dạng siro hoặc sắc uống, hỗ trợ hiệu quả trong điều trị viêm họng và viêm phế quản.
Đặc điểm nổi bật: Kháng viêm và bảo vệ niêm mạc đường hô hấp.
3. Hạnh nhân
Đặc tính: Vị ngọt, tính ấm.
Công dụng: Nhuận phế, giảm ho, làm dịu đường hô hấp. Hạnh nhân đặc biệt hiệu quả trong trường hợp ho khan, ho kéo dài hoặc hen suyễn.
Sử dụng phổ biến: Thường kết hợp với các vị thuốc khác trong bài thuốc trị ho.
4. Bách bộ
Đặc tính: Tính ấm, vị ngọt.
Công dụng: Giảm ho mạn tính, ho do lạnh, và kháng viêm. Bách bộ cũng giúp kháng khuẩn, bảo vệ cơ thể khỏi các tác nhân gây bệnh từ môi trường.
5. Gừng
Đặc tính: Gừng là loại gia vị quen thuộc, tính ấm, vị cay.
Công dụng: Giải cảm, tán hàn, làm dịu cơn ho. Uống nước gừng nóng không chỉ giúp cơ thể ấm lên mà còn hỗ trợ lưu thông khí huyết, giảm viêm nhiễm.
Ứng dụng: Dùng gừng tươi pha trà hoặc kết hợp với mật ong để tăng hiệu quả giảm ho.
6. Cát cánh
Đặc tính: Vị đắng, cay; tính ấm.
Công dụng: Làm giãn phế quản, tiêu đờm, giảm ho do đờm ứ. Cát cánh thường được kết hợp trong các bài thuốc trị viêm phổi, viêm họng.
Điểm đặc biệt: Giúp lưu thông khí, thanh nhiệt và hỗ trợ điều trị ho khan.
7. Mạch môn đông
Đặc tính: Vị ngọt, tính mát.
Công dụng: Nhuận phế, thanh nhiệt, làm dịu cơn ho khan và ho kéo dài. Mạch môn đông giúp dưỡng ẩm niêm mạc họng, giảm tình trạng khô rát cổ họng.
Nhiều vị thuốc y học cổ truyền không chỉ giúp giảm ho mà còn tăng cường sức khỏe đường hô hấp và toàn cơ thể. Khi sử dụng đúng cách, đây là giải pháp an toàn, hiệu quả trong việc đối phó với các bệnh lý thường gặp khi thời tiết chuyển lạnh. Việc kết hợp các vị thuốc như cam thảo, tỳ bà diệp, gừng hay cát cánh sẽ mang lại hiệu quả trị liệu tối ưu, giúp bạn và gia đình bảo vệ sức khỏe trong mùa đông.
